reklam

Robert Venturi'nin AIA 2004 Onur Ödülleri Sunuşu
Diyalog
> Süha Özkan

Tarih: 21 Mayıs 2002
Yer: Arkitera Forum

Burada olmaktan dolayı mutluyum – öncelikle, 10 dakikadan fazla konuşmamam konusunda özellikle uyarıldım – ki bu sizi de mutlu ediyor olmalı. İkincisi ise bu, Suha Özkan’a övgüde bulunmak ve sonra da onu onurlandırdığı için AIA’ya övgüde bulunmak için harika bir fırsat.

Ve bir ilk daha: Suha’nın bu saygıdeğer onuru kabul etmek için– AIA’nın Onursal Birliği’ni – şahsen burada bulunamadığına dair derin özürlerini de onun adına dile getirmeliyim. Bu şu nedenden ötürüdür, tam olarak bugün, 10 Haziran, 2004 Aga Khan Ödülü Ana Jürisi ve Görevli Kurul’un Cenevre’de Aga Khan’ın huzurunda gerçekleşecek yıllık buluşmanın tarihidir. Bu etkinlik önemli bir töreni ve karmaşık bir süreci birleştiren bir olaydır ve kurumun Genel Sekreteri bu etkinliğe başkanlık etmek zorundadır.

Ayrıca, Suha’nın çeşitli başarılarını sürekli yazarak ve onun günümüz mimarlık dünyasındaki özel yerinden bahsederek onu aday gösterenleri de tanımalı ve onlara teşekkür etmeliyiz. Bu karmaşa ve çelişki çağında - mimarlık mesleğini olabildiğince geniş ele alırken - mimarın kimliğini eskiden olduğu gibi bireysel deha olarak, rolünü ise Vitruvius’un sağlamlık, rahatlık ve güzelliğini birleştirmekle sınırlandırılmış şekilde tanımlamıyoruz. Şimdilik sosyoloji, şehircilik, globalizm, ikonografya ve biraz da maniyerizmi birleştiren bağlamsal açıdan çeşitli belirleyicilere ne dersiniz? Her mimar eninde sonunda çok-kültürlülüğü dünyada olduğu kadar kendi toplumunda da tanımak ve ona ayak uydurmak zorunda değil mi?

Suha Özkan gelişmekte olan işinde ve Aga Khan Mimarlık Ödülü kurumundaki öncü rolünde bununla ilgileniyor. Ve bu dönemde bağlantı, iletişim, söylem, diyalog, köprü, etkileşim, paylaşım ve takas gibi belirleyiciler Doğu ve Batı kültürleri arasındaki en önemli unsurlardır. Ve AIA’nın günümüzün bu çok önemli/yaşamsal gereksinimini tanıması çok sevindiricidir. Bu bağlamda Suha Özkan’ı ve Amerikan Mimarlar Enstitüsü’nü tebrik ediyorum!

Bu konuşmayı 10 dakikayla sınırlandırmanın yanısıra, bir başka belirli gereksinimden ötürü “onurlandırılan kişinin işlerinin kısa bir özetini onur üyesi seçilmesinin nedenlerini kısaca belirtmek” zorundayım. Bunu tavsiye mektuplarından alıntılar okuyarak yapacağım. Ama daha önce, Suha’nın çok uzun curriculum vitae’sinden derlediğim, faaliyetlerinin etkileyici sahasını işaret edecek rollerinden oluşan keyifli listeyi okumama izin verin - Genel Sekreter olarak anılıyor - ama aynı zamanda: Onur Misafiri, Delege, Nutukçu, Katılımcı, Panelist, Konuşmacı, Okutman, Kürsü Onur Üyesi, Danışman, Profesör, Jüri Üyesi, Dost, Temsilci, Organizatör, Pratisyen, Yönetici, Dekan, Başkan Yardımcısı, Araştırmacı, Üye, Yazar, Ödül Sahibi, Müfettiş, Kurucu Üye!

Bunlar şimdiye kadarki pozisyonlarının genişliğinin işaretleriydi – şimdiyse işlerinin “itibar görmesinin nedenleri”ni anlamak için alıntılar:

William Porter şöyle yazmış:
Suha Özkan mimarlığa büyük katkılarda bulunmuştur. Etkileri özellikle son 20 yılda Aga Khan Mimarlık Ödülü’yle olan ortaklığındaki rolü nedeniyle gerçekleşmiştir. Katkıları öncelikle Ödül’ün kendisiyle ölçülebilir çünkü ödülün başarılarıyla çok yakından ilgilidir. Tüm birleşik etkinlikleriyle ödül, Müslüman dünyasının daha önceden gizli kalmış kısımlarına ışık tutmuştur. Oldukça zengin bir biçimler ve düşünceler mirasını ortaya çıkararak seçkin tasarımcı ve düşünce adamlarını bu dünyadan çağdaş dünyanın mimarlık söylemine taşımıştır. Ve Müslüman dünyasındaki mimari kusursuzluğun, toplumun her kesimi için fayda sağladığını göstermiştir. Ödüllü projeleri ve Ödül’ün oluşturduğu düşünce yapısını hesaba katmadan Müslüman dünyasını akıllıca tartışmak artık mümkün değildir. Dr. Özkan’ın ilk rolü danışmanlıktı, daha sonra genel sekreter yardımcısı ve sonra da Ödül sekreteri oldu. Bu süreç, Ödül’ün yüksek hedeflerini başarması yolundaki artan merkezi ve eleştirel rolünü açıkça yanısıtıyor. Ödül’le yıllardır sürmekte olan ilişkisi boyunca, hep önemli bir esin kaynağı olmuştur ama son 20 yılda Ödül’ü Dr. Özkan ve onun enerjisi, bilgeliği ve liderliğe getirdiği muhakeme yetenği olmadan düşünmek olanaksızdır. İkinci olarak, her iyi lider gibi Dr. Özkan’ın faaliyetleri Ödül’le sınırlanmış değildir. Yazarak, seyahat ederek, önemli uluslararası etkinliklere katılarak yerel ve uluslararası profesyonellerle paylaşım ve diyalog fırsatları yaratmıştır. Mimarlara olduğu kadar kamusal ve özel sektördeki müşterilere ve karar mercilerine, mimarlığın rolünü ve çevrenin akılcı yollarla idare edilmesinin önemini anlamaları yolunda yardım etmiştir.

