Proje Müellifi
Burak Pelenk

Yardımcı
Seda Kurt

Proje, Ana Hatlar ve İhtiyaç Programı İlişkisi
“Yaşam” ve “alışveriş” kavramlarını birbirlerini tamamlayan ögeler olarak nitelendirilen ve vurgulayan yarışma şartnamesi ve ihtiyaç programı, projenin mekansal kurgularını oluşturmadaki ana etken olmuş ve projenin genel hatları bağlamda şekillenmiştir.

Alışveriş ilişkisinde sözü geçen “ürün”ün niteliğinin yanı sıra bu “ürün”ün nereden, nasıl, hangi şartlarda alındığı gibi sorulara “akılda kalıcı” yanıtlar verebilen bir yaşam merkezi oluşturmak projenin ana hatlarından biridir.

Fiziksel olarak, kabaca projeyi üç bölüme ayırabiliriz. Zemin katında bulunan alışveriş ağırlıklı birimler, birinci katta yaşam ve alışverişin içiçe girdiği birimler ve son olarak binanın omurgası niteliğinde olan ve birimleri birbirine bağlayan koridor ve saçaklardan oluşan yapısal eleman.

Zemin katta bulunan alışveriş birimleri itiyaç programına paralel olarak dört ana başlıkta toparlanabilir:
• Hipermarket
• Butik Dükkanlar
• Büyük Mağazalar
• Kiosk ve Küçük Dükkanlar

Hipermarket, giriş ve çıkış zemin kattan sağlanır, bodrum kat bölümüyle birlikte toplam 3.794 m²’lik bir alana sahiptir. Servis girişi; yapı marketinkiyle ortak olarak binanın doğu kanadından sağlanır.

Butik dükkanlar, girişini binanın natı katından alır. 68 m² – 165 m² arasında değişen dükkanlardan oluşan bir pasajdır.
Büyük dükkanlar, yapının kuzeybatı kanadında bulunurlar. Yapının hem dışından hem de içinden müşteri kabul eder niteliktedir. Toplam 1.581 m²’dir.

Kiosk ve küçük dükkanlar, tipik bir AVM’de bulunması gereken işlevleri (eczane,anahtarcı vb.) barındırır ve projede zemin kat ağırlıkta olmak üzere işlevine göre iki kata da dağılmıştır. İşlevleri paftlarda belirtilmekle beraber toplam 800 m²’dir. Sirkülasyon alanları ve bina avlularına kurulabilecek kalıcı-geçici kiosklar farklı boyut ve işlevlerde (yeme-içme, tanıtım vb.) oluşturulabilir ve kiralanır. Yaklaşık toplam 300 m²’dir.

Yapının kuzey avlusundan ve ana koridordan sirkülasyonu sağlanan 1. kat sinema, yeme-içme, yapı market, spor-kişisel bakım, ofis gibi işlevleri ve bunlarla bağlantılı yaşamsal mekanları barındırır.

Yeme-içme, hızlı yemek birimleri ve alakart bir lokantayı içerir. Lokanta kendi içinde ki düşey sirkülasyonuyla +10.50 kotuna ulaşır ve kulevari mekanı ve terasıyla deniz manzarasını içeren bir hizmet sunar. Toplam 1.292 m²’dir.

Sinema, yaklaşık 2.000 kişilik olmak üzere 6 adet salondan oluşur. Girişinde bulunan teras-avluda açık hava sineması ve etkinlik meydanı bulunur. Toplam 2.250 m²’dir.

Üst pasaj, alt kat butik dükkanlarla aynı özellikte mağazalardan oluşmaktadır. Toplam 1.500 m²’dir.

Spor merkezi-kişisel bakım, Zemin kattan girişi olan spor merkezi ve güzellik merkezinden oluşan birimdir. Toplam 537 m²’dir.

Projenin Diğer Birimleri
Yönetim birimi, kendine ait çekirdeği olan birim güney-batı kanadında 2. kat gibi gözüken yapının lokanta benzeri kulesidir. AVM ile ilgili yönetim birimleri ve kiralanabilir ofisleri barındırır. Toplam 537 m²’dir.

Eğlence merkezi, zemin kattan ulaşılan, bodrum katta “bowling” salonu bulunan içinde her yaşa ait eğlencenin barındığı bir merkezdir. Toplam 1.326 m²’dir.

Sergi ve davet mekanları, +10.50 kotunda olup sinema birimine bağlı davet –kokteyl işlevlerini barındıran açık-kapalı mekan ve üst pasajda bulunan sanat atölyesine bağlı sergi mekanından oluşur. Toplam 310 m²’dir.

Çevresel Veriler - Yaşam Mekanları
Projenin ana birimleri bir araya gelirken çevresel faktörler ve yaşamsal alışkanlıklar bağlayıcı olmuştur. Muhtemel kullanıcıların klimasız ortamda da rahat bir biçimde vakit geçirebilmesi, her kesimden insanın gece-gündüz yararlanabileceği bir merkez olarak öngörülmüştür.

