36 riskli bölge
Siyasi çıkar ve 'Birşey olmaz' zihniyetiyle dere yatağına inşa edilen
'selkondular'ın yıkımına başlanıyor. Gafletin bedeli çekilen eziyet ve
milyonlarca dolarlık yük olacak.
Faturayı halk ödeyecek
Bile bile gelen Alibeyköy afetinin ardından harekete geçiliyor. İstanbul'da
yapılaşmaya açık 58 riskli dere yatağı var. 8'inin ıslahı tamamlandı.
14'ünde çalışma sürüyor. 36'sına ise yıllardır hiç dokunulmadı. Yılların
ihmalinin faturası yine halkın cebinden çıkacak.
400 boş konut hazır
Büyükşehir Belediye Başkanı Topbaş, Eyüp, Bağcılar, Güngören,
Esenler ve Maltepe'de istimlak başlayacağını açıkladı. Alibeyköy'de 178
bina hemen yıkılacak. Sakinlerine Alibeyköy Güzeltepe'deki 400 boş konut
tahsis edilecek. İstimlak bedeli için kavga kapıda.
Binaları bile sayamadılar
Yetkililerin işi zor. İstanbul'daki bina sayısı bile meçhul. DİE, Sayıştay
ve Belediye 700 binle 1.3 milyon arasında farklı rakamlar veriyor. Mimarlar
Odası, '100 bin bina yıkılmalı.' diyor. Derelerin ıslahı için istimlak
bedeli hariç 2 milyar dolar gerekiyor.
Yıkım başlıyor
Alibeyköy'deki görüntüler ders oldu. Dere yataklarındaki evlerin yıkımına
pazartesi başlanılıyor.
İlk etapta 178 bina yıkılacak. Yıllardır ihmal edilen 36 dere ise
felakete davetiye çıkarıyor
İstanbul'daki 174 derenin 58'i riskli bölge olarak kabul ediliyor.
Savaklar, Küçükyalı, Turşucu-Çamaşırcı, Kurbağalıdere, Tavukçu,
Ayvalıdere, Tuzla ve Seyit Ahmet dereleri ıslah edildi. Kemiklidere, Pendik
(iki bölüm), Tugay, Büyükyalı, Küçüksu, Kocasinan, Ayamama, Ayvalı, Çırpıcı,
Kağıthane, Alibeyköy ve Ortaköy
derelerindeki islah çalışmaları ise devam ediyor. Geri kalan 6'sı ihale
aşamasında 36 dere ise dere yataklarında oturan semt sakinleri için büyük
risk taşıyor.
400 konut tahsis edilecek
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, sel felaketinin
ardından hiç vakit kaybetmeden pazartesi günü Eyüp, Bağcılar,
Güngören, Esenler ve Maltepe'deki dere yataklarındaki binaların istimlak
çalışmalarının başlayacağını söyledi. Dere yataklarının genişletilmesi
gerektiğine dikkati çeken Topbaş, 'Kimse kusura bakmasın, yıkımları ve
istimlakları yapacağız' dedi. Topbaş, ilk etapta evleri istimlak edilenlere
belediyenin Alibeyköy Güzeltepe'deki 400 boş konutunun tahsis edileceğini söyledi.
Başkan Topbaş, Maltepe'de su baskınına uğrayan işyerlerini de gezerek
yardım sözü verdi.
Riskli bölgelerden biri olan Eyüp Belediye Başkanı Ahmet Genç, Alibeyköy'de
öncelikli olarak 178 binanın istimlak edileceğini açıkladı. Evleri alınanların
Güzeltepe'ye taşıyacaklarını bildiren Genç, istimlak bedellerinin bilirkişi
tarafından belirleneceğini ifade etti. Kadir Topbaş'ın istimlak kararına
mimarlar, şehir plancıları ve inşaat mühendisleri destek verdi.
Hasar tespiti başladı
Selden en çok etkilenen Eyüp, Bağcılar, Bahçelievler, Güngören ve
Esenler'de hasar tespit çalışmaları başladı. Evlerinden tahliye
edilenlerin sayısı da 801 olarak açıklandı. Büyükşehir'e bağlı ekipler
de normal çalışma düzenine döndü.
