Tarihi eserler 'tarih' olmuş!
Kayıtlara göre, İstanbul'da
tam 1691 tarihi eser sırra kadem bastı. Bu eserlerin kimi sadece kitaplarda,
kimi ise toprak altında kaldı
Her yerinden tarihi eser fışkıran İstanbul'da, birçok eserin yerinde
yeller esiyor. İstanbul Büyükşehir Belediyesi kayıtlarına göre, bugün
yok olan ya da toprak altında kalan sarnıçlar, kiliseler, çeşmeler,
konaklar da dahil tam 1691 eser bulunuyor.
Kaybolan yapıların büyük çoğunluğu tarihi yarımadada yer alıyor. Büyükşehir
Belediyesi Projeler Müdürlüğü ve Tarihi Çevre Koruma Müdürlüğü
yetkilileri, envanter çalışması sonunda, İstanbul'da 10 bine yakın tarihi
eser tespit ettiklerini, bunlardan 1691'inin yok olduğunu açıkladı. Daha önce
kayıtlarda yer almayan eserlerin tescili için de Kültür ve Tabiat Varlıklarını
Koruma Kurulu'na liste gönderen yetkililere göre, kayıp eserlerin yerinde şimdi
yollar, belediye binaları, ruhsatlı yapılar hatta otoparklar bulunuyor.
Bizans Sarnıcı 'parkı'
Sanat tarihi uzmanı Semavi Eyice de, Karagümrük'te, çok değerli Bizans sütunlarından
taşıma yöntemiyle yapılan Karagümrük Sarnıcı'nın, çevre sakinlerinin
bilinçsiz davranışları nedeniyle yok olduğunu söyledi. Önce çöp atılan,
daha sonra sütunları parça parça talan edilen, belki de yurtdışına kaçırılan
sarnıcın yerinde şimdi bir çocuk parkı var. Mahalle sakinleri, İstanbulluların
bilmediği bu sarnıç için yurtdışından birçok turistin geldiğini,
ellerinde haritalarla sarnıcı aradığını anlatıyor. Eyice, belediye inşaatı
yapıldığı zaman yıkıntılar arasından çıkan çok değerli mozaiklerin
de bilinçsizce denize döküldüğünü söylüyor. Bugün tarihi bazı hamam
ve kiliseler de yok olmak üzere bulunuyor.
Koca konak 'yok oldu'
Belediye ve Eyice'ye göre, 'tarih olan tarihi eserler'den bazıları şunlar:
Ali Paşa Konağı: Beyazıt'ta Mercan Yokuşu'ndaki saray büyüklüğündeki
konak, önce yangın atlattı, sonra kalan duvarları yıkıldı. Altından
Bizans sarnıcı çıktı ama akıbeti bilinmiyor. Bugün yerinde katlı otopark
var.
Mısırlı Kamil Paşa Konağı: Bugün Fen Edebiyat Fakültesi'nin yerinde olan
gösterişli konak, 1950'li yıllarda şüpheli bir şekilde yandı ve yerine
bugünkü fakülte binası yapıldı.
Bizans sarayları: İstanbul Adliyesi'nin karşı sırasındaki Binbirdirek Sarnıcı'nın
üst tarafında Bizans sarayı vardı. Saraçhane'de Büyükşehir
Belediyesi'nin olduğu yerde de Bizans Sarayı bulunuyordu. Bugün her ikisi de
yok.
Milliyet - Serhat Oğuz
|