Yarışma Projeleri

The Building: Problem or Solution?

Tarih: Ekim 2010
En İyi Bağımsız Dini Yapı


Proje Müellifi


Onat Öktem,
Ziya İmren,
Zeynep Öktem,
Uri Tzarnotzky, Pasadena, CA

Tema: 
Yeşil Cami

Proje Açıklama Raporu

Osmanlı geleneğinde camiler yalnız bir ibadet mekânı olarak değil birçok farklı işlevin bir araya geldiği yerler olarak tasarlanır. Proje ekibi bu anlayıştan yola çıkarak camiyi sadece bir ibadet mekânı olarak değil, birçok sosyal aktiviteyi destekleyen ve yardımlaşma işlevinin de altını çizen dini bir kompleks olarak tasarladı.

Cami kompleksi, ana cami yapısı ve onu destekleyen kütüphane, derslikler ve imarethane gibi bir araya gelme ve sosyalleşme fikrini kuvvetlendiren, sosyal ve kültürel mekânlardan oluşmaktadır. Strüktürü, yapısal birimlerin bir araya gelmesiyle oluşturulmuş kubbe, bu özelliğiyle caminin toplanma işlevini vurgulamaktadır. Kompleks sürekli bir etkileşim alanı olmasına rağmen farklı kotlar kullanılarak ana ibadet alanında mahremiyet sağlanmıştır. İbadet alanı ve diğer fonksiyonlara farklı kotlardan giriş alınarak mahremiyet gerektiren ibadet alanları sosyal alanlardan ayrılmıştır. Bu kot farkları ile kamusal alandan mahremiyet gerektiren alanlara akıcı bir geçiş sağlanmıştır.

Cami yapısında cephelerde çift cidarlı bir sistemin kullanılması ile ana kütle ile dış çevre arasında bir ara bölge oluşturulmuştur. Bu ara bölge yazın ibadet alanının serinliğini sağlamakla birlikte, kışın sıcak havanın yapıyı terk etmesinin önüne geçmektedir. Bunun yanı sıra dikey cam yüzeyler sayesinde ibadet alanında spiritüel bir atmosfer yaratılmıştır.

Caminin konumlandırılacağı alanın iklim koşulları göze alınarak daha sürdürülebilir bir kullanım için yağmur suyu ve güneş enerjisinden yararlanılmıştır. Caminin aydınlatılması ve sıcak su ihtiyacının bir kısmını karşılamak üzere kubbeyi oluşturan hücreler arasına güneş panelleri yerleştirilmiştir. Kütüphane, derslikler ve imarethane yapılarının çatıları yeşil çatı olarak tasarlanarak aşırı sıcak günlerde ısının düşürülmesi ve iç mekanlarda hava kalitesinin artırılması hedeflenmiştir. Cami yapılarında, abdest alanları da düşünüldüğünde su ihtiyacı ve kullanımı, diğer dini yapılara kıyasla daha çoktur. Bu sebeple su tüketimini azaltmak amacıyla birkaç özgün yaklaşım geliştirilmiştir.

Yağmur suyu toplanıp arıtılarak yüksek verimli damla sulama sistemi ile kompleks içerisinde tasarlanan tarım bahçelerinin su ihtiyacı karşılanmıştır. İklim şartlarına uygunluğunun yanı sıra az su ihtiyacı sebebiyle bu özel bahçelerde mısır, soğan ve patates yetiştirilmesi hedeflenmiştir. Burada yetiştirilen sebzeler cami kompleksinde konumlandırılmış olan imarethanede değerlendirilecektir.

Kompleks içinde az su kullanan ıslak hacim elemanları tercih edilmiştir. Toplanan yağmur suyu aynı zamanda tuvaletlerde de kullanılmaktadır. Bir yapının inşaatında kullanılan malzemeler, doğru seçildiğinde çevreye büyük katkılar sağlayabilir. Proje ekibi, Wisconsin'de şehir çöplüğüne giren çöplerin %28'inin geri dönüştürülebilir nitelikte inşaat artıkları olduğunu göz önüne alarak*, cami kompleksinin inşaası için geri dönüştürülmüş malzemeler kullanmayı önermiştir. Düşük kimyasal emisyonlara sahip boya, yapıştırıcı gibi inşaat malzemelerinin kullanımı da dikkat edilmesi gereken başka bir husustur. Tasarımda yerel malzemelerin kullanılması da, taşıma masrafları ve enerjisinin düşürülmesi ve yerel ekonomiyi güçlendirmesi nedeniyle projenin sürdürülebilirlik amacına katkıda bulunmuştur.

* recyclemorewisconsin.org/constructionmaterials.php, son erişim 22.08.2010

İmaj Galerisi The Building: Problem or Solution?
The Building: Problem or Solution?
Yarışma Projeleri Arşivi
Dönem içinde yayınlanan projelerin listesi aşağıdadır. Ayrıntılarına ulaşmak istediğiniz proje başlığını listeden seçiniz.