Deprem sigortası
Köy alanları dışındaki her türlü konutu depreme karşı sigorta
ettirmek mümkün. Konutun kerpiç olması, ahşap olması, beton olması önemli
değil. Tek katlı da olsa, çok katlı da olsa depreme karşı sigorta
ettirilebiliyor.
Köy alanlarındaki konutların deprem sigortasının yapılmaması hükümetin
bir tercihi. Hükümet deprem sigortası ile ilgili düzenlemeyi yaparken köyleri
sigorta kapsamı dışında bıraktırdı. Deprem sigortasını sigorta şirketleri
yapmıyor. "Doğal Afetleri Sigorta Kurumu" (kısa adı DASK) adında
bu iş için kurulan bir sigorta şirketi yapıyor. Tüm sigorta şirketleri
DASK adına poliçe satıyor. Komisyon alıyor. Bu nedenle deprem sigortası
yaptıracak olanların sigorta şirketi seçmeleri bir sorun değil. Bütün
sigorta şirketleri DASK’ın aynı tip poliçesini satıyor. Aynı fiyat ile
deprem teminatı veriyor.
Sigorta şirketlerinin, "Bu binaya deprem teminatı verilir. Şuna
verilmez" diye ayırım yapmaları söz konusu değil. Hasar görmüş ama
daha sonra Bayındırlık Bakanlığı’ndan sağlamlık belgesi getirmiş
binalar için bile deprem sigortası yaptırmak mümkün.
Riski dağıtıyor
DASK bir sigorta şirketi olarak yurtdışında reasürans şirketleri ile ilişkili.
Açık anlatımıyla Türkiye riskini dışarıdaki şirketler arasında dağıtıyor.
Ancak bu kolay bir iş değil. Türkiye gibi riskli bir ülkenin zorunlu olarak
sigortalanmış binalarının hasarlarını ödemeyi yabancılar kolaylıkla
kabul etmiyor.
Zorunlu deprem sigortası uygulaması Türkiye için yeni bir şey. İstanbul
halkının yüzde 26’sı konutlarını depreme karşı sigorta ettirdi.
Ankara’da sigortalı konut oranı yüzde 30’a ulaştı. Türkiye genelinde
2.5 milyon adet sigorta poliçesi düzenlendi. Konutların yüzde 14’ünün
zorunlu sigorta kapsamında olduğu tahmin ediliyor. Afyon’da ise sadece 9 bin
kişinin zorunlu deprem sigortası ile binalarını güvence altına aldıkları
açıklandı.
Zorunlu deprem sigortası için çıkarılan kanun hükmündeki kararnamede
"zorunlu deprem sigortası yaptırmamış olanlara devletin afet yardımında
bulunamayacağı" hakkında bir hüküm var.
Afyon depreminden sonra bölgeye giden politikacılar ise, "depremden
evleri hasar görenlere Afetler Fonu’ndan yardım vaadinde bulundu."
Sigorta yapmayana ödeme yapılırsa...
Şimdi önemli bir tartışma var. Sigorta yaptırmayanların hasarları Afetler
Fonu’ndan karşılanır ise, zorunlu deprem sigortası yaptırarak bugüne
kadar para ödeyenler, kendilerinin kandırıldığı duygusuna kapılacak.
"Nasıl olsa devlet sigorta yaptırmayanlara da yardım sağlıyor"
diyerek, bundan sonra sigorta yaptırmayacak. Sigortaya para ödemeyecek.
Zorunlu deprem sigortası uygulaması daha başlarken, iflas edecek. Deprem
sigortası yaptırması beklenenlerin sadece yüzde 14’ü sigorta yaptırmış.
Geride kalan yüzde 86’lık büyük bölüm var... Kandırıldıkları duygusu
ile bu yüzde 14’lük bölüm de sigortadan vazgeçer ise, ne olacak?
Bu işin sigortacılık yanı... Öte yanda işin bir de "insani ve
politik" yanı var. Büyük hasar ile karşılaşan, varını yoğunu
kaybeden sigortasız depremzedeler ne olacak? Devlet "sigorta olsa
idiniz" diyerek onları kaderleriyle baş başa mı bırakacak? Çözümü
zor bir sorun daha gündeme geldi.
Milliyet - Güngör Uras
|