Türkiye'de çimento maliyetini Çin'in aşırı tüketimi
etkiliyor
Tekstilden oyuncağa kadar her sektörü etkileyen Çin, Türkiye'de, çimento
fiyatlarında da enflasyonun üzerinde artışa neden oldu. Adana ve Mersin'de
faaliyet gösteren çimento fabrikalarının verilerinden derlenen bilgilere göre,
son yıllarda kalabalık nüfusu, ucuz işçiliği ve devlet teşvikleriyle dünya
pazarlarında fiyatları belirleyici faktör olan Çin'in etkisi sürüyor.
Devlet teşvikleri ve ucuz işçilik sayesinde dünya pazarlarına ucuz ürünle
girerek piyasaya yön veren Çin, çimento ve çimentonun en önemli hammaddesi
olan kömür tüketiminde rekora koşunca fiyatların yükselmesine neden oldu.
Daha 2 yıl öncesine kadar 1 milyon 680 bin ton olan dünya çimento üretiminin
üçte birine tekabül eden 640 - 650 bin tonunu tüketen Çin, bu yıl dünyada
üretilen toplam 1 milyon 800 bin ton çimentonun yüzde 50'sini tek başına tüketti.
İhtiyacı olan petrol koku ve kömürü ithalatla karşılayan Türkiye'deki çimento
fabrikaları, Çin'in tüketiminden dolayı hammadde bulmakta zorluk yaşadı.
ABD'den petrol koku, Rusya, Güney Afrika ve Çin'den kömür ithal eden çimento
sektörü, bu yıl başından beri hammadde maliyetinde yüzde 30'u aşan oran yüzünden
zor durumda kaldı.
Petrol fiyatlarına paralel olarak son aylarda demir-çelikte olduğu gibi kömür
fiyatlarında da yükselme oldu. Çin, fazla tüketince gemi navlunları tavan
yaptı. Gemi borsasının oluştuğu dünyada, Türk firmalar ithal ürünlerini
taşıyacak gemi için fahiş fiyat ödemek zorunda kaldılar.
Maliyet artışına daha fazla direnemeyen çimento fabrikalarının bu yılki
zammı yüzde 20'ye yaklaştı. Çimento fabrikaları yetkilileri, çimentodaki
fiyat artışının maliyetin altında kaldığını vurguladılar.
Bu arada, çimentodaki artış, hazır beton fiyatlarını da yükseltti. Bu
nedenle, 2005 yılının lokomotif sektörü ve yıldızı olarak gösterilen inşaat
sektörünün maliyet ve fiyat artışlarından olumsuz etkilenmesinden endişe
ediliyor.
"Çin üşürse biz hapşırıyoruz" diyen çimento fabrikaları
yetkilileri, Çin'in aşırı tüketiminin devam etmesi halinde dünya piyasalarındaki
yüksek fiyat seyrine paralel olarak sektörde de zam sancısı yaşanacağını
belirttiler.
Türkiye'de çimento tüketimi düşüyor
Türkiye, 1998 yılında yurtiçinde tükettiği 34 milyon ton çimento ile
Avrupa'da birinci, dünyada ise sekizinci sıradaydı. Ancak, 2001'de yaşanan
ekonomik krizin ardından tüketim hızla azaldı. Çimento tüketimi 25 milyon
tona kadar düştü.
Geçen yıldan itibaren ise çimento tüketimi yeniden artmaya başladı.
2003 verilerine göre Türkiye, geçen yıl tükettiği 28 milyon ton çimento
ile Avrupa'da dördüncü, dünyada ise 14'üncü sırada yer aldı.
Yurtiçindeki tüketim azalmasına paralel olarak pazar sıkıntısı yaşayan
çimento fabrikaları, ihracata ağırlık vermeye başladı. Ancak, çimentonun
yükte ağır, pahada ucuz olması nedeniyle ihracat sadece komşu ülkelerle sınırlı
kalıyor.
Dünya |