Haberler

İMSAD: İçeride Yapı Ruhsatı Alımı Patladı, Dışarıda Libya'daki Gerilim Salladı

Tarih: 10 Mart 2011
İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği'nin (İMSAD) yayınladığı Türkiye'nin ilk detaylı aylık inşaat sektörü değerlendirme raporunda Libya'daki gerilimin inşaat sektörüne etkisi, konut satışları ve yapı izinleri verileri ele alındı.

Bu dönemde inşaat sektöründeki gelişmeleri iç ve dış unsurlar olarak ikiye ayırmak gerekiyor. İçeride açıklanan konut satışları ve yapı izinleri rakamları sektöre yönelik önemli ipuçları içerirken, dışarıda inşaat sektörünü yakından ilgilendiren Kuzey Afrika gerilimine yönelik gelişmeler önümüzdeki döneme ışık tutacak gibi görünüyor.

İçeride yaşanan gelişmelerde dikkat çekici unsur konut satışları ile yapı ruhsatları arasındaki uyuşmazlık. Buna göre; özellikle müteahhitlik sektörünün uzun vadeli proje çalışmalarına devam etmesi nedeniyle yapı ruhsatları alımlarında hızlı bir çıkış yaşanırken, aynı dönemde konut satışlarındaki artış göreceli olarak sınırlı gerçekleşti. Yine yapı kullanım izinlerindeki yükselişin de sınırlı bir düzeyde artış kaydettiği görülüyor.

Nitekim son açıklanan TÜİK verilerinde konut satışlarında bir önceki döneme göre %16,51 artış yaşandı. Bununla birlikte bir önceki yılın aynı dönemine göre %16,1 gerileme yaşandığı görülüyor. Yani 2009 yılının 4. çeyreğinde 116.229 düzeyinde gerçekleşen konut satışları 2010 yılının 4. çeyreğinde 97.517 düzeyine geriledi.  2009 yılındaki satış rakamlarını yakalayamayan konut sektöründe, bunun temel nedeni olarak fiyatların yüksek olmasını görüyoruz. Kriz sonrasında hızlı bir yükseliş gösteren gayrimenkul fiyatlarının"şiştiğine" yönelik oluşan görüşler alımların da istenen düzeyde olmamasına neden oluyor.

Yapı izinleri istatistikleri incelendiğinde yine gayrimenkul sektöründe bekleyen talebe yönelik bir hazırlığın etkili olduğu tespit edilebiliyor. Buna göre; yapı ruhsatında hızlı bir artış yaşandığı görülürken, yapı kullanım izinlerinde aynı performans yakalanamamakta. Yani yatırımcı uzun vadeli yatırım yapmak için yapı ruhsatı almakta, ancak mevcut stoklara yönelik talep istenen düzeyde olmadığı için yapı kullanım izni alma ihtiyacı sınırlı bir düzeyde oluşmakta. Buna göre; yapı ruhsatları Ekim, Kasım ve Aralık aylarında sırasıyla %44,5, %45,8 ve %243,2 düzeylerinde artış gösterirken aynı dilimde yapı kullanım izinleri %26,91, -%0,07 ve %0,83 düzeyinde değişim kaydetti. 2010 yılının 4. çeyreğinde 67,42 milyon m2 yapı ruhsatı alınırken, 20,75 milyon m2 yapı kullanım izni talep edildi.

Yurtdışı ayağını dikkate aldığımızda ise; özellikle müteahhitlik sektörünün 2008 yılından beri kaybettiği ivme dikkat çekiyor. Gittiği bölgelere Türk yapı malzemelerini de götüren bu sektörde üstlenilen proje bedeli 2000 yılı için 1 milyar dolar olurken sırasıyla, 2001'de 2,4 milyar dolar, 2002'de 2,4 milyar dolar, 2003'te 4,1 milyar dolar, 2004'te 10,6 milyar dolar, 2005'te 11,2 milyar dolar, 2006'da 20,4 milyar dolar, 2007 yılında 24,5 milyar dolar ve 2008 yılında 23,7 milyar dolar, 2009 yılında 21,5 milyar dolar, 2010 yılında 15,2 milyar dolar olarak kaydedilmiştir. 1972 yılından 2010 yılına kadar üstlenilen proje bedeli ise 178 milyar dolara ulaştı.

1972-2010 yılları arasında yurt dışı müteahhitlik firmalarınca üstlenilen projelerin ülkelere göre dağılımında, Rusya Federasyonu % 18,5'lik oran ile lider konumdadır. Rusya'yı Libya (%14,8), Türkmenistan (%11,1), Kazakistan (%7,3), Irak (%5,2), S. Arabistan (%4,6), Birleşik Arap Emirlikleri (%4,1), Katar (%4,1), Romanya (%3,4), Cezayir (%2,9) ve Azerbaycan (%2,5) izliyor. Rakamlar Türk inşaat sektörünün yurtdışı ayağı konusunda Ortadoğu ve Kuzey Afrika'nın önemini ortaya koyuyor. 1972 yılından beri yapılan müteahhitlik projelerinde Libya'nın ağırlığı da dikkat çekici. Müteahhitlik hizmetinin en fazla verildiği 2. ülke konumundaki Libya'daki krizin derinleşmesi bu ülkeye yapılan yapı malzemeleri ihracatını dolayısıyla inşaat sektörünü olumsuz etkileyecek. Bunun yanında Libya gerilimi sırasında bölgeye ticaretin tümüyle durması ve bazı malzemelerin krize yolda ya da fabrikada yakalanması ya da bölgeye yönelik olarak üretimde olması İMSAD üyelerini de etkiledi.

Takvim
<<Mayıs 2011>>
Pzt Sal Çar Per Cum Cmt Paz
            1
2 3 4 5 6 7 8
9 10 11 12 13 14 15
16 17 18 19 20 21 22
23 24 25 26 27 28 29
30 31          
Haber Bölümleri
Haber Kategorileri
Yayınlanan haberlere günlük olarak yukarıdaki takvimden, haberlerin kategorilerine ise aşağıdaki listeden ulaşabilirsiniz.