Mega proje kazma
kürekle yürüyor
Türkiye’nin mega projeleri arasında yer alan ve Asya ile Avrupa kıtasını
deniz altından birleştirecek “tüp geçit projesi”, temelinin atıldığı 9 Mayıs
tarihinden bu yana kazma-kürekle yürüyor.
Anıtlar Yüksek Kurulu’nun, projeyi yürüten Demiryolları Limanlar Hava
Meydanları (DLH) İnşaatı Genel Müdürlüğü’ne ‘tarihî eserlere zarar verilmesin’
yönünde gönderdiği yazı nedeniyle, inşaat çalışması arkeolojik kazıdan öteye
geçemedi. Demiryolları Limanlar Havaalanları (DLH) Genel Müdürü Niyazi Zalgı,
arkeolojik çalışmaların bu hızla devam etmesi halinde, projenin tamamlanması
için açıklanan tarihten sapmalar yaşanabileceğini belirtiyor. Oysa, Boğaz Tüp
Geçişi’nin 4 yılda, metro inşaatının ise 3 yılda tamamlanması öngörülüyordu.
Tüp geçiş projesinin temelinin atılmasıyla birlikte ilginç olaylar da
yaşanıyor. Daha önceki yıllarda belediyeler ve Türk Telekom, kepçeyi daldırarak
kanalizasyon, doğalgaz ve telefon kablosunu döşerken, DLH, Anıtlar Yüksek
Kurulu’nun denetiminde kablolar ve borular arasında tarihî eser arıyor. Anıtlar
Yüksek Kurulu’nun kendileri için sergilediği hassasiyeti değerlendiren Zalgı,
“Eğer, bu duyarlılık daha önce de gösterilmiş olsaydı. zarar görmüş eserlerle
karşılaşmamış olacak, borular ve kablolar arasında da tarihî eser
aramayacaktık.” görüşünü ortaya koydu. Zalgı, kazılar sırasında en çok sikke,
testi, çini ve küp çıkarttıklarını açıkladı. Arkeolojik kazılar yoğun olarak
tarihî yarımada (Sarayburnu-Eminönü) ile Üsküdar’ın eski yerleşim yerlerinde
Anıtlar Yüksek Kurulu’nun gözetiminde büyük bir titizlikle yürütülüyor. Kazı
yapılmadan önce, 5x5 ebadında kuyular açılıyor. Açılan kuyularda tarihî eserlere
rastlanırsa o bölgelerde kazı çalışmasına başlanıyor. Bugüne kadar 32,5 trilyon
liralık kamulaştırma başarı ile sonuçlanırken, bir bu kadarlık kamulaştırma ise
davalık oldu. Öte yandan Yenikapı, Sirkeci, Üsküdar, Karacaahmet,
Kadıköy-İbrahimoğlu bölgesinde yaklaşık 3 bin kişiyi etkileyecek kamulaştırma
işlemleri devam ediyor.
650 milyon Euro’luk yeni kredi sağlandı
Temeli geçtiğimiz 9 Mayıs’ta atılan ve 3 aşamalı olan Marmaray Projesi’nin,
tüp geçiş bölümünün finansmanını karşılayan Japon kredi kuruluşu JBIC, projeyi
onayladı. Projenin ikinci aşaması olan Gebze-Haydarpaşa, Sirkeci-Halkalı banliyö
hatlarının iyileştirilmesi ve elektrifikasyon, sinyalizasyon işlerinin
finansmanında kullanılmak üzere Avrupa Yatırım Bankası’ndan (AYB) 650 milyon
Euro tutarında finansman da sağlandı. AYB ile Hazine arasındaki kredi anlaşması
20 Temmuz 2004’te onaylanmıştı. Söz konusu kredinin ilk dilimi, 200 milyon
Euro’dan oluşuyor. Bu paranın sekiz yılı ödemesiz 30 yıl vadeden oluşuyor.
Krediyle 64 kilometrelik hat üzerinde yer alan 37 istasyonun yenilenmesi
yapılacak. Dört yılda tamamlanması öngörülen proje 2008’de hizmete girecek.
Kendini 10 yılda amorti edecek. Halkalı ve Gebze arasındaki Marmaray toplam 77
kilometreyi bulacak.
Zaman - Selim Kuvel |