Ankara'nın Esenboğa Havalimanı tarafında uygulanan kentsel dönüşüm projesi, 'Dönüşüm Alanları Kanunu Tasarısı'yla ülke geneline yaygınlaştırılıyor. Hazırlanan tasarıyla gecekondu ve ruhsatsız yapı sahipleriyle buralarda ikamet edenlere, 20 yıla kadar vadeyle konut verilmesi planlanıyor. Uygulamadan, tapu alamamış gecekondu sahipleri de yararlanacak. Yasa tasarısı TBMM Başkanlığı'na sunuldu. Buna göre belediyeler, kamuya ait olanlar dahil tüm arsa ve arazilerin üzerinde kentsel dönüşüm projesi yapabilecek. Bu alanlarda konut, ticaret, sanayi, rekreasyon, teknik altyapı, sosyal donatı alanları oluşturulabilecek. Projeler en geç beş ayda tamamlanarak, yapı kullanma ruhsatı alınmış olacak.
Dönüşüm alanı 500 hektarı aşan proje uygulayan belediyelere, o ilde toplanan verginin; ilk ve ikinci derece deprem bölgelerinde yüzde 10'u, diğerlerinde yüzde 5'i kadar ödenek verilecek. Proje uygulaması, inşaat tamamlanıp binalar teslim edilene kadar vergi ve harçtan muaf olacak.
Ruhsatsız yapıya imkân
Projeler için belediyeler isterlerse Toplu Konut İdaresi (TOKİ) ile işbirliği yapabilecek. Projelerin hızla tamamlanması amacıyla Kamu İhale Kanunu hükümlerinden de muafiyet sağlanacak.
Kentleri modern görünüme kavuşturmayı amaçlayan tasarının içine, kaçak yapılara ilişkin af hükümleri sıkıştırıldı. Tasarıya göre, dönüşüm alanı sınırları içinde 12 Ekim 2004'ten önce yapıldığını belgeleyen gecekondu sahiplerine, ruhsatsız yapı sahiplerine ve buralarda ikamet edenlere, bedeli 20 yıla kadar vadelendirilmek suretiyle sosyal konut veya dükkân verilecek.
Özal'ın yasası kalkıyor
Tasarı, 24 Şubat 1984'te Turgut Özal hükümeti tarafından çıkartılan ve 'gecekondu affı yasası' olarak anılan 2981 sayılı Kanun da yürürlükten kaldırılıyor. Geçmişte yasanın öngördüğü şartları taşımadığı için gecekonduyla ilgili hak sahipliği başvurusu sonuçlandırılmamış olanların tespiti bir yıl içinde sonuçlandırılacak.
Hak sahibi olmasına rağmen tapusu verilemeyene sosyal konut verilecek. Bu durumdakilerden, kamuya ait arsanın bedelini ödememiş olanlar, ödemeyi projeyi yapan belediye, il özel idaresi gibi kuruma yapacak. Kuzey Ankara Girişi Kentsel Dönüşüm Projesi'nde gecekondu affı, 1 Ocak 2000'den önce yapıldığı belgelenen yapılara verilmişti.
Verilecek konutlar için 10 yıl vadeli ödeme planı hazırlanmıştı. Tasarı aynen yasalaşırsa, bu bölgede Ocak 2000 ile 12 Ekim 2004 arasındaki gecekondu sahipleri de hak iddiasında bulunabilecek.