Proje Müellifi
Murat Dündar (Ekip Başı)
Cengiz Bayülgen
Nihal Uluengin
Sinem Kültür
Hasan Can Kamburoğlu

Danışmanlar
İrfan Balıoğlu
Serhat Savaş Balık
Alpay Adalı

Yardımcılar
Pınar Sunar
Efsun Ekenyazıcı

Tasarım Kararları
- Geçmişin izleri, bugünün yaşantısı ve geleceğin beklentisini bağdaştırabilecek esneklikte çağdaş tasarım ilkeleri
- Kentsel odak olma
- Yeşil alanların sürekliliği
- Çevresel etkenlerle (Kale beden duvarları ve burçlar) uyum
- Gece-gündüz, yaz-kış kullanım olanakları
- Esnek işlevlendirme
- İnsan ölçeği ve oransal uyumluluk

Konsept
Güzel sanatlara ilgi duyan profesyonel veya amatör her yaştan insan için (müzisyen, şair, ressam, heykeltıraş, edebiyatçı, geleneksel sanatlarla uğraşanlar vb.) her türlü ticari kaygılardan olabildiğince arındırılmış, nezih bir ortamda eserlerini üretebilecekleri aynı zamanda da sergileyebilecekleri bir ortam oluşturma fikri bu tasarımın şekillenmesinde ana etkenlerden biri olmuştur.

İç kale alanı bütüncül planlama yaklaşımı ile kalenin özgün mekanlarının özgün dokusu düşünülerek tasarlanmıştır. Farklı yönlerdeki üç adet giriş, farklı kotlarda oluşturulan açık, yarı-açık ve kapalı mekanlar ile merkezde yeni bir meydan oluşturacak şekilde rampalar kullanılarak birbirlerine bağlanmıştır.

Bu meydanın sadece erişilmesi kolay bir toplanma merkezi olmanın çok ötesinde, çevresinde ve içinde barındırdığı kültürel ve sanatsal işlevlerle (aktivite platformları, kapalı, açık ve yarı açık sergileme alanları, toplantı mekanları, müze, sanat ve zanaat atölyeleri, burç içlerine önerilmiş olan gençlik kulüpleri, dinlenme mekanları ve yeşil alanlar) sosyalleşmeyi teşvik edip kültürel ve sanatsal aktiviteleri günlük hayatın bir parçası haline getiren, gece-gündüz ve yaz-kış sürekli yaşayan bir merkez olması hedeflenmiştir.

İç kalenin kuzeyinde yer alan Cumhuriyet Meydanı “Dış Meydan” olarak yorumlanmış, tasarımda yeşil alan stratejisinin baskın kullanıldığı bir iç mekan anlayışı izlenmiştir. Sanatsal ve kültürel etkinliklerin sergilendiği “İç Meydan (İç Kale Meydanı)”da insan sirkülasyonuna izin veren geçirgen, bağlayıcı ulaşım geçitlerine yer verilmiştir. Bu meydan kentlilerin sanatsal eğitim, bilgilenme, dinlenme, forum, sergi, yemek, toplantı, kermes, davet gibi çeşitli kültürel ve folklorik gösteri etkinliklerinin düzenlenebileceği bir ortam olarak öngörülmüştür.

Kayseri kenti, sert iklim özellikleriyle yapıların ve özellikle dış mekanların kurgulanmasında duyarlılık gerektirmektedir. Bu bağlamda kale meydanına ulaşım doğu-batı aksında engelli ve yaşlıların kullanımı da düşünülerek geniş rampalarla, kuzeyde ise merdivenlerle sağlanmıştır. Kapalıçarşı yönünde yer alan güney kapısı doğu kapısı ile doğal eğiminde bağlanmış, güney, kuzey ve doğu kapılarını bağlayan belirleyici, yer yer pergola örtülü bir yaya yolu ile tasarımda eliptik forma gidilmiştir.

Güney ve kuzey kapısı yaya sirkülasyonu üzerinde oluşturulan kafe ve danışma mekanları üst örtü aracılığıyla cami ile bütünleştirilmeye çalışılmıştır. Yaya yolu üzerinde halkın yararlanabilmesi için oturma ve dinlenme olanakları sağlanmıştır.

Mimari Planlama Kararları
Projenin konumlandırılması esnasında kalenin mevcut girişleri birbirlerine sarmal olarak çözümlenen iki rampa ile ilişkilendirilmiştir. Önerilen projenin biçimsel oluşumunda bahsedilen bu rampalar tanımlayıcı olmuşlardır.

Doğu-batı istikametinde uzanan yapı biri yer altında (Meydan altı-müze) olmak üzere 4 ana bloktan meydana gelmiştir. Doğu-batı istikametinin güney tarafında bulunan A Blok bünyesinde fuayesi ile beraber 270 kişilik Çok Amaçlı Salon ve Müze-Sanat Galerisi bulunmaktadır. Biri +2.00 kotundan olmak üzere iki adet girişi olan bu bloğun içerisindeki asansör ve merdiven çekirdeği üç ana kata da düşey sirkülasyon imkanı vermektedir.

