|
Dicle
Nehri'nde balıklar tehdit altında
Dicle Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Zooloji Anabilim Dalı Başkanı
Prof. Dr. Erhan Ünlü, “Dicle Nehri'nde yaşayan birçok balık türünün
geleceği tehdit altında” dedi. Prof. Dr. Ünlü, Dicle Nehri'nin bulunduğu
bölgede son 20-30 yıl içinde barajların oluşumu ve tarımsal faaliyetlerin
yoğun olarak artmasının, birçok değişikliği beraberinde getirdiğini
bildirdi.
Tarımsal faaliyetlerin Dicle Nehri'nde çok ciddi problemlere yol açtığını
ifade eden Prof. Dr. Ünlü, şunları söyledi:
“Barajların oluşumu, olumlu ve olumsuz olarak değerlendirilebilir.
Olumlu gelişmelerin başında bazı balık türleri baraj ve göl ortamlarında
daha çok gelişmektedir. Olumsuz olarak da balık göçleri engellenmekte,
nehrin alt ve üst havzaları arasında üremek üzere göç eden balıkların göç
eylemleri önemli ölçüde engellenmektedir.
Bu açıdan bir değişim meydan gelmektedir. Dicle Nehri'nde kum ocakları
faaliyetleri çok yoğun ve düzensiz olarak yapılmaktadır. Bunların
faaliyetlerinin önemli ölçüde kısıtlanması gerekir.”
Prof. Dr. Ünlü, birçok balığın kumluk alanda ürediğini belirterek, bu
ocakların balık türlerinin üreme alanlarını tahrip ettiğini, en önemli
olumsuzluklardan birinin de tarımsal faaliyet olduğunu bildirdi.
Özellikle pamuk tarımının nehri büyük ölçüde etkilediğini ifade
eden Prof. Dr. Ünlü, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Nehire paralel değil de yapılan dik sulama neticesi çok önemli ölçüde
toprak ve çamur nehire akmaktadır. Bu da balıkların üreme alanlarını yok
etmektedir. Eskiden nehirde çok rahatlıkla yüzülürken, şimdi nehrin yanına
yaklaşamıyorsunuz.
Nehrin üzerinde değişimler olarak ifade ettiğimiz sorunlar, özellikle
balıklar üzerinde etkili olmakta. Örneğin Dicle Nehri'nde 40'tan fazla balık
türü yaşamakta ve bu türlerin 20'den fazlası sadece burada yaşar. Nehirden
meydana gelecek değişikler, bu balık türlerin neslinin yok olmasıyla karşı
karşıya gelmesine yol açacak. Bu türlerin mutlak surette korunması ve
hayatlarını tehlikeye sokan sorunların çözülmesi gerekir.”
Prof. Dr. Ünlü, geçmiş yıllarda görülen bazı balık türlerini artık
sıklıkla göremedikleri, bunların belli bölgelere çekilmiş olabileceğini
belirterek, gelecekte birçok balık türüne rastlanmasının zorlaşacağını
savundu.
Özellikle gelecekte yapılması düşünülen barajlarda, göçlerin
engellenmemesi için balık geçitlerinin kurulmasını öneren Prof. Dr. Ünlü,
tarımsal faaliyetlerin biraz daha bilinçli yapılması gerektiğini söyledi.
Prof. Dr. Ünlü, daha modern sulama sistemleri ile sulama yapılması ve kum
ocakları faaliyetlerinin daha denetimli yapılmasında yarar olduğunu
kaydetti.
Hürriyet |
