|
Afete davetiye çıktı
 Van'da 2 yıl önce yapımına
başlanan afet konutlarında taşıyıcı kolonlar tuğladan yapıldı. Bilim
adamları, "Van, deprem bölgesi. Bu binaların ayakta kalması mümkün değil"
diyor.
Yüzüncü Yıl Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Jeoloji Mühendisliği
Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. İlyas Yılmazer, Van'da 2 yıl önce yapımına
başlanan 335 afet konutunun, afete davetiye çıkardığını savundu. Afet
olması için konut yapıldığını öne süren Yılmazer, "Uygun zemine
yapılmadığı gibi, hiçbir taşıyıcı kolon ve kiriş bırakılmamış"
dedi.
Van Gölü'nün su seviyesinin 1998'de 2 metre yükselmesi sonucu, İskele
Mahallesi'ndeki evler sular altında kaldı. Evlerini terk etmek zorunda kalan
vatandaşlara 19'ar milyar lira yardım yapıldı. Ayrıca Van - Erciş Karayolu
kenarında arazi tahsis edildi. Vatandaşlar da Bayındırlık ve İskân Bakanlığı'nın
belirlediği tek tip projeye uygun olarak, taşeron şirketlere 75'er
metrekarelik evlerini yaptırmaya başladı. İl Bayındırlık ve İskân Müdürlüğü,
bazıları 2 katlı olan ve gelecek yıl tamamlanacak konutların inşaatını
zaman zaman denetledi.
Yılmazer, yeni bir afete davetiye çıkardığını savunduğu konutları
yaptıran Bayındırlık ve İskân Müdürlüğü'nün gerçekleri sakladığını
iddia etti.
'Mezar olacak'
Yüzüncü Yıl Üniversitesi Rektörlüğü'ne bir yazı gönderen İl Bayındırlık
ve İskân Müdürlüğü, konutların durumu hakkında bilim adamlarının basına
açıklama yapmamasını istedi.
Konuyla ilgili gereksiz ve mesnetsiz haberler verildiğinin öne sürüldüğü
yazıda, "Devletimiz ve idaremizi zan altında bırakacak açıklamalar yapılmaktadır"
denildi.
Baskıların kendilerini yıldıramayacağını vurgulayan Prof. Yılmazer ise,
üniversitenin yanı başında yapılan afet konutlarından Cumhurbaşkanı, Başbakan,
Bayındırlık ve İskân Bakanı, milletvekilleri ile Van Valisi'nin sorumlu
olduğunu iddia etti. "Afetzedelere mezar olacak" inşaatların
durdurulması için savcıları göreve çağıran Yılmazer, şunları söyledi:
'Kümes gibi'
"Bunlar bize vız gelir, tırıs gider. Van birinci derece deprem kuşağında
bulunuyor. Buraya kazma vurulmadan yetkililere yer gösterdik. Ancak ovalar
imara açılarak suç işleniyor. Bunlar konut değil, birer kümestir. Taşıyıcı
sistem yok. 5 - 6 büyüklüğündeki depremde yerle bir olur. Böyle bir teknik
olamaz."
'Yerle bir olmaz'
Prof. Dr. Cemal Gökçe (İstanbul İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı):
Tuğladan yapılmış olması, depremde yerle bir olur anlamına gelmez. 2 tip
tuğla vardır. Biri taşıyıcı, diğeri duvarları bölmek için kullanılır.
Bu yapının taşıyıcı tuğlalarla yapılmış olması gerekir. Az katlı yapılarda,
'ille de kolon ve kiriş olacak' diye bir şey yok. l Köksal Şahin (Ankara İnşaat
Mühendisleri Odası): Tuğla olmaz. Tuğladan yaparsanız, kolon değil duvar
olur.
'Konutlar dayanıklı'
Burhan Erez (Van Bayındırlık Müdürü): Bilim adamlarının yaptığı açıklamalar,
yanlış bilgilendirmelerden kaynaklanıyor. Bu konutlar için Afet İşleri
Genel Müdürlüğü tarafından verilen projeler uygulandı. Konutlar, depreme
son derece dayanıklıdır. Bir binanın ayakta kalması için kolon ve kiriş
gerekmemektedir. Bunlar yığma binalardır. Bu tip projeler Türkiye genelinde
de uygulanıyor. En son Bingöl depreminde, depremden etkilenmeyen tip
projelerdir.
'Betonarme yapılmalı'
Prof. Dr. Ahmet Ercan (Jeofizik Mühendisi): Evlerin yapıldığı Van Ovası'nda,
yerin davranışı oldukça uygunsuz. Depreme karşı daha güçlü alanlar vardı.
Van 1. derece deprem bölgesidir. Yığma kata normal alanlarda 3 kata kadar
izin verilir. Ama bu bölgede yanlıştır, depremde bina yıkılır. Çünkü
deprem dalgaları yandan gelir ancak çelik demirli kolon ve kiriş olmadığından
binanın esnemesi mümkün değildir. Betonarme yapılmalıydı.
Hürriyet - Osman
Bekleyen - Feyat Erdemir |
