|
Dev ihale, dev yarış
Bakü-Ceyhan petrol boru hattının Türkiye sınırlarında kalan bölümü
1.4 milyar dolara mal olacak.
Hazar petrollerini Batı pazarlarına taşımak amacıyla tasarlanan üç
milyar dolara mal olacak Bakü-Ceyhan boru hattının, Türkiye'deki 1070
km.'lik bölümü üçe bölünerek ihale ediliyor
Yıllarca gerçekleşip gerçekleşmeyeceği tartışılan yurtiçi ve yurtdışındaki
yatırımlarla birlikte yaklaşık 3 milyar dolarlık bir proje olan Bakü-Ceyhan
petrol boru hattı, ABD'nin de desteğiyle somutlaşıyor. Projenin Türkiye ayağıyla
ilgili yeterlilik ihalesi sonuçlandırıldı. Altıya bölünen ihale için
devler yarışacak.
BOTAŞ Genel Müdürlüğü'nün verdiği bilgiye göre, boru hattının Türkiye
sınırlarında kalan 1070 kilometrelik bölümü üçe bölünerek ihale
ediliyor. Dört adet pompa istasyonu ile Ceyhan'daki kıyı ve deniz
terminalleri de ayrı ayrı ihaleye çıkarılıyor. Söz konusu hattın Türkiye
güzergâhının maliyeti 1.4 milyar dolar olacak. Projenin anahtar teslim müteahhidi
olan BOTAŞ'ın yaptığı ilk değerlendirme sonunda ihaleye katılacak şirketler
belli oldu.
İlk yeterlilik tamam
İşte BOTAŞ'ın Bakü-Ceyhan'ın Türkiye ayağı için açtığı ihaleler
ile dikkat çeken adaylar:
Kuzey boru hattı: Gürcistan sınırından Erzurum'un kuzeydoğusuna kadar olan
bu bölümün uzunluğu 296 kilometre olacak. İlk 22 km.'si 46, geri kalan bölümü
42 inç olacak boru hattının büyük bölümü dağlık bölgelerden geçiyor.
Bu ihalede Mavi
Akım projesi çerçevesinde Karadeniz altına boru hattı döşeyen Saipem Güriş
ile konsorsiyum oluşturarak yer alıyor. Limak,
Alarko, AD ve Tepe grupları da yabancı ortaklarıyla katılırken Tekfen
ihaleye tek başına giriyor.
Orta boru hattı: Erzurum yakınlarından başlayıp 439 km. süren bu bölümün
tamamı 42 inç (inç 2.54 cm) çapında olacak ve doğalgaz boru hattına
paralel olacak. Böylece kamulaştırma masrafı yok denecek kadar az olacak. 2
bin 840 metre ile boru hattı en yüksek yerden geçmiş olacak. 11 ayrı
konsorsiyumun seçildiği etapta dikkat çeken isim Samsun-Ankara doğalgaz hattını
ihalesiz olarak üstlenen ve eleştiri konusu olan Haznedaroğlu, Öztaş ve
Stroytransgaz (OHS) konsorsiyumu oldu.
Güney boru hattı: Gürcistan sınırından 735 km uzakta başlayan bu bölüm
336 km. uzunluğunda olacak. 216 km.'si 42 inç çapında olan boru hattının
120 km'si 34 inç olacak. Toros Dağları'nda hayli zor alanlardan geçecek olan
bu etabın ihalesine ilk etaba katılan konsorsiyumlar katılacak.
İstasyonlar: Toplam dört pompa istasyonu yapılacak. İlki Posof, ikincisi
Dumlu, üçüncüsü Çayırlı ve sonuncusu Kangal yakınlarında inşa
edilecek. Toplam 19.4 megavat gücünde olacak.
Ceyhan Deniz Terminali kıyı kısmı: Tahliye tanklarını da içeren boru hattı
giriş tesisleri ile 7 adet yüzer tavanlı tank yapılacak. Ayrıca tank sahası,
istinat duvarları, ölçüm ünitesi, bağlantı boruları gibi unsurları içerecek.
Ceyhan Deniz Terminali deniz kısmı: 2 bin 100 metre uzunluğunda kazıklı
iskele, üzerindeki yükleme ve yangın hatlarıyla tahliye sistemlerini kapsıyor.
100 milyon dolar gelecek
Projenin Türkiye kısmının 1 milyar 400 milyon dolara mal olması öngörülürken
BP başkanlığındaki Ana İhraç Boru Hattı Konsorsiyumu, bu parayı bulmak için
ABD'de temaslarını sürdürüyor. Türkiye'deki maliyetin bu rakamın üstünde
olması halinde kalan parayı BOTAŞ bulacak. IMF ile sürdürülen görüşmelerde
birçok krediye garanti vermeyen Hazine, BOTAŞ'ın bulacağı kredilere garanti
verecek. Çünkü ilgili uluslararası anlaşmalarda Türkiye gecikme, BOTAŞ'tan
kaynaklanacak performans zararları ile olası maliyet artışını karşılamayı
taahhüt etmişti. 300 milyon dolarlık garanti mektubunun bir kısmını
gerektiğinde likit unsur olarak sağlamayı vaat eden Türkiye bu taahhütleri
nedeniyle sorun yaşanmaması için gerekli miktarı iki yıldır bütçeye
koyuyor.
Öte yandan, projenin Azarbaycan ve Gürcistan kesiminde kalan 750 km uzunlağındaki
bölümünün maliyeti de 1.3 milyar
doları bulacak. Bunun finansmanını da BP'nin başkanlık ettiği Bakü-Ceyhan
boru hattı konsorsiyumu gerçekleştirilecek. Yılda 50 milyon ton ham petrol
geçmesi beklenen hattan 100 milyon dolar kazanması bekleniyor.
Zaman
|