Dr. Suha Özkan’ı onurlandırmak, Müslüman dünyasında mimarlığın önemini, yerini ve mimarlığın Ödül’ün gelişimine katkıda bulunduğu geniş anlamlarını tanımak anlamında AIA’yı, Amerika Birleşik Devletleri’ni ve Batı’yı da onurlandırmış oldu. Aynı zamanda mimarlığın kültürel kimliği ortaya çıkarmak ve kültürler arasında karşılıklı anlayışı teşvik etmek konusundaki gücünü de tanımladı.

Charles Correa 
Aga Khan Mimarlık Ödülü Genel Sekreteri olarak olağanüstü bir kurum oluşturdu ve ödül bugün en anlamlı ödül olarak görülüyor. Bu temel olarak ödülün işaret ettiği konuların ciddiyetinin ve ilerlemesinin kesinliğiyle entelektüel bütünlüğünün bir sonucudur, ki bunlar Suha’nın kendisinin de önemli özellikleridir.

Ve bu inanılmaz başarının ötesinde, Suha bir yandan gelecekteki gelişmelere temel oluşturacak bir seri konferans düzenledi ve gelişen Dünya’nın en ücra köşelerinden Avrupa’nın ve Amerika’nın metropollerine kadar ulaşan olağanüstü bir mimarlar ağı yarattı. Bugün Suha, mimarlık dünyasında hem AIA’yı onurlandıracak hem de çevresindekilere paha biçilemez bir yarar sağlayacak gerçekten eşsiz bir pozisyona sahip.

Norman Koonce
Amerikan Mimarlık Vakfı’ndaki yıllarım boyunca Suha Özkan’la Aga Khan Mimarlık Ödülleri Genel Sekreterliği rolü sayesinde birkaç kez yakından çalışma fırsatım oldu. Her seferinde onu yaratıcı, fikirlere açık ve hevesli bir ortak olarak gördüm. Gelişmekte olan uluslardaki mimarların işlerini ileri götürmek yolundaki büyük çabaları beni özellikle etkilemişti.

Aga Khan Ödülü arşivini çalışılabilir hale getirerek işbirlikçi ruhunu iyice ortaya koydu. Bu en önemli mimari koleksiyonlardan biridir ve Özkan bir yandan bu koleksiyonu dikkatle ve özenle idare ederken bir yandan da içindeki bilgilerin mimar olmayanların – özellikle ulusal yönetimler ve belediyeler, karar mercileri ve her seviyeden müşteriler – mimarların toplumdaki rolünü ve inşa edilmiş çevrenin insanlığın gelişimi üzerindeki etkilerini anlamasına yardım etmek için kullanıldığına emin olmak istedi.

Ricardo Legorreta
30 yıldan uzun bir süredir Suha Özkan, gelişmekte olan ülkelerde mimarlık ve bu bağlamda dünyanın geri kalanıyla olan ilişkileri için çok önemli bir kişilik olmuştur.

Benim Suha Özkan’la olan kişisel ilişkim yaşamın her alanında tükenmeyen bir öğrenme süreci şeklindedir. Ben ondan mimariyi yargılama sanatını ve hatta daha hassas bir konu olan insan ilişkilerini öğrendim.

Ve son olarak Frank Gehry’nin mektubundan bir alıntı:
Özkan kariyerini, insan deneyimini geliştirmek ve güçlendirmek ve muhtelif kültürler arasında diyalog ve paylaşımı teşvik etmek amacıyla mimarlığın promosyonuna adamıştır. Özkan’ın mesleğimize ve dünyamıza olan yorulmak bilmeyen, kendini düşünmeyen ve sürekli katkıları en büyük takdiri hak ediyor.

Bana bir anektod için bir dakika daha verir misiniz? Denise Scott Brown’ın ve benim ailevi nedenlerden ötürü Cenevre’ye olan sık ziyaretlerimiz sonucu o ve tatlı eşi Yasemin’le geleneksel akşam yemekleri yerken Suha’yı yakından tanıma fırsatı bulduk. Bu seyahatlerimizden birinde oğlum Jim bizimle birlikteydi ve İsviçre’de alışveriş yaparken sorun yaşadığı bir saatten bahsediyordu. Suha’ya şöyle dedi. “Bu arada aradığım şey sizin taktığınıza benzer birşey”. Suha hemen saati kolundan çıkardı ve hediye olarak Jim’e verdi.

Kısacası Suha Özkan – bir arkadaş olarak – nazik, cömert ve esprili olduğu kadar çok kültürlü bir dünya ustasıdır!

Copyright © 2000-2002 Arkitera Bilgi Hizmetleri [email protected]

Reklam vermek için - Danışmanlarımız - Editörlerimiz