|
İnşaatçılar 'köprüye
keman teli geren duayen'i kaybetti
STFA Grubu'nun kurucularından Feyzi Akkaya, 97 yaşında vefat etti. Feyzi
Akkaya, Erzincan demiryolu inşaatında köprüye keman telleri bağlayıp, 'la'
sesine akort ederek, çeliğin gerilimini izlemişti. Akkaya'nın kullandığı
bu yöntem, aynı amaçla kullanılan 'Meihak Gauge'nin ilk habercisi olmuştu.
Adını iki ortağın, Sezai Türkeş - Feyzi Akkaya'nın isimlerinin başharfinden
alan STFA Grubu'nun iki kurucusundan biri olan inşaat yüksek mühendisi Feyzi
Akkaya 97 yaşında hayatını kaybetti. İki gündür Acıbadem Hastanesi'nde
yoğun bakımda yatan Feyzi Akkaya, dün sabaha karşı vefat etti. Akkaya,
vasiyeti üzerine yıllardır yaşadığı İstanbul Alemdağ'da Merkez
Camii'nde bugün kılınacak öğle namazının ardından Alemdağ Aile Mezarlığı'nda
toprağa verilecek. Akkaya, için bu sabah da STFA Genel Merkezi'nde tören yapılacak.
Feyzi Akkaya, Erzincan demiryolu inşaatında 44 no'lu köprüye keman
telleri bağlayıp, "la" sesine akort ederek, çelik elemanların
fazla gerilip gerilmediğini izlemesi o dönemde büyük ses getirmişti.
Akkaya'nın bu yöntemi, günümüzde aynı iş için kullanılan "Meihak
Gauge"lerin ilk habercisi oldu.
Lüksten kaçardı
Yakın çevresinin "Reis Feyzi" olarak benimsediği Feyzi Akkaya,
çok uzun yıllardır Alemdağ'daki büyük bahçeli evinde, kendi yaptığı
bastonları, sandalları, tabloları, kümes hayvanları, tüfekleri ve av köpekleriyle
birlikte yaşıyordu. Evinde telefonu bile bulunmayan Akkaya, lüksten kaçar, lükse
harcanan paranın ziyan olacağına inanırdı. 1983'ten itibaren kendi isteğiyle
yarı emekli olan Akkaya, ofise önceleri haftada 2 gün, sonraları sadece Perşembe
günleri gelmeye başlamıştı.
Osmanlı Paşalarından Tatar Osman Paşa'nın torunu olan Feyzi Akkaya, 23
Aralık 1907'de İstanbul'da doğdu. 1926'da yüksek öğrenim için girdiği İstanbul
Yüksek Mühendis Mektebi'nden (İstanbul Teknik Üniversitesi) 1932'de İnşaat
Yüksek Mühendisi olarak birincilikle mezun oldu. İTÜ'deki eğitimi sırasında
tanıdığı Sezai Türkeş ile başlayan sınıf arkadaşlığı ve dostluk,
1998'de Sezai Türkeş ölünceye kadar sürecek fikir ve iş ortaklığına dönüştü.
STFA'yı 1943'te kurdular
1943 yılında ortaklıklarını kağıt üzerine geçiren iki arkadaş,
isimlerinin baş harflerini kullanarak ‘ST-FA İnşaat Müteahhitliği’
unvanını aldılar. İki arkadaş böylece 1976'da kurulan ve zaman içinde çatısı
altında 43 şirket toplayan STFA Holding'in de temelini attılar.
1943-1973 döneminde, yurtiçinde çeşitli köprü, iskele, liman, baraj, tünel
ve yüksek gerilim hatları Sezai Türkeş-Feyzi Akkaya tarafından inşa
edildi. Bunlar arasında Sivas-Erzurum demiryolları köprüleri, Kuşadası,
Bartın ve Ereğli limanları ve Kadıncık Hidroelektrik Santralı yer alıyor.
Yurtdışına giden ilk müteahhitler olarak sektöre yabancı ülkelerin kapılarını
açan ortaklar, özellikle inşaat alanında literatüre geçen yeni usuller,
makineler, prosesler bulmaları ile de dikkati çekti.
Ortaklar, 1972'de Libya'da Trablus Limanı İnşaatı İhalesi'ne katılarak,
1973 başında ilk yurtdışı sözleşmesini imzaladı. Bu tarihten sonra,
Libya, Suudi Arabistan, İran ve Tunus'ta önemli işler aldılar. STFA Grubu,
1982'den sonra yeniden Türkiye'de, 2. Boğaz Köprüsü ve çevre yolları,
Orhaneli Termik Santrali, Haliç Tünelleri, Galata Köprüsü gibi projelerde
çalıştı.
Ortağıyla 500'den fazla buluş yaptı
Sezai Türkeş-Feyzi Akkaya ikilisi, iş hayatları boyunca mühendislik
sektörüne 500'ün üzerinde yeni buluş getirdiler. Bu buluşların bir kısmı
mühendislik literatürüne geçti, bazıları ise Türk tezi olarak tanındı.
Zemin inceleme sondajları ve kazık çakılması ile ilgilenmeye başlayınca,
"Zorluk Emsali"ni ortaya attı ve uzun yıllar başarı ile kullanılan
ve kazık boyunun pratik olarak ve büyük bir isabetle belirlenmesini sağlayan
bir yöntem oluşturdu.
Servetinin büyük bölümünü bağışlamıştı
Feyzi Akkaya, 1978'de Feyzi Akkaya Temel Eğitim Vakfı'nı kurarak
servetinin tamamına yakınını bu vakfa bağışladı. Orta dereceli teknik
okullarda eğitim gören 3 bin dolayındaki çocuğa karşılıksız burslar sağlayan
vakıf, biri Bayramoğlu'nda, diğeri Malazgirt'te 2 endüstri meslek lisesi inşa
ederek, Milli Eğitim'e devretti.
Akkaya, 1976'da İTÜ'den doktor, 1989'da da Boğaziçi Üniversitesi'nden
Fahri Doktor unvanı aldı. Sezai Türkeş ve Feyzi Akkaya'ya 1990'da
"Devlet Üstün Hizmet Madalyası" verildi.
Hürriyet |
