Tarihe şemsiye
TBMM'nin 'son dakika gayretiyle' çıkardığı üç
yasa, tarihi ve kültürel eserlerle ilgili faaliyette bulunmak isteyenlerin önünü
açtı. 'Koruma' için yerel yönetimlere yetki ve kaynak sağlanıyor.
TBMM, 17 Temmuz'da tatile girmeden önce çıkarılan üç yasayla, tarih-kültürel
varlıkların korunması amacıyla belediye hayırsever kişi ve şirketler, yöre
halkı ve eser sahiplerinin önünü açtı. 2863 Tabiat ve Kültür Varlıkları
Kanunu'nda Değişiklik, Kültür Yatırımı ve Kültür Girişimi Kanunu ve
sponsorlarla ilgili kanundaki düzenlemeler şöyle:
Belediyelere yetki
Koruma planlarının yapımını desteklemek amacıyla belediyelere dağıtılmak
üzere, İller Bankası bütçesine ödenek aktarılacak. Valilikler de bütçe
ayıracak. Planlar 2 yılda yapılacak. Koruma Kurulları, planları 6 ay,
uygulama projelerini 3 ayda karara bağlayacak.
Belediyelerin yanı sıra diğer kamu kurumları da tescilli yapılar için
kamulaştırma yapabilecek.
Koruma, uygulama, denetim bürosu kuran yerel yönetimler, tescilli yapı ve
sit alanlarında, ruhsata tabi olmayan tadilat izni yetkisini devralabilecek.
Sit alanı içinde ikamet eden ve işyeri bulunanların katılımıyla
denetim birimi kurulacak.
Takas olanağı
Yapı yasağı getirilen alanda malikin talebiyle Hazine arazileri ya da
belediye ve il özel idare gayrimenkulleriyle takas yapılabilecek. Belediye ve
valilik, bu alanlarla ilgili yapılaşma haklarını, 'aktarım alanı' olarak
tespit edilmiş alanlara aktarabilecek, hamiline menkul kıymet verebilecek.
Vatandaştan katkı payı
Projelendirme, kamulaştırma ve uygulama için yerel yönetimlere kaynak sağlanacak.
Bu kaynak il sınırları içinde il özel idaresi hesabında toplanarak, valiliğin
onayıyla belediyelere kullandırılacak. İlgili belediyeler bu çerçevede
emlak vergisinin yüzde 10'u tutarında ayrıca katkı payı tahsil edecek.
Toplu Konut Fonu kredilerinin yüzde 10'u, kültür varlıklarının onarımı
için kullandırılacak.
Vergi muafiyetleri
Tescilli yapıların yaşatılması için hazırlanan projelerle ilgili malzeme
alımlarında KDV istisnası uygulanacak.
Tescilli taşınmazların malikleri, veraset, intikal vergisi ile tapu harcından
muaf olacak.
Tescilli yapılardaki projeler Yapı Denetimi Hakkında Kanun hükümleri ve
Kamu İhale Kanunu'ndan muaf tutulacak.
Kültürel faaliyetlerle ilgili sponsorluk harcamalarının tamamı gelir ve
kurumlar vergisi matrahından düşülebilecek.
Radikal - Ahmet Kıvanç
|