Devlet proje zengini (!)
Kamu yatırımlarının bitirilmesi, 25 yıla yayılan bir düşe dönüştü.
Devlet Planlama Teşkilatı'nın (DPT) yatırım programındaki proje sayısı
2001 yılına göre 633 adet azaltılmasına karşın gerekli miktarın ancak
16'da 1'i oranında kaynak ayrılabildi.
DPT Müsteşarı Akın İzmirlioğlu , Bursa Milletvekili Ertuğrul Yalçınbayır
'ın soru önergesine verdiği yanıtta, kamu yatırımlarına ilişkin şu
bilgileri verdi:
- Belediyelerin yatırımları dışında, 2001 fiyatlarıyla toplam maliyeti
105 katrilyon lira olan 5 bin 47 adet projeye toplam 6 katrilyon 887 trilyon
lira ödenek ayrılabildi. Ek bütçe, yatırımları hızlandırma ödeneği,
yedek ödenek, dış kredi gibi kaynakların da katkısıyla bu ödenek miktarı
120 trilyon lira arttırıldı.
- Gerçekleşme olanağı bulunmayan 633 proje elenerek rasyonalleştirme çalışmaları
kapsamında proje sayısı 4 bin 414'e düşürüldü. Toplam maliyeti 167
katrilyon lira olan 4 bin 414 projeye toplam 10 katrilyon 390 trilyon lira ödenek
ayrıldı. Tüm projeler için, başlangıçtan 2001 yılına kadar yapılan
toplam harcama miktarı 66 katrilyon lira. 10 katrilyon liranın tamamı
harcansa bile, 2002 sonrasına kalacak proje stoku tutarı 91 katrilyon lira
olacak.
- 2002 sonrasında yeni proje alınmayacağı varsayımı altında, sektörlere
göre farklılık göstermekle birlikte mevcut yatırımların tamamlanması için
ortalama 8.7 yıllık bir süre gerekiyor. Ekonomik zorlukların aşılmasıyla
birlikte bu sürenin azaltılabileceği düşünülmekte.
- 2002 sonrasında yatırımların en erken tamamlanma süresi sektörler açısından
şöyle: Tarım sektöründe 25 yıl 3 ay, ulaştırma sektöründe 12 yıl 1
ay, enerji sektöründe 10 yıl 9 ay, turizm sektöründe 9 yıl 7 ay, imalat
sektöründe 5 yıl 6 ay, sağlık sektöründe 4 yıl 3 ay, madencilik sektöründe
2 yıl, haberleşme sektöründe 1 yıl 6 ay, konut sektöründe 1 yıl 6 ay, eğitim
sektöründe 9 ay, diğer hizmet sektörlerinde 5 yıl 9 ay.
- Sektörler arasındaki farklılığın temel sebebi, genel olarak mevcut
ekonomik koşullarda kamu yatırımlarına ayrılabilen kaynakların kısıtlı
olması ve sulama, enerji, ulaştırma gibi bazı sektörlerdeki projelerin
tutarlarının diğer sektörlerde yer alan projelere göre oldukça büyük
olması.
Cumhuriyet
|