|
Ankara ile Gaziantep arasında
Zeugma savaşı
 Bütün
Türkiye 28 Mart’ta yapılacak yerel seçimlere hazırlanırken,
Gaziantepliler seçimi unutup Zeugma Mozaikleri’nin Topkapı Sarayı’nda
sergilenip sergilenemeyeceğini tartışıyor.
Aslında buna tartışma demek zor; çünkü halkın çoğunluğu mozaiklerin
İstanbul’a gitmemesi için seferber olmuş durumda. Öyle ki 1920’lerde
Antep’i düşmandan korumak için tek vücut olan halk, 84 yıl aradan sonra
belki de ilk defa mozaikleri bırakmama konusunda büyük bir dayanışma içerisinde.
Sivil toplum örgütlerinden pek çok bürokrata kadar hemen herkes, söz birliği
etmişçesine mozaiklerin gitmesine engel olmaya çalışıyor. Bu tartışmalara
rağmen Zeugma Mozaikleri’ni, mayıs-haziran aylarında NATO zirvesinin yapılacağı
İstanbul’da sergileyerek Türkiye’nin tanıtımı için tarihi fırsatı kaçırmak
istemeyen Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın kararlılığı, geçtiğimiz
pazartesi Gaziantep Asliye Hukuk Mahkemesi’nin verdiği ihtiyati tedbir kararına
takıldı. Bu karar, ,olayı daha da çetrefilli hale getirirken, taşıma işlemini
‘profesyonelce’ yapması için çağrılan İtalyan restoratörlerin, ‘hırsızlık
yaptıkları’ gerekçesiyle gözaltına alındığı haberi, Kültür ve
Turizm Bakanı Erkan Mumcu’nun tepkisine yol açtı. Mumcu’nun iyi
niyetlerini anlamayanlara ‘taşra kafalı’ demesi tartışmaları daha da
alevlendirdi. Ülkenin tanıtımı için çaba gösteren Mumcu, bu kez ‘vatan
hainliği’yle suçlanmaya başlandı.
Gaziantep halkı, mozaiklerin sergilenme bahanesiyle İstanbul’a götürülüp
bir daha geri getirilmeyeceği endişesi taşıyor. Bu konuda ortalıkta o kadar
çok senaryo dolaşıyor ki bakanlığın mozaikleri Avrupa’ya ya da ABD’ye
satacağı, hatta yolda giderken sahteleriyle değiştirileceği bile konuşuluyor.
Mozaiklerin götürülmesini fırsat bilerek ‘oy avcılığı’ yapan
siyasilerin ve bazı meslek örgütlerinin söylemi, Mumcu’nun ‘Mozaikler,
sergilendikten sonra geri getirilecek’ sözünü ve hatta aynı meyandaki yazılı
taahhüdünü bastırmış. Bazı esnaflar işi o kadar ileri götürmüş ki dükkanlarının
camlarına astıkları afişlerle “Mozaikler, Antep’indir, onları buradan götürmek
vatana ihanettir” iddiasını dillendiriyor. Her seçim öncesinde duymaya alışık
olduğumuz vaatlerin, seçim söylemlerinin yerini ‘Zeugma gidemez’ sloganı
almış. Antep’i bütün dünyaya tanıtan mozaikler, şimdi siyasilerin
dillerinde sakız olmuş ve iktidardaki AK Parti’nin adayını köşeye sıkıştırmak
için kullanılıyor.
Zeugma mozaiklerinin İstanbul’da sergilenip sergilenmemesi konusunun
Antep’te halk ve sivil toplum örgütlerince olgun bir ortamda tartışılmadığı
bir gerçek. Ortadaki manzarayı ‘Antep, Ankara’ya kazan kaldırdı’ şeklinde
yorumlayanlar bile mevcut. Bu hamaset içerisinde ‘Mozaikler, mutlaka taşınmalı
mı, taşıma esnasında yolda zarar görür mü, taşınacaksa nasıl taşınmalı?’
soruları enine boyuna düşünülmüş değil. ‘Mozaikler Antep’in malı götürülemez’
diyerek mozaiklere sahip çıkan halkın çoğunluğu yıllardır Gaziantep Müzesi’nde
sergilenen mozaikleri görmemiş bile. Mozaik Müzesi olarak düşünülen ve inşaatı
13 yıldır devam eden (!) binanın ne zaman bitirileceği ise belirsiz.
Bakanlık ile Antep arasındaki tartışmanın üçüncü ayağında ise
Packard Vakfı var. Birecik Barajı suları altında kalmadan mozaikleri
kurtaran ve bugüne gelmesinde önemli restorasyon desteği vererek yaklaşık 5
milyon dolar harcayan vakıf, gün yüzüne çıkardığı bu eserleri önce
Gaziantep’te ardından da İstanbul’da sergilemek için bakanlığa başvurmuş.
Devletten tek bir kuruş almadan yaklaşık 2 milyon dolarlık bir sergi masrafını
karşılayarak bu sergi için izin istemiş. Bakanlık da bu miktarı yeterli görmeyerek
Packard Vakfı’ndan mozaiklerin sergilenmesi için Antep’te bir müze kurmasını
talep etmiş. Vakıf biraz düşündükten sonra buna da ‘evet’ demiş.
Ancak şimdi hem bakanlık hem de vakıf Anteplilerin direnişi üzerine
‘Acaba, kötü bir şey mi yapıyoruz?’ diyerek sergileme işlemini rölantiye
aldı. Bakanlık, mozaikler konusunda bir bilim kurulu kurarak taşınma işleminin,
varsa sakıncalarını yeni baştan araştıracak. Bu incelemenin sonucunu da
kamuoyuyla paylaşacak. Bu rapordan sonra Zeugma Mozaikleri ile ilgili son kararı
yine bakanlık ile ‘eserlerin sahibi’ durumundaki Antep halkı verecek.
Tabii inat, hamaset ve ‘seçim derdi’ bir tarafa bırakılabilirse...
Zaman
|
