|
NAi'deki sergi Koolhaas'ın 1978-1994 dönemindeki çalışmalarını
sergiliyor. 1984 yılında sadece üç proje dosyası ile başlayan Hollanda
Mimarlık Enstitüsü'ndeki (NAi) Koolhaas/OMA arşivi, bugün toplam 44 proje
dosyasından oluşmakta ve 12 Şubat - 31 Mayıs 2004 tarihleri arasında
sergilenmekte.
 Büyük salona girdiğimizde 'sergilenmek' kelimesinin bu sergi için
ne kadar yerinde bir kavram olduğu hakkında şüpheye düşüyoruz. NAi'deki büyük
sergi salonu görmeye alışık olduğumuz sunumlardan farklı şekilde 'açık
bir depo' haline dönüştürülmüş. Sergilenen objeler, salonun ortasında şeffaf
plastik perdelerle çevrili mekandaki, adeta yığılmış bir şekilde duran
maketler ve duvarlarda asılı birkaç orijinal çizim. Çizimler 4 başlık altında
toplanmış. "Tasarım süreci" başlığı altında, Lahey'deki Hollanda Dans
Tiyatrosu'nun çizimleri var. Bu çizimlerde, tiyatronun tasarım sürecinde yaşanmış
arsa değişikliği gibi bürokratik sorunların tasarıma olan etkilerini görebiliyoruz.
"Başyapıtlar" başlığı altında hepsi birbirinden
değerli kolajları ve çizimleri, "Yenilik" başlığı altında Paris'teki
Deus Bibliotheques de Jussieu çizimlerini ve son olarak da "Keşif" başlığı
altında 1989 tarihli az bilinen projelerinden biri olan Groningen'deki dinlenme
tesislerini görebiliyoruz.
Büyük salonda "sergilenenler" bu kadar, yalnız
biliyoruz ki bu "açık depo"da Koolhaas'ın ilk 16 senelik çalışmalarına
ait herşey; sadece maketler ve sunum çizimleri değil, bir projenin bütün süreçlerini
gösteren her türlü eskiz, yazışma, çizimler raflardaki kartonlar ve hava
geçirmeyen kağıtlar arasında duruyor. Koolhaas'ın çalışmalarını
derinlemesine incelemek isteyen ziyaretçiler için ise macera burada başlıyor.
Masalardaki bilgisayarlardan, bu sergi için özel hazırlanmış, ziyaretçiye
daha kolay giriş imkanı sağlayan veritabanına ulaşıyoruz. Arşivdeki OMAR
kodlu herhangi bir belgeyi danışma masalarındaki görevlilerden isteyip görebiliyoruz.
Bizim gördüklerimiz arasında istifa mektupları, çeşitli yıllara ait
ajandalar gibi ilginç belgeler de vardı. Serginin bir başka özelliği de
burada bulunan arşiv görevlilerinin sergi süresince bir köşede bulunan
kasalar içindeki daha arşive geçirilmemiş belgelerin envanterine devam
etmeleri. Şüphesiz bu sergi, NAi'nin arşiv zenginligini ziyaretçiye bir kez
daha hatırlatması ve arşivi çekici hale getirmesi açısından dikkat çekici.
Emine Yılmazgil - 30 Mart 2004
|
