|
Arkeologlar tarla parası bulamıyor
Antalya Müze Müdürü Metin Pehlivanoğlu acı bir gerçeği gözler önüne
serdi. Pehlivanoğlu, 'Şahsa ait araziler üzerindeki çalışmalarımızda
istenen tarla parasını bile bulamıyoruz' dedi
Türkiye'nin ören yerlerinde yapılan kazılarda, yabancı araştırmacıların
Türk arkeologlara göre çok daha rahat ve avantajlı konumda oldukları
bildirildi. Antalya Müzesi Müdürü Metin Pehlivanlıoğlu, yurtdışından
gelen yabancı araştırmacıların, zaman ve para açısından büyük
avantajlara sahip olduğunu söyledi. Antalya ve çevresindeki ören yerlerinde
halen 20 ayrı kazı çalışması yapıldığını belirten Pehlivanlıoğlu, söz
konusu kazılardan 6'sının yurtdışından gelen ekipler tarafından hiçbir
maddi sıkıntı çekmeksizin yürütüldüğünü bildirdi. Pehlivanlıoğlu,
devlet bütçesine ihtiyaç duymadan, kendi imkanlarıyla Türkiye'ye gelen
yabancı araştırmacıların, kazı sonunda çıkardıkları eserlerin yayın
hakkını aldıktan sonra ülkelerine geri döndüklerini de ifade etti.
Türk araştırmacıların aynı imkan ve kolaylıklara sahip olmadığını
belirten Pehlivanlıoğlu, 'Türk araştırmacılar, özel mülkiyette olan çalışmalarda,
kazı, restorasyon ve 'tarla parası' adı altında talep edilen parayı kişiye
ödeyebilmek için çabalıyor. Maddi sıkıntılar nedeniyle kazılardan daha
önemli olan restorasyon çalışmalarını yapamıyor. 'Tarla parası' alınması
da önemli bir ayrıntı. Çalışmaların özel mülkiyet alanına girmesi
halinde, kişilere 'tarla parası' ödeniyor. Ören yerlerindeki kazıların sağlıklı
yürütülebilmesi için maddi destek şart' diye konuştu.
Kazı çalışmalarının üniversitelere bağlı profesörlerce gerçekleştirildiğini
kaydeden Pehlivanlıoğlu, 'Bu nedenle kazılar yalnızca yaz aylarında birkaç
aylık dönemde yapılabiliyor. Geri kalan zamanı, okullarda ders vererek geçiriyorlar.
Yurtdışından gelen ekipler ise araştırmacılardan oluşuyor. Hem zamandan
yana hem de parasal açıdan son derece önemli avantajlara sahipler' açıklamasında
bulundu. Yabancı araştırmacıların, okullarında kariyer yapmak ve çıkardıkları
eserlerin yayın haklarını almak için Türkiye'ye geldiklerini vurgulayan
Pehlivanoğlu, sözlerine şöyle devam etti:
'Araştırma için gerekli olan parayı ülkelerinde temin ettikten sonra
buraya geliyorlar. Araştırma sonunda da 5 yıllık süre için eserin yayın
haklarına sahip oluyorlar. Bizim profesörlerimizden biri, eser için yazı
yazmaya kalktığında bile izin almak zorunda kalıyor. Üstelik bir de maddi
imkansızlıklarla boğuşuyorlar. Devletin sağladığı imkanların yanında
mutlaka sponsor katkısı olmalıdır.'
Çabamızla ödüyoruz
Perge kazılarını yürüten Prof. Dr. Haluk Abbasoğlu ise 'tarla parasını'
kendi imkanlarıyla ödemeye çalıştıklarını ifade ederek, 'Kazı alanı
birinin tarlasına denk geliyorsa, ona 1yıllık ürün parasını kendi bütçemizden
veriyoruz. Arkeolojik kazı alanları devlete aittir. Biz bu insanları mağdur
etmemek için parayı tamamen kendi çabamızla ödemeye çalışıyoruz' dedi.
Abbasoğlu, 2003 yılında devletin kendilerine ayırdığı bütçenin 40
milyar lira olduğunu, bu yılki ödeneğin ise henüz belirlenmediğini sözlerine
ekledi.
Akşam - Senem Tekinkoca
|