Proje fiziksel olarak algılandığında göze çarpan teras ve avlular, kentin kimliğine uygun olarak düzenlenmiştir. Akdeniz kasabalarının tipolojik özelliklerinden biri olan teras ve avlular, Fethiye’nin genelde güneşli olan ikliminde gölgelik sağlayabilen özellikleriyle, alış-veriş için gelmeyen kullanıcıların bile rahat vakit geçirebileceği yaşam alanları olarak düşünülmüştür. Bütün bu özellikler projeyi sıradan bir alış-veriş merkezi yapısının ötesinde kentsel bir öge, bir cazibe merkezi olarak sunmaktadır.

Otogar, Fethiyepark AVM ve merkeze giden caddeye bakan projenin kuzey kanadındaki avlu karşılama avlusudur ve çeşitli etkinlikleri (konser, tören vb.) barındırıcak büyüklüktedir. Projenin batı ve doğusunda bulunan avlular, sokakların açılımlarına göre konumlanmış ve herbiri ayrı temalar içeren, kiralanacak alanların bulunduğu kentsel rekreasyon alanlarıdır.

Projenin 1. katında bulunan teras-avlular, birlikte bulunduğu işlevsel birimlere göre özellik kazanan yaşam alanlarıdır. Sinema biriminin önünde bulunan avlu, -kültür- faliyetlerinin içerir. Açık hava sinemasının yanısıra, film galalarının yapılabileceği, olası festivallerde ödül töreni-kokteyl gibi aktivitelere açık bir alandır.

Yapımarketin önünde ki avlu -sanat- avlusudur. Sergi, gösteri gibi sanatsal faliyetlere açıktır. Ayrıca yapımarkete ait ürünlerin tanıtımlarıda yapılabilir.

Spor merkezinin önündeki avlu -spor- avlusudur. Spor merkezi üyelerinin yanı sıra avm ziyaretçilerininde kullanımına açıktır.

Bütün bu teras-avlular kenti farklı yüksekliklerden deneyimleme fırsatı verir.

Cephe – Malzeme Kararları
Projenin kent içinde özgün karakteriyle varolduğunu gösteren en çarpıcı fiziksel özelliği cephesidir. Genel hatlarıyla bakıldığında kente ait olan mevcut betonarme doku ve tarihten gelen ahşap, taş kullanımı cephenin oluşmasında etken olmuştur.

Fethiye’nin en önemli 4 şehrinden biri olduğu Likya Uygarlığı'nın yazıtları ve geometrik bir grafiğe sahip Likya Alfabesi harfleri proje cephesi için bir esin kaynağı olmuştur.

Bu alfabedeki harfler kullanılarak tasarlanan grafik, prekast beton cephe paneli olarak düşünülmüştür. Projenin 1. katına giygirme cephe olarak uygulanabilen bu panellerin müdehale boşluklarına yerleştirilecek led aydınlatmalar hava karardığında cephenin hareketliliğini kaybetmemesini sağlar. Bu paneller tekstürlü yapısıyla yerel mimarlık taş kullanımınada gönderme yapmaktadır.

Giriş kat kotunda ise ahşap-beton-cam gibi malzemeler projenin ana karakteriyle yarışmayacak şekilde yalın bir biçimde kullanılmıştır.

Saçak ve koridorda oluşan omurga bölümü proje birimlerini ve kavramlarını birbirine bağlama özelliğini fiziksel olarak -malzeme farklılıyla- yansıtmaktadır.

Yapı sistemi - Ekonomi
Günümüz inşaat kriterleri gözönüne alınarak, avmler için uygun görülen 8 - 8,25’lik akslar, betonarme yapım sisteminde tasarlanmıştır. Yapıdaki net çözümler projenin ileriye dönük kullanımında kolaylık sağlaması düşünülerek üretilmiştir. İşlevlerin birimlere ayrılması da yine ileri dönük kullanım için uygun görülmüştür.

Emsali 19.985 m² olan projede 1 bodrum kat öngörülmüştür. Ölüdeniz caddesinden giriş-çıkış veren 340 araç kapasiteli kapalı otopark ile birlikte teknik alanlar, hipermarket ve eğlence merkezinin bir bölümü de bodrum katta yer alır.

İşletme
Proje işletme sistemi olarak klasik bir AVM’nin ötesinde bir kentsel cazibe merkezi olarak düşünüldüğünde; işletmesini de bu bağlamda kurgulamak gerekir.

Otogar, Fethiyepark gibi önemli çekim merkezlerine yakınlığı, Ölüdeniz ve merkez minübüslerinin gün içinde defalarca geçtiği konumuyla yerli yabancı kullanıcıların -projeden bağımsız olarak- uğrak yeri halindedir. Bütün bu özelliğiyle projenin öngördüğü AVM kullanıcı çekmekten çok kullanıcıyı tutmakla ilgili düzenlemelerin yapılabileceği yaklaşık 4.250 m²’lik kiralama alanına sahiptir. Bunun yanında ofis birimlerinde de yaklaşık 200 m²’lik kiralık birimler bulunmaktadır.İmaj Galerisi

Vaziyet Planı	Bodrum Kat Planı	Zemin Kat Planı
1. Kat ve Çatı Katı Planı	Kesit	Kesit
Sistem Kesiti	Görünüş	Perspektif
Perspektif	Maket

Fethiye Belediyesi Alışveriş ve Yaşam Merkezi Ulusal Mimari Proje Yarışması