Dar gelirliye ucuz ev
için ümit yok
Mortgage sistemi olumlu olsa da halkta ciddi beklentiler oluştuğunu
kaydeden Kodal, 2005'te sistemin hayata geçmesiyle hayal kırıklıklarının
oluşabileceğini belirtti.
Ev sahibi olma umuduyla yaşayan dar gelirliler için ''kira öder gibi ev
alma-Mortgage'' sistemi, en azından sistemin ilk yılları için, fazla ümit
vermiyor.
Yapı Kredi Koray Genel Müdürü Hakan Kodal , söylendiği gibi 50-100
milyon TL taksitlerle ev almanın şu an için mümkün olmadığını, bunun
ancak hükümetin vereceği destekler ve hazırlayacağı sosyal projelerle gerçekleşebileceğini
söyledi. Kodal, sistemin olumlu olsa da 2005'te hayata geçmesiyle hayal kırıklıklarının
oluşabileceğini belirtti.
Şu anda Mortgage sisteminin fiilen uygulandığını söyleyen Kodal,
bankaların zaten 10-15 yıl aralığında konut kredisi verdiklerini kaydetti.
Fonlama konusunda bazı sıkıntılar olduğunu belirten Kodal şöyle devam
etti:
''Türkiye'de toplam konut kredisi piyasası 1.5 milyar dolar civarında. Bu
oran bir ülkenin gayri safi milli hasılasının yüzde 10-20'si arasında
olmalı. Yani Türkiye'nin 15-30 milyar dolarlık bir potansiyeli var. Konut
kredilerinin herkese sağlanabilmesi için yabancı fonlara da ihtiyaç
bulunuyor. Fonların gelmesinde mevzuatla ilgili sorunların payı yüzde 10.
Geri kalan yüzde 90 ekonomik gerçekliklerle ilgili. Yatırımcı enflasyonun
ve faizlerin aşağı inmesini bekliyor. AB ile tarih de ancak sarı ışık
yakacaktır. Ancak, şu anki bütçe maliyetlerine bakınca 50-100 milyon TL'lik
taksit ücreti mümkün değil. Kredi süresi 10 seneden 30 seneye çıksa da
faizler düşmedikçe taksitler de düşmez. Düşük taksit için projenin
ucuzlaması ya da arsanın ücretsiz verilmesi gerekir.''
Stewart International Türkiye Sorumlusu Tevfik Türel de dar gelirli vatandaşın
en az 2007-2010 tarihine kadar beklemesi gerektiği kanısında.
Yabancı yatırımcının adalet sisteminin işleyişinden ekonomik verilere
kadar pek çok konuyu değerlendirdiğini kaydeden Türel, sistem için devletin
350 trilyon lira kaynak ayırdığını, bundan sonrasının özel sektörün görevi
olduğunu söyledi. Türel'e göre, yüzde 12 faiz oranı ve 20 yıllık bir
kredi varsayarsak 500 milyon TL maaş alan birinin alabileceği maksimum kredi
tutarı 11 bin 800 dolar olduğunu belirterek ''Yani bu kişi 14-15 bin dolarlık
(yaklaşık 20 milyar TL) bir ev satın alabilir'' dedi.
Cumhuriyet - Başak Sezen |