8 bin 400 yıl öncesine ait kamusal
alan
Musular'da sekiz yıldır süren
kazılar bu yıl sona erdi.Konya'nın Çumra ilçesindeki 9 bin yıllık Çatalhöyük'teki
kazılarda henüz rastlanamayan kamusal alan, Aksaray Kızılkaya köyü yakınlarındaki
Musular'daki kazılarda ortaya çıkarıldı.
Dünyanın bilinen en eski yerleşim birimlerinden Aksaray sınırları içindeki
10 bin yıllık Aşıklıhöyük yakınlarındaki Musular mevkiinde, sekiz yıldır
devam eden kazılar bu yıl sona erdi.
En eski buluntusu 8 bin 400 yıl öncesine tarihlenen Musular'ın bir toplu
yaşam alanı değil, Aşıklıhöyük'te yaşayan insanların ortak kullandığı
bir mekan olduğu belirlendi.
Aşıklıhöyük'ün uydu yerleşimi
9 bin yıllık geçmişe sahip Çatalhöyük'te kalabalık bir yerleşim olmasına
rağmen henüz ortak kullanılan bir alana rastlanmazken, Aşıklıhöyük'ün
uydu yerleşimi olduğu ortaya çıkan Musular'da organize yaşamın izlerini taşıyan
bir kamusal alan bulundu.
Çanak çömleksiz yaşam
Kazıları yürüten İstanbul Üniversitesi Prehistorya Anabilim Dalı Öğretim
Üyesi Doç.Dr. Mihriban Özbaşaran, Aşıklıhöyük yakınlarında
Yellibelen, Gedikbaşı ve Musular olmak üzere üç ayrı uydu yerleşim
bulunduğunu, Musular'daki kazılarda çanak çömleksiz Neolitik Çağ insanının
günlük yaşamına ilişkin ilginç ve çarpıcı bilgiler elde ettiklerini
vurguladı.
Ortak yaşam alanı
Özbaşaran, Musular'da yaklaşık 20 metrekare genişliğinde bir yapıyı gün
ışığına çıkardıklarını belirterek, "Zemini doğal boyalarla kırmızı
renge boyanmış bu yapının bulunduğu alan yerleşim amaçlı olarak kullanılmamış...
"Kazılarda rastlanan yaban öküzü kemiklerinden de anlaşıldığı
kadarıyla, bu alan ortak kullanılmış. Avladıkları hayvanları burada parçalayarak,
paylaşıyorlar ve kemiklerini de buraya gömüyorlardı" dedi.
1.70 metrelik öküzler
Kazı ekibindeki uzmanların yaptığı incelemelerde o dönemde avlanılan
yaban öküzlerinin sadece omuz yüksekliğinin 1 metre 70 santimetre olduğunun
tespit edildiğini dile getiren Özbaşaran, şöyle konuştu:
"Avın böyle büyük olduğu bir yerde tek başına avlanmanın imkanı
yok. Bu nedenle avlanmaya gruplar halinde çıkan o dönemin insanı zorlu bir mücadele
veriyordu. Musular'da çok sayıda obsidyen taşından yapılmış, mızrak, ok
ucu, bıçak gibi kesici ve delici alet bulundu."
Düzenli hayatın başlangıcı
Aşıklıhöyük'te evlerin ve sokakların dizilişine bakıldığında son
derece düzgün bir yerleşim planının ve şehirciliğin göze çarptığını
anlatan Özbaşaran, çöplerin bile düzgün bir şekilde depolandığı bu
toplumda ortak yaşamın ve görev paylaşımının düzenli hayatı getirdiğini
kaydetti.
CNN Türk
|