Ekonominin
yolu raylardan geçer
Cumhuriyet’in ilk yıllarında en gözde
ulaşım şekli olan ve büyük yatırım yapan demiryolunun kaderinin değiştirilmesi
için atak başlatılması istendi. ABD’de taşımacılığın yüzde 47’si
demiryoluyla yapılırken, bu oran bazı Avrupa ülkelerinde daha da yükselebiliyor.
Demiryolunun taşımacılıkta kullanım oranına paralel olarak ray uzunluğu
da artıyor. Türkiye’de ise demiryoluna yatırım atağının 80 yıl önce
başlamasına rağmen bugün demiryollarının anahat uzunluğu hâlâ 8 bin
kilometre civarında bulunuyor. Taşımacılık ise, 7 kat pahalı olmasına rağmen
yoğun olarak karayoluyla gerçekleştiriliyor.
Yüzde 90’ı karada
Türk Ulaşım-Sen Genel Başkanı Nazmi Güzel, Türkiye’nin kalkınmasının
karayolu yerine demiryolu ağının kurulmasıyla gerçekleştirilebileceğini söyledi.
Güzel, bugün itibarıyle ABD’de taşımacılığın yüzde 47’sinin demir
yolu ile yapıldığını, Türkiye’de ise taşımacılığın yüzde 90’ının
karayoluyla gerçekleştiğini belirtti. Karayolu taşımacılığının,
demiryolundan 7, denizyolundan 9 kat pahalı olduğuna dikkat çeken Güzel,
“Türkiye’de demiryollarımızın toplam anahat uzunluğu 8 bin 607
kilometre iken nüfuslarımız aynı düzeyde bulunan İtalya’da hat uzunluğu
16 bin, İngiltere’de 16 bin 564, Fransa’da ise 31 bin 939 kilometredir. AB
ülkelerinde 10 bin kişiye düşen demir yolu uzunluğu ortalama 5.1 kilometre
iken bu oran Türkiye’de 1.4 kilometredir” diye konuştu.
“Maliyeti de çok yüksek”
Ulaşım-Sen Genel Başkanı Nazmi Güzel, 6 şeritli bir otobanın maliyetinin
8 milyon dolar, çift hatlı, elektrikli sinyalizasyonlu demiryolunun ortalama
maliyetinin 2 milyon 853 bin dolar olduğunu, buna karşılık demiryolunun
fayda ömrünün 30 yıl, karayolunun ise en fazla 13 yıl olduğuna dikkat çekti.
Ankara’dan İstanbul’a her gün 200 şehirlerarası otobüsün çıkış
yaparak yılda 13 milyon kişiyi taşıdığını belirten Güzel, “Her otobüs
ortalama gidiş dönüşte 60 yolcu taşıyor. Her seferde takriben 250 milyon
liralık mazot yakıyor. 4 milyon 380 bin yolcu taşıyan 200 otobüs yılda 21
trilyon lira mazot yakıyor. Aynı sayıdaki yolcu demiryolu ile taşındığında
maliyet 3.5 trilyona iniyor. Petrolüne milyarlarca döviz ödeyen Türkiye, bu
hovardalığa ne zaman dur diyecek?” diye sordu. Üreticinin ürünü pazara
taşırken de nakliye nedeniyle ürünün zamlandığını belirten Güzel,
nakliyatın üretimdeki maliyet etkisinin yüzde 35-40 olduğuna da dikkat çekti.
Hükümetten isteklerini de sıralayan Güzel, “58’inci hükümet
demiryoluna yönelmeli. Kars-Tiflis yolu hayata geçirilmeli. Çünkü bu, Türkiye’yi
Kafkasya’dan Orta Asya’ya, oradan da Çin’e bağlayacak” diye konuştu.
Türkiye
|