Riskli 36 bölge
Yeşil Dere (Tuzla), Kuru Dere (Tuzla), Kaynarca Deresi (Pendik), Kör Dere
(Maltepe), Esenyurt Deresi (Maltepe), Bekar Deresi (Üsküdar), Istavroz Deresi
(Üsküdar), Göksu Deresi (Beykoz), Dolaydağı Deresi (Beykoz), Kavacık
Deresi (Beykoz), Çubuklu Deresi (Beykoz), Çiftehavuzlar Deresi (Beykoz),
Kemerdere (Ümraniye), Rumelikavağı Deresi (Sarıyer), Sarıyer Deresi (Sarıyer),
Çayırbaşı Deresi (Sarıyer), Tarabya Dresi (Sarıyer), Kalender Deresi (Sarıyer),
İstinye Deresi (Sarıyer), Baltalimanı Deresi (Sarıyer), Bebek Deresi (Sarıyer),
Ihlamur Deresi (Beşiktaş), Kasımpaşa Deresi (Beyoğlu), Surdışı Deresi
(Zeytinburnu), Florya Deresi (Bakırköy), Kanlıkuyu Deresi (Küçükçekmece),
Kaynarca Deresi (Küçükçekmece), Nakkaş Deresi (K.Çekmece), Sazlıdere (Küçükçekmece),
Ambarlıdere (Avcılar), Haramidere (B.çekmece), Kavaklıdere (B.çekmece), Gürpınar
Deresi (B.çekmece), Mandıra Deresi (B.çekmece), Kumburgaz Deresi (B.çekmece),
Yeldeğirmeni Deresi (B.çekmece)
1 milyon insan taşınacak
Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi Başkanı Eyüp Muhçu, dere
yataklarındaki yaklaşık 100 bin konutun istimlak edilmesi halinde 1 milyon
insanın etkileneceğini söyledi. Alibeyköy ve Sarıyer sırtlarında
heyelanların da afete dönüşebileceğini uyarısında bulunan Muhçu, Alibeyköy'deki
sorunun istimlakın çözmeyeceğini iddia etti. Eyüp Muhçu, 'Betonlaşma ve
gelişigüzel asfaltlama da sele neden oldu. Çünkü zeminin su geçirme özelliği
yüzde 1'e düşmüş. Her düşen damla Alibeyköy'e yöneliyor ve su baskınlarına
neden oluyor. O bölgede yeşil alanların biran önce hizmete sokulması lazım
ki, ekolojik denge sağlansın' diye konuştu.
Afetin sorumlusu 14 af
İstanbul'da yaşanan sel felaketi, 1948 yılından beri çıkarılan 14
imar ve gecekondu affının sonucu. Çünkü her imar affında gecekondular
yasallaştı, bu da imara açılmayan arsaların bulunduğu bölgelerin değerlendirilmesine
neden oldu. Gecekondu bir sektör olarak meydana çıkarken büyük bir rant
aracı oldu.
Gecekondulaşmayı tetikleyen yasal düzenlemeler, Özal döneminde yapıldı.
24.2.1984, 22.5.1986, 18.5.1987 tarihli kanunlarla, ormanlık alan, yeşil alan,
dere yatağı, deprem bölgesi, Hazine arazisi ayrımı yapılmadan tapusu
olmayan onbinlerce vatandaşa 'tapu tahsis' belgesi verilerek oturdukları
binalar yasallaştırıldı. Mimarlar Odası Başkanı Oktay Ekinci, gecekondulaşmanın
temel nedeninin imar plansızlığı olduğunu söyledi. Deprem sonrasında bile
imar düzeninin değiştirilmediğini söyleyen Ekinci, '1999'dan beri 700 yasa
çıktı. Ancak doğal afete karşı yasa çıkarılmadı' dedi.
Akşam - Yavuz Rençberler - Hülya Ünlü
|