Deprem riski
altındaki İstanbul’da binaların yüzde 20’si yıkılmak üzere
Yıldız
Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi Öğretim Görevlisi Dr. Ali Koçak’ın yaptığı
araştırma, İstanbul’daki binaların büyük çoğunluğunun depreme karşı dayanıksız
olduğunu ortaya çıkardı.
17 ilçedeki 228 bina üzerinde yapılan
araştırmada, binaların yüzde 20’sinin mevcut haliyle dahi hasarlı olduğu, yüzde
80’inin beton dayanımının ve donatı yerleşiminin yetersiz kaldığı, yüzde
42’sinin ise korozyona uğradığı belirlendi.
Yıldız Teknik Üniversitesi Öğretim
Görevlisi Ali Koçak, Küçükçekmece, Avcılar, Bağcılar, Bakırköy, Zeytinburnu,
Kadıköy, Ümraniye, Eminönü, Fatih’in de aralarında bulunduğu 17 ilçede kapsamlı
bir araştırma gerçekleştirdi. Koçak’ın inceleme yaptığı 228 binadan 109’unun
projeli, 119’unun projesiz yapıldığı ortaya çıktı. Projeli yapılan binaların ise
sadece yüzde 25’inin projesine uygun inşa edildiği belirlendi. Ayrıca binaların,
yüzde 6’sının 1975 yılı öncesi, yüzde 12’sinin 1976-1980 yılları arası, yüzde
19’unun da 1990-2005 yılları arasında inşa edildiği belgelendi. Bu arada
ultrases hızı ve çekiç deneyiyle incelenen beton kaliteleri numune üzerinden
analizinde ilginç veriler elde edildi. Buna göre 228 binadan 85’inde depreme
dayanım açısından en önemli konulardan biri olan beton dayanım değerleri
projesine uygunluk bulunmazken, 116’sının kısmen uyduğu, projeye tam uyumlu bina
sayısının ise sadece 27 olduğu ortaya çıktı.
Binaların projeye uygun şekilde inşa
edilip edilmediği yönündeki çalışmada ise yine aynı tabloyla karşılaşıldı.
Araştırmada binaların, yüzde 13’ünün döşeme sistemi, yüzde 10’unun kolon
sistemi, yüzde 47’sinin tüm taşıyıcı sisteminin projeye aykırı olduğu
belirlendi. Bu arada yapıların yüzde 42’sinde rutubet ve korozyona rastlanırken
büyük bölümünde yetersiz işçilik ve kusurlu imalat olduğu görüldü. Yapıların ne
derece güvensiz olduğunu gözler önüne seren araştırmada, mimari ve taşıyıcı
sistem düzensizlikleri ve kolon kiriş birleşim yeri hataları gibi kusurlar da
tespit edilirken, hemen hemen hiçbir binada yalıtıma rastlanmadı.
Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat
Fakültesi Öğretim Görevlisi Dr. Ali Koçak, araştırma verilerine göre,
İstanbul’un deprem olması halinde tahminlerin üzerinde hasar göreceğini öne
sürdü. Bilim adamlarının büyük bir depremde büyük hasar görecek binaları yüzde
7-10 arasında tahmin ettiklerini hatırlatan Koçak, dayanıksız binalar yüzünden
gerçek hasarın bu senaryolardan daha yüksek oranda gerçekleşeceğini ileri sürdü.
Zaman - Mustafa Gün |