Bölgenin şekli değişti
Doğu ve Güney Asya'da onbinlerce kişinin ölümüne ve
kaybolmasına yol açan 8.9 şiddetindeki deprem, Hint Okyanusu'nda bulunan adaları
yerinden oynatarak haritanın değişmesine neden oldu. Tüm Yeryüzü'nde sarsıntı
yaratmış olabileceği söylenen depremin merkez üssü yakınındaki Sumatra
civarındaki adaların yerinden 20 metre kadar güneybatı yönüne kaymış olduğunu
bildiren Amerikan Jeoloji Enstitüsü uzmanı Ken Hudnut, "Bu önemli bir kayma,
deprem haritayı değiştirdi" dedi. ABD'li uzman Hudnut,
Sumatra'nın Endonezya toprağının kuzeybatı
noktasının da 36 metre güneybatıya kaymış olabileceğini ifade ederek, ayrıca
depreme neden olan iki plakanın çarpışmasıyla ortaya çıkan enerjinin ekseni
üzerindeki tüm Yeryüzü'nü sallamış olabileceğini söyledi.
Depremde Hint plakasının Birman plakasının altına girdiğini kaydeden ABD'nin
Colorado Eyaleti'nin Goulden kentinde kurulu Amerikan Ulusal Deprem
Araştırmaları Merkezi'nden Stuart Sipkin de Sumatra açıklarındaki adaların dikey
biçimde yer değiştirdiğini, kara parçasının denizden yanal şekilde daha fazla
yükseldiğini kaydetti. Depremin ardından etkili olan
tsunami nedeniyle hayatını kaybedenleri sayısı 46 bini aştı. Bu sayının
sayısının 50 bini aşmasından kaygı duyuluyor. Endonezya'da can kaybının 21 bini
aştığı belirtilirken, Hindistan'ın güneyindeki Sri Lanka'nın Ulusal Afet Yönetim
Merkezi de ülkede kesinleşmiş ölü sayısının 18 bin 706'ya ulaştığını duyurdu.
Sri Lanka'da 1,5 milyon kişinin evsiz kaldığı, bunun toplam nüfusun yüzde
7,5'ine denk geldiği belirtiliyor. Endonezyalı
yetkililer, ölü sayısının kendi ülkelerinde 25 bini bulabileceğini açıkladılar.
Afet bölgesinde inceleme yaptıktan sonra konuşan Endonezya Devlet Başkan
Yardımcısı Yusuf Kalla, "Tam ölü sayısını henüz bilemiyoruz, ancak 21 bin ile 25
bin arasında olduğunu düşünüyorum" dedi. Sri Lanka
hükümet yetkililerine göre de şimdiye kadar 18 bin 706 sayısının belirlendiği
ülkede, okyanus dalgalarının alıp götürdüğü binlerce kişi henüz hesaplanmadığı
için rakam 20 bine çıkabilir. Sri Lanka hükümet yetkilileri, kıyı bölgelerindeki
temizlik ve onarım çalışmalarının yıllarca sürebileceğini kaydettiler.
Tayland'da da yetkililer, henüz 918 ölünün açıklandığı bu ülkede ölü sayısının 2
bini geçebileceğini belirttiler. Hindistan'da
belirlenen ölü sayısının 4 bin dolayında olması, Batı Afrika ülkelerinden
Somali'de ölü sayısının yüzlerce tahmin edilmesi nedeniyle, toplam can kaybının
50 binin üzerinde olmasından kaygı duyuluyor. Deprem
ve tsunami nedeniyle yaşanan felaketten sonra hızla çürüyen cesetler nedeniyle
bölgede salgın hastalık tehlikesi baş gösterdi. Ölü sayısının fazla olduğu
Endonezya, Sri Lanka, Tayland, Hindistan başta olmak üzere tüm ülkelerde kimlik
tespiti yapılan cesetler toplu mezarlara gömülüyor. Hindistan'ın güney
kıyılarında gök yüzünün akbabalarla kaplandığı, bu nedenle de ceset arama
çalışmalarına aralıksız devam edildiği bildirildi.
Tsunami'nin üzerinden saatler geçmesine rağmen okyanus dalgaları kıyılara ceset
sürüklemeye devam ediyor.
Özellikle felaketten etkilenen adalarda su sıkıntısı başgösterdi. Sri Lankalı
yetkililer, temiz su bulmanın en önemli sorun olduğunu belirterek, klor tableti
ile temiz içme suyuna gereksinimleri bulunduğunu belirterek dost ülkelerden su
kuyularının temizlenmesi için techizat göndermelerini istedi.
Endonezya'daki batılı gazeteciler de tsunaminin yerle bir ettiği Banda Aceh
kentini, çürümekte olan cesetlerin neden olduğu ağır bir koku doldurduğunu,
hastane morglarında yer kalmadığı için secetlerin topluca gömüldüğünü bildirdi.
Birgün |