|
Müteahhitlerden öneri: Devlet bize
borçlansın, yatırımları bitirelim
Türkiye’nin artan faiz yükü sonucu yatırımlara kaynak ayıramaz hale
geldiğini gören Türkiye Müteahhitler Birliği, hükümete ilginç bir teklif
sundu: Yapacağımız yatırımlar karşılığında bize Hazine bonosu ve
devlet tahvili verin. Biz de bunları piyasada satıp, elde edeceğimiz nakitle
projeleri tamamlayalım.
Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB), yıllardır gerçekleştirilemeyen dev
yatırım projeleri için hükümete çözüm önerisi sundu. TMB’nin Bayındırlık
ve İskan Bakanı Zeki Ergezen’e götürülen teklifte, Hazine’nin hemen her
hafta düzenlediği borçlanma ihalelerinde ihraç ettiği bono ve tahvillerden
müteahhitlere de verilmesi önerildi. Buna göre, müteahhitler Hazine’den
aldıkları borçlanma senetlerini tahvil ve bono piyasasında satıp nakde çevirdikten
sonra bekleyen yatırım projelerini tamamlayacak. TMB Başkanı Nihat Özdemir,
Bakan Ergezen’in önerilerine sıcak baktığını söyledi.
Başta 2010 yılına kadar tamamlanması hedeflenen Güneydoğu Anadolu
Projesi (GAP) olmak üzere, Ankara ile İstanbul arasındaki hızlı tren
projesi, İstanbul Tüp Geçit Projesi, 3. Boğaz Köprüsü, Marmaray ile İzmit
Körfez Geçişi, Çanakkale Köprüsü, Kars–Tiflis Demiryolu projeleri söz
konusu projelerin en önemlilerinden birkaçı. Bu projelere bir de AK
Parti’nin 15 bin km’lik duble yol ile 1,5 milyon konut yapım vaadi eklendi.
Toplam tutarı 166,8 katrilyon lira olan bu yatırımlar için 2002’de bütçeden
sadece 10,6 katrilyon lira ödenek ayrıldı. Buna göre söz konusu yatırımların
tamamlanabilmesi için mevcut fiyatlarla 8,5 yıl geçmesi gerekiyor.
Türkiye’de Devlet Planlama Teşkilatı’nca (DPT) 5 bin 416 proje
belirlendi. 2001 yatırım programında yer aldığı halde yapılabilirliği ve
önceliğini yitiren 1002 proje ise Yüksek Planlama Kurulu ve Bakanlar Kurulu
kararıyla 2002 yılı yatırım programından çıkarılmıştı. Bu düzenlemeyle
yatırım programındaki proje sayısı 4 bin 414’e indirilmişti. Mevcut yatırımların
büyük bölümü 1990’lı yıllarda başlatılırken, stokta başlangıç yılı
1960’lara kadar giden yatırımlar da dikkati çekiyor. Bitirilmeyi bekleyen
bu projelerin içinde herbiri trilyonlarca liralık bütçe isteyen dev inşa
projeleri de yer alıyor.
Mevcut tablonun farkında olan ve kamunun son yıllarda ağırlaşan faiz yüküne
bağlı olarak yatırımlara kaynak ayıramaz hale geldiğini gören Türkiye Müteahhitler
Birliği (TMB) de, AK Parti hükümetine sorunun çözümü yönünde ilginç
bir teklifte bulundu. TMB Başkanı Nihat Özdemir, geçen hafta Bayındırlık
ve İskan Bakanı Zeki Ergezen’e sundukları teklife ilişkin olarak şunları
söyledi:
“Kamu inşa projelerinin önünde en büyük engel finansman sorunu. Bu
konuda ilgili bakanlara ilginç bir öneri sunduk. Devlet bize alacağımız karşılığında
Hazine bonosu ve devlet tahvili gibi iç borçlanma senetlerinden versin. Bizler
de gerekirse bu senetleri, piyasada satıp kendimize kaynak oluşturalım. Böylece
bekleyen projelere hız vererek bir an önce bitirelim.”
Bayındırlık Bakanı Ergezen’in önerdikleri modele sıcak baktığını
vurgulayan Özdemir, “Finansman modelleri bulunmadıkça Türkiye proje mezarlığı
olmaya devam eder. Özellikle sulama, enerji, yol gibi altyapı projelerinin
tamamlanması yıllarca sürer.” dedi. Özdemir, ülkemizdeki projelerin bir
tasnife tabi tutulması gerektiğini de vurguladı.
‘İhale Yasası ertelenebilir’
Değişik konulardaki sorularımızı da cevaplayan Özdemir, Kamu İhale Yasası’nın
bir yıl ertelenmesi fikrine karşı olduklarını belirtirken, “Ancak eğer
ülkemizde tüm ihaleler durma noktasına gelecekse 3 aylık bir ertelemeye hayır
demeyiz.” şeklinde konuştu. Müteahhitlik karnesinin alınıp satılan bir
emtia haline geldiğini ifade eden Özdemir, bunun kamuoyunda büyük tepki çektiğini
dile getirdi. Yeni İhale Kanunu’-nda müteahhitlik karnesine yer verilmediğini
anlatan Özdemir, “Bu Türkiye’de kanayan bir yaraydı. Yeni yasa ile artık
yaptığımız işler ön plana çıkacak. Şu anda Türkiye’de karneye sahip
200 bin müteahhit olduğu söyleniyor. Bu, Avrupa ülkelerindeki müteahhitlerin
toplamına eşit.” diye konuştu.
Hükümetin 1,5 milyon konut taahhüdünde bulunduğunu vurgulayan Özdemir,
“Türkiye’de konut yapımı için öncelikle arsa maliyetlerinin düşürülmesi
şart. Devletin elinde kullanılmayan ve atıl durumda bekleyen birçok arsa
var. Bunların altyapısının tamamlanarak halkın hizmetine sunulması
gerekir.” dedi. Afganistan’ın Türk müteahhitleri için yeni bir umut kapısı
olduğunu anlatan Özdemir, Kabil-Kandahar yolunun rehabilitasyonu işini bir
Amerikan firması ile Yüksel İnşaat’ın ortaklaşa yaptığını bildirdi.
Zaman
|