B Blok’ta temel sanat eğitiminin verildiği resim atölyesi, heykel atölyesi, müzik atölyesi, desen-baskı atölyesi, kurs odası, fotoğrafçılık atölyesi olmak üzere altı adet atölye, 4 adet depo, kendi içerisinde iki katlı kütüphane ve bir yönetim odası bulunmaktadır.

Yapı iç mekanlarında ise yalın, net bir mimari dil, işlevsel ilişkilerden hareketle basit bir mekansal düzenleme önerilmektedir. Kale Meydanı’na bakan yapıların iç kullanımları meydana taşabilmekte, hem meydandan hem de planlanan koridorlardan servis alabilmektedir.

Bu bloğun çatısı iç meydandaki kültürel ve sanatsal etkinlikleri farklı kot seviyelerinden izleme olanağı verecek şekilde kademelenmiş seyir terasları olarak tasarlanmıştır. Bu teraslara dıştan kütleye mafsallanmış bir rampa ile erişilmektedir. Bu kademeli seyir terasları ve bunları bağlayan rampa, çelik-karkas sistem ve yarı saydam bir örtü ile korunaklı hale getirilmiştir.

C Blok meydan kotundan ulaşılan bir adet 70 kişilik restoran ve onun mutfağı, müze servis girişi, trafo merkezi, depo ve geçici çöp depolama alanı vb. servis birimlerini içermektedir.

Sarmal kütleler ile tanımlanan İç Kale Meydanı altında ise müze (D Blok) yer almaktadır. Müzenin meydan kotundan ve +2.00 kotundan iki girişi ve meydan kotundan erişilen bir servis girişi bulunmaktadır. Merkezinde 100 kişilik bir Sinevizyon-Toplantı Salonu bulunan müze işlev olarak Arkeolojik ve Etnografik Sergi Salonları, bunların ayrı depoları ve bir adet laboratuar içermektedir.

Rampanın ve A Blok’un sardığı sahnesi -3.30 kotuna oturtulmuş amfitiyatro arkasında sahne arkası birimler bulunmaktadır. Bu birimlerin üzeri de çim çatı olarak düşünülmüştür. Çim çatı yüzeylerin yazın sağlayacağı serin klimatize etki ve kışın sağlayacağı ısı yalıtımı sayesinde de önemli bir ekonomik tasarruf hedeflenmiştir.

Ayrıca güney kapısından girişte kale içindeki yönlendirmeyi sağlamak amacıyla bir danışma ve hemen arkasında kafeterya ile ilişkili katlanır cam bölmelerle farklı iklim koşullarında değişik kullanım imkanları veren bir teras yer almaktadır.

Cami çevresinde ise altında yeşilin devam ettiği yükseltilmiş ahşap platform (Deck) ile bir gezinti ve oturma alanı düşünülmüştür. Bu alanın üzeri ağaç geometrisindeki kolonlar ile taşıtılan ızgara şeklinde bir saçak ile örtülmüştür.

Burç İçlerinin Kullanımı Konusunda
Mahmut Akok’un rölövesi doğrultusunda kale burçlarından hangilerinin proje kapsamında kullanılabilir olduğuna burç girişleri ve iç ölçüleri de dikkate alınarak karar verilmiştir. Kararlaştırılan bu kale burçları içerisine prefabrik cam bloklar yerleştirilmesi planlanmıştır.

Beden duvarlarına temas etmeyecek şekilde yerleştirilen cam bloklar yükseltilmiş döşeme altına konumlandırılan cihazlar ile iklimlendirme ve havalandırma gibi temel konfor şartlarını sağlamaktadır. 1 m²’lik modüller şeklinde çoğaltılarak boyutlandırılan ve burç içlerindeki alana göre değişiklik gösteren cam bloklara projenin bağlamı doğrultusunda çeşitli fonksiyonlar yüklenmiştir, bu sayede Kayseri halkının da projenin içine çekilerek bölgenin kullanımında aktif rol edinmesi amaçlanmıştır.

Kayseri gençliğinin üretimde aktif ve pasif katılım sağlayabileceği işlevler geleneksel ve kültürel olmak üzere iki farklı başlıkta gruplanarak burç içlerine yerleştirilmiştir.

a. Birinci grupta Kayseri’ye özgü geleneksel zanaatların devamlılığını sağlamaya imkan verecek işlevler bulunmaktadır. Bu işlevler projede yer alan daimi sergi salonun karşısında bulunan 9-15 numaralı kale burçları içerisine yerleştirilmiştir.

b. İkinci grupta ise Kayseri gençliğinin etkin katılımını amaçlayan gençlik kulüpleri bulunmaktadır.

2 numaralı burçta kitap kulübü, 3 numarada kulüpler merkezi, 5 numarada müzik kulübü, 6 numarada ise satranç kulübü yer almaktadır.

1 ve 18 numaralı burç girişlerinin cami girişine bakan yönde bulunmasından dolayı cami kitaplığı olarak kullanılması düşünülmüştür.

Mahal Listesi


İmaj Galerisi

Pafta	Pafta	Pafta
Pafta	Pafta	Perspektif
Perspektif	Perspektif	Perspektif
Perspektif	Perspektif	Perspektif
Maket

Kayseri İç Kalesi'nin Korunarak Kültür ve Sanat Ortamına Dönüştürülmesi için İki Kademeli Ulusal Mimarlık Yarışması