Kentin atıl kalan alanları ve işlevini yitimiş mimarlık ürünleri fiziki varlıklarını sürdürdükleri müddetçe kent belleğindeki yerlerini yavaş yavaş kaybediyorlar. Anıtsal ya da simgesel özelliği olsa dahi kullanılmayan ya da daha doğru bir deyişle kentli ile etkileşime geçmeyen mimarlık ürünü, “hatırlan(a)mayan” ama orada “duran” bir varlık oluyor.

Ryugyong Otel’i için de açılan fikir yarışması “bu varlığı tekrar kente kabul ettirme” üzerine kurulu.

Yarışmaya katılan Hakan Tüzün Şengün, Kuzey Kore’deki Ryugyong Otel’ini “ölü bir piramit” olarak nitelendiriyor. Tahmin edileceği gibi fikir yarışması da bu ölü cismin tekrar canlandırılması, kente katılması üzerine, bu da akla ilk olarak piramidin kendisinde yapılacak olan değişimleri getiriyor ancak Şengün burada başka bir yöntem seçmiş ve atıl kalmış bir mimarlık ürününü canlandırırken ilginç bir yöntem kullanmış. Projede elbette birşeyler canlandırılıyor ancak canlandırma işlemi piramidin kendisine müdahale edilerek değil, en can alıcı noktasına, kentin üzerinde sivrilen tepe noktasına bir “zeplin”in yerleştirilmesi ile oluyor.

Ryongyung Oteli özelinde “kente tekrar eklemlenme hareketi”ne bakıldığında “zeplin”in Şengün’ün projesinde yabancılaşmayı azaltıcı bir eleman olarak kullanıldığı görülüyor. Zeplin, kendisinin de belirtiği gibi kente “yabancı” bir cisim. Kent her ne kadar devingen olsa da kendisi gibi toprağa bağlı olmayan bu tuhaf, yabancı objenin üzerinde bulunmasını hem şaşkınlıkla izler hem de “yabancı”nın içerdiği tehlikeye heyecanla bakar.

Bu yüzden “Zeplin”in kente “piramit”in olduğundan daha fazla yabancı olması, piramidin yabancılığını da kırar; ölü bir piramit havadaki bir zeplinin yanında daha kentlidir, kente daha aittir.

Hakan Tüzün Şengün ile “Zeppelinized” Üzerine Bir Söyleşi

“ Gülin Şenol: Kuzey Kore’deki Ryugyong Hotel için hazırladığınız sunumu, yarışmaya katılma sürecinizi ve yarışmaya hazırlanırken neleri göz önünde bulundurduğunuzu açıklayabilir misiniz?

Hakan Tüzün Şengün: Domus’un dünyanın çok fazla bilinmeyen bir coğrafyasında (en azından benim için) büyük ölçüde ölü bir nesne-yapı olan Ryugyong Oteli'nin kente kazandırılması için açtığı “fikirler buluşması” her açıdan ilgi çekiciydi, özellikle konunun ele alınışı ile sağladığı özgürleştirici tavır çok cazipti. “Fikirler için bir çağrı” adının hakkını verecek biçimde bir “fikirler buluşması” ve yarışmalı bir sergi katılımı olarak gözüktü bana.

Neler göz önünde bulundurduğumu söze dökmek zor olsa da, sanırım kısaca şunu söyleyebilirim :

Öncelikle, Ryugyong gerek kent içindeki duruşu ve ölçeği itibarı ile gerekse kendi pratik gerçeğine ve programına hizmet etmekten çok kente hizmet eden bir yapı olması ile kentin odağında duruyor. Diğer yandan kentsel bellek içindeki varlığını bir otel yapısı olarak tasarlanmış olması ile tanımlıyor .

Bu noktada benim tercihim , Pyongyang içindeki böyle yüksek bir piramidal yapının “yerden çok göğe ait olan yapısını vurgulamak” oldu denilebilir. Yapı zeplin figürünün retro-modern ifadesi ile Pyongyang ın “dünyanın ortak bahçesine ait olmak” (*) ile ilgili düşünü ifade ediyor ve Ryugyong’a yaklaşan zeplin işlevli bir asterisk*e dönüşüyor...”

Söyleşinin devamını okumak için tıklayın.