Türkiye Kiracılar Derneği Başkanı Ali Ülvi Büyüknohutçu, Türk Borçlar Kanunu içerisinde yer alan ve TBMM Adalet Komisyonu'nda görüşülmeyi bekleyen Kira Yasa Tasarısı'nın son halinin yine kiracıyı mağdur ettiğini belirterek, "Türk Borçlar Yasası içerisinde yer alan bir kira yasası olması yanlıştır. Çünkü barınmak bir borç değildir" dedi. Kira artışlarının, kira gelirlerinin denetim dışı olması nedeniyle önlenemediğine dikkat çeken Büyüknohutçu, "Düşük faiz uzun vadede konut almak kolay olsa da Türkiye'de 70 milyon insan var. Son günlerde peynir ekmek gibi dağıtılan konut kredileri ve beklenen mortgage sistemi kiraları olağandan çok artırdı. Konut fiyatlarının artmasıyla birlikte ev sahipleri de `Madem evim 150 milyar değerinde, ben de evimi daha yüksek kiradan veririm. Müşterinin işine gelirse' mantığıyla hareket etmeye başladı. Geçen yıldan bu yana büyükşehirlerdeki kira artışları yüzde 50-60 civarında gerçekleşti. Türkiye'deki konutların yüzde 65'i kiralık konut niteliğinde. Bu kadar kiracı varsa bu ülkede konut açığını kapatmak mümkün değil. Bu durum karşısında kira artışları sürmeye devam edecektir" dedi.

Metropoller artışı tetikliyor
Kiralık konutların özel mülkiyet alanından çıkması gerektiğine dikkat çeken Büyüknohutçu, TOKİ'nin sadece imar edip satacağı konutlar değil, kiralayacağı konutlar üretmesi gerektiğini ve piyasada bir karşı dengenin oluşturulmasının şart olduğunu söyledi. Sanayileşmiş kentlerdeki kira artışlarının diğer bölgeleri de tetiklediğine dikkat çeken Büyüknohutçu, "Sanayileşmiş bölgelerde ve metropollerdeki kira artışı önlenemez durumda. Gelişmekte olan bölgelerdeki kira artışları yüzde 30 civarındayken, İstanbul, Antalya, Adana gibi illerdeki kiralar uçmuş halde" diye konuştu.

Enflasyonun kira artışlarını değil, kira artışlarının enflasyonu tetiklediğini de ileri süren Büyüknohutçu, 1965 yılında çıkarılan 6570 sayılı yasanın günümüz koşullarında çok büyük eksiklikler taşıdığını söyledi. Bugüne kadar konut kiraları ile ilgili ayrı bir yasanın olmadığına dikkat çeken Büyüknohutçu, Türk Borçlar Yasası halinde yama olarak düzenlenmeye çalışılan Kira Yasası'nın hatalı olduğunu, müstakil bir kiracı yasası çıkarılması gerektiğini kaydetti.

Öneriler TBMM'de cevap bekleniyor
Türk Borçlar Yasası çerçevesinde kiracılarla ilgili yeni maddeler konusunda görüş ve önerilerini bir rapor halinde TBMM Adalet Komisyonu'na gönderdiklerini kaydeden Büyüknohutçu, hem yeni düzenlemeyi ve hem de yeni düzenlemenin eksikliği konusundaki gönderdikleri raporu şu şekilde özetledi:

. İnsanların en evrensel haklarından bir tanesi barınma hakkıdır. Bu hakkın kullanabilmesi için daha detaylı ve kesin hükümler içeren müstakil bir yasaya ihtiyaç var. Bu ihtiyaç, Türk Borçlar Kanunu'nun içerisine monte edilmiş maddelerle yeteri kadar giderilmiş olmayacaktır.

. Yeni yasal düzenlemede kira artışlarının Üfe oranı ile sınırlandırılması kiracı için önemli bir kazanım ancak, kiranın belirlenmesi ile ilgili bir düzenlemenin olması bu kazanımı ortadan kaldırmaktadır.

. Kira artış kriteri ile birlikte kira belirleme kriterleri de oluşturulmalı.

. Kira miktarlarının belediyeler tarafından belirlenmesine ilişkin bir hüküm bu önemli eksikliği giderebilir. Komisyon her yılın son ayında toplanarak, bir sonraki yılın kira miktarını ve artış oranını belirler.

. İlgili STK'ların katılımıyla belediye bünyesinde oluşturulacak komisyon, bölgesel rant farklılıklarına ve sosyal donatı birimlerinin gayrimenkule yakınlığına göre her semt veya cadde için ayrı metrekare fiyatı oluşturmalı.

. Emlak komisyoncularının sorumlulukları tarif edilmeli, emlakçının kira süresince, kiracıya ve kiraya verene karşı eşit oranda sorumlu olması sağlanmalı.