'Varoş yasası'
Çankaya'dan dönen 'varoş
yasası' yine Cumhurbaşkanı Sezer'in masasına gelecek.
Yerel seçimler öncesinde çıkarılan ancak Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet
Sezer tarafından veto edilen 'Varoş yasası' düzenlemeleri, yeniden geliyor.
Düzenlemeler TBMM Plan ve Bütçe Alt Komisyonu tarafından yeniden büyükşehir
belediye yasası tasarısına eklendi.
Yerel yönetim reformu çerçevesinde hazırlanan yasa tasarısı, TBMM Plan
ve Bütçe Komisyonu'nda oluşturulan alt komisyonda değiştirilerek kabul
edildi.
Tasarı bugün Plan ve Bütçe Komisyonu'nda görüşülecek.
Tasarıyla nüfusu 1 milyondan fazla olan il belediyelerine büyükşehir
belediyesi olma yolu açılıyor. Mevcut büyükşehirlerin sınırlarını genişleten
ama veto edilen düzenleme de tasarıya geçici madde olarak eklendi.
Nüfusu 5 milyondan fazla olan veya 'mevcut' valilik binası merkez kabul
edildiğinde en uzak ilçelerin belediye sınırına kuş uçuşu 50 km'den az
mesafe olan büyükşehirlerde il mülki sınırı, büyükşehirin sınırı
olarak kabul edilecek. Sınır, 2-5 milyon nüfuslu yerlerde 50 km, 1-2 milyon nüfuslu
yerlerde 30 km, nüfusu 1 milyondan az olan büyükşehirlerde ise 25 km yarıçaplı
dairesel alan olacak.
Bu sınırlar içerisinde kalan tüm ilçeler 'Büyükşehir ilçe
belediyeleri', tüm beldeler 'ilk kademe belediyeleri' sayılacak.
Büyükşehir gelirleri
Halen il sınırları içindeki vergilerin yüzde 3'ünü alan büyükşehir
belediyelerinin payları, yüzde 5'e çıkarılacak. Bakanlar Kurulu kararıyla
bu oran iki katına kadar artırılabilecek.
Müşterek bahislerden alınan eğlence vergisinin yüzde 50'si ilçe ve ilk
kademe belediyelerine, kalanı büyükşehir belediyelerine ait olacak.
İlçe ve beldelerin mücavir alan sınırları, büyükşehirlerin sınırını
oluşturacak. Bu sınırlar içindeki mahalle olacak. Orman köylülerinin tüzelkişiliği
sürecek. Ama bu köyler, ormanlarla ilgili kanun hükümleri saklı kalmak üzere
imar bakımından mücavir alanı sayılacaklar.
Mezarlıklar özelleşecek
Hizmetlerin, olabildiğince özel sektör eliyle yürütülmesi tasarının ana
felsefelerinden birini oluşturuyor. Özel kuruluşların temsilcileri, Altyapı
Koordinasyon Merkezi'ne katılacak. Büyükşehir belediyeleri mezarlık alanlarını
tespit ve işletmenin yanı sıra 'işlettirmeye' de yetkili olacak. Her tür
servis ve toplu taşım araçları ile taksi sayılarını sınırlamak, afet
riski taşıyan binaları yıkmak büyükşehir yetkileri arasına girdi. Her büyükşehirde
iki üyesi büyükşehirden 5 üyeli Koruma Kurulu oluşturulacak.
Alt komisyon üyesi CHP'li Kemal Kılıçdaroğlu ise merkezi hükümetin görevleri
dışındaki tüm 'mahalli ve müşterek' ihtiyaçların yerel yönetimlerce karşılanmasına
dair düzenlemenin, Anayasa'ya aykırı olduğunu savunarak rapora şerh koydu.
Radikal - Ahmet Kıvanç
|