Zehir
dolu gemi battı
2 bin 200 tonluk zehirli yükü nedeniyle Cezayir'den geri çevrilen ve İskenderun'da
demirleyen İspanyol gemisi, dün battı. İspanya'nın almadığı gemi 4.5 yıldır
bekliyordu
Zehirli toz kömür yükü nedeniyle Cezayir'e alınmayıp, dört buçuk yıldır
Hatay'ın İskenderun Limanı'nda bekletilen İspanyol bayraklı MV Ulla, gövdesindeki
çürüme sonucu battı.
Yıllardır, geminin batması halinde denize büyük zarar vereceğini söyleyen
çevreciler, dün de tepkilerini dile getirip, içerdiği zehirin, balıklar
yoluyla insanlara geçebileceği uyarısında bulundu.
İspanya'nın Aviles Limanı'ndan, Dragados firması adına termik santral
baca kurumlarının oluşturduğu 2 bin 200 ton toz kömürü alarak Cezayir'e götüren
MV Ulla gemisi bu ülkeye kabul edilmeyince, 25 Şubat 2000'de İskenderun Demir
Çelik Fabrikası Limanı'na geldi.
Greenpeace'in eylemiyle Türkiye'nin gündemine oturan gemide ODTÜ Çevre Mühendisliği
uzmanları inceleme yaptı ve yükün kansere neden olabilen toksik (zehir)
maddeler içerdiği ortaya çıktı. Bunun üzerine açılan davada Dörtyol
Asliye Ceza Mahkemesi, geminin uluslararası nakliye sözleşmesinin (BASEL)
9'uncu maddesi 2'nci bendine göre, tehlikeli atıklarını sınır dışına götürmesi
kararlaştırdı. Mahkemenin, 2000/112 sayılı kararında, geminin yüküyle
birlikte İspanya veya ilgili firma tarafından geri alınmak zorunda olduğu
bildirildi. Ancak İspanya ve firma yükü kabul etmedi.
Dört buçuk yıldır limanın açıklarında bekletilen ve büyük bölümü
çürüyen gemi, üç gün önce sağ tarafından su almaya başladı ve dün
saat 15.00 sıralarında yan yattı. Gemi yaklaşık yarım saat sonra tamamen
battı. Geminin güvertesinde bulunan tehlikeli atık dolu variller, olay yerine
giden römorkörler yardımıyla toplanarak kıyıya getirildi. İskenderun
Kaymakamı Ünal Erdoğan, dün sabah saatlerinde geminin durumunun kendisine
bildirildiğini belirterek şöyle devam etti:
"Bunun üzerine geminin batmaması için valilik aracılığıyla Ankara'ya
faks çekildi. Bu arada İspanya'nın da yükü aldırmak üzere üç gün önce
bir gemiyi yola çıkardığını öğrendik. Ancak gemi, kısa sürede sulara gömüldü.
Şu anda körfezin 25 metre derinliğinde bulunuyor."
Erdoğan, zehirli atıkların çevreye zararının tespiti için Çevre ve
Orman Bakanlığı'ndan yardım istediklerini bildirdi.
Greenpeace Akdeniz Ofisi Toksik Maddeler Kampanyası Sorumlusu Banu Dökmecibaşı,
zehir yüklü geminin Türkiye serüvenini şöyle özetledi:
"2003'te hazırlanan bilirkişi raporunda, geminin her an batma
tehlikesi olduğu yazılmıştı. Gemi 2000'de geldiğinde, bizim yaptığımız
eylemin hemen ardından Çevre Bakanlığı'nca mühürlendi. 2002'de İspanya
gemiyi almayı kabul etti. Ancak geminin Türk acentesi Mavi Deniz, geminin
limanda beklediği üç yılın masrafı nedeniyle mahkemeye başvurarak gemiye
haciz koydurdu. Ondan sonra kimse gemiye dokunamadı. Gemide krom-6 içeren 2bin
200 ton baca tozu vardı. Toz gemiden çıkartılan varillerin içinde değil,
bir konteynırın içindeydi."
'Kanser artar'
Doğu Akdeniz Çevre Dernekleri Ortak Sekreteri Oktay Demirkan da, "İskenderun
Körfezi, akıntı konumu nedeniyle suyu kısa vadede temizlenen bir bölge değil.
Deniz canlıları, suya karışan atıklardan direkt ve dolaylı yoldan
etkilenecektir. Ayrıca, balıkların karaciğerine yerleşen kanserojen madde,
yiyen insanlara da geçecektir. Uzun vadede bölgede akciğer kanserleri
artabilir" dedi.
Radikal
|