Mimarlar Odası Ankara Åžubesi’nin yayınladığı bültenden, Ankara BüyükÅŸehir Belediyesi’nin Ulus’ta gerçekleÅŸtirmeyi tasarladığı yeni düzenleme için, Cumhuriyet mimarlığının bir dizi önemli yapısını yıkmak istediÄŸini öÄŸrenince, iki ay önce Ankara’da düzenlenen Docomomo toplantısını anımsadım. 10 - 11 Kasım 2004 tarihlerinde, ODTÜ Mimarlık Fakültesi’nde gerçekleÅŸen toplantının baÅŸlığı “Türkiye Mimarlığında Modernizmin Yerel Açılımları” idi. Ä°lk günkü poster sunumlarının ardından, ikinci günün sabahında “20. Yüzyıl Mimarlığının Tarihyazımı” ve “20. Yüzyıl Mimarlık Örneklerinin Koruma ve Onarımı” baÅŸlıklı iki panel düzenlendi, daha sonra da erken Cumhuriyet mimarlığının önde gelen örneklerinin gezildiÄŸi bir tur gerçekleÅŸtirildi ve gezi, 1954 tarihli, Orhan Bozkurt, Orhan Bolak ve Gazanfer Beken’in projelendirdiÄŸi Ulus Ä°ÅŸhanı’nın avlusunda içilen yorgunluk çaylarıyla sona erdi. OkuduÄŸum basın bülteninin bana Docomomo toplantısını anımsatması boÅŸuna deÄŸil; yıkılacak yapılar listesinde Ulus Ä°ÅŸhanı da yer alıyor, öteki yapılar da “Modern Hareketin Belgelenmesi ve Korunması” için oluÅŸturulmuÅŸ bir örgütlenme olan Docomomo’nun doÄŸrudan ilgi alanına giriyor. Bu yapılar arasında 1937 tarihli, Robert Oerley’in Ankara Hali, 1947 tarihli, Nezih Eldem’in Ankara Eski Belediye Binası ve 1960’larda projeleri yarışma ile elde edilmiÅŸ bir dizi çarşı ve büro yapısı yer alıyor. Kısacası modern Ankara’nın belleÄŸinin önemli bir kesimi ortadan kaldırılmak isteniyor.

Konudan haberdar olmamızı saÄŸlayan Mimarlar Odası bülteninden, 8 Ocak Cumartesi günü Heykel’de bir toplantı düzenlendiÄŸini öÄŸreniyoruz, yani bültenin dağıtımından sadece üç gün sonra. Tahmin etmek zor deÄŸil: Büyük bir olasılıkla Oda çevresinden 10-15 kiÅŸinin katılacağı bir toplantı gerçekleÅŸecek, belki Arkitera Haberler'de ve Yeni Mimar gazetesinde (yine yalnızca meslek çevresine ulaÅŸan) bir küçük haberin konusu olacak. Evet, bu giriÅŸim de medyada hiçbir yankı yaratmayacak ve baÅŸarısız bir etkinlik olarak Oda’nın benzer giriÅŸimleri arasındaki yerini alacak. Daha önce Moda’da verilen mücadelenin iletiÅŸim boyutu üzerine Yeni Mimar’a yazdığım bir yazıda belirtmiÅŸtim: Mimarlar Odası yıllardan beri benzer konularda mücadele veriyor ama ne yazık ki bu mücadelelerin en önemli boyutunun etkin bir iletiÅŸim stratejisi oluÅŸturmak olduÄŸunu göremiyor. Üstelik bu karşı duruÅŸlar, Oda’nın geçmiÅŸten gelen (ve ne yazık ki bugün de hakim görünen) imgesiyle buluÅŸtuÄŸunda etkili ve inandırıcı olma ÅŸansını bütünüyle yitiriyor.

Konuyu Arkitera’da yer alan haberlerden öÄŸrendikten sonra önce Oda’nın sitesine girdim (herhalde bir medya mensubu da, daha fazla bilