|
Kaçak yapılaşma tehlikesi
Fethiye'ye beş kilometre uzaklıktaki Kaya Köy'deyim. Ya da Rumca adıyla
Levizzi'de... 1922'deki büyük mübadelede, Batı Trakyalı Türkler karşılığında
Rum halkının tümüyle Yunanistan'a gönderildiği köy. Cumhuriyet
gazetesinin kurucusu Yunus Nadi 'nin doğup büyüdüğü memleketi...
Fethiye ve Kaya Köy'e gönül veren bir İstanbulluyla, Naci Dinçer 'le
birlikteyim. Buralıların ona taktıkları adla Dayı, İstanbul Teknik Üniversitesi'ni
(İTÜ) metalurji mühendisi olarak bitirmesine karşın ülkesel profesyonel
turist rehberliği ve Delight Travel adlı turizm kuruluşunun müdürlüğünü
yapıyor.
Dostluk ve barış köyü
Onun için varsa yoksa Likya uygarlığı ve kültürü... Bana Kaya Köy bağlamında
başlatılan, ama şimdiki halde yarım kalan projeleri anlatıyor: ''1988'de Türkiye
Mimarlar Odası, Kaya Köy için bir barış köyü projesi hazırlanmasını gündeme
getirdi. Düşünce de şu: Terk edilmiş evler restore edilebilir, bazı yapılar
yeniden değerlendirilebilir, hatta köy uluslararası bir dostluk ve barış köyü
haline getirilebilir.
Bununla ilgili birkaç forum, geniş kapsamlı tartışmalar yapıldı. Fakat
sonuçta bir dostluk ve barış köyü projesi ortaya çıkmadı.
1999'da Turizm Bakanlığı'nın ikinci binyıl için bizlere önerdiği
ortak bir çalışma vardı. Ben o dönem Fethiye'de TÜRSAB'ın bölge
komitesinde görev yapıyordum.
Kaya Köy'deki iki kilisenin restore edilerek bunlardan en az birisinin
dinsel amaçlı olarak hizmete açılması öngörülüyordu. İkinci binyılda
özellikle din amaçlı olarak Anadolu'yu ziyarete geleceklerin buraya büyük
ilgi duyabilecekleri konuşuldu. Sonra bu, küçük bir projeye dönüştü.
Belki de ilk somut proje bu oldu.''
Böylece Kaya Köy Kiliseleri Restorasyon Projesi hazırlanmış. Türkiye
Mimarlar Odası ve TÜRSAB birlikte bu iki kiliseyi restore etme projesini başlatmışlar.
Bu arada Selçuk'taki Meryem Ana Evi'yle Antalya Demre'deki Noel Baba
Kilisesi'nin, ikinci bin yılda Anadolu'ya hac turizmine gelecek Hıristiyan
turistler için vazgeçilmez iki durak olduğunu ve bu insanların arada mola
vermek isteyecekleri de hesaba katılmış. Selçuk ve Demre'nin tam ortasında
da Kaya Köy olduğuna göre, proje daha bir önem kazanmış. Bu lokomotif
proje olacakmış. Arkasından da Kaya Köy'ün dostluk ve barış köyü haline
getirilmesinin bunun arkasından çok rahat gelebileceğini düşünmüşler.
Projeler yarım kaldı...
- Peki, sonra neler oldu?
"Buradaki iki numaralı kurula dosyayı teslim ettik. 2001 Temmuzu'nda
onaylandı. Ama orada bir tıkanıklık söz konusu oldu. İki kilisenin
restorasyonuna gerekli olan parayı TÜRSAB sağlamakta biraz zorlandı.
O proje şimdilik yarım haliyle duruyor. Finansal bir güç bulunabilirse o
iki kilisenin restorasyonu gerçekleşebilir. 2000 yılında ilginç bir gelişme
oldu. Kiliseler projesine parasal destek aradığımız dönemde Patrik
Bartholomeos 'u buraya davet etmiştik. Patriğin geleceğini duyan
Yunanistan'daki Oniki Adalar'ın valisi Dr. Savvas Karayannis de gelmek istedi.
O sırada burada temas kuracak resmi bir kişi bulunamadı."
Zaman içinde evler pek çok nedenden tahrip olmuş. Ama neyse ki geçen yıl
ilk kez Kültür Bakanlığı kendi uzmanlarını buraya göndererek evlerle
ilgili bir envanter çalışması yapmış. Ama ne yazık ki Kaya Köy'ün ova bölgesinde
kimlerin cesaretlendirdiği hâlâ anlaşılamayan kaçak bir yapılaşma var.
Naci Dayı bundan yakınıyor: "Yabancılara konut satma hevesiyle ova bölgesinde
böyle bir faaliyet başladı. En büyük eksiklik de Kaya Köy'ün bir imar
planının olmaması."
Cumhuriyet - Leyla Tavşanoğlu
|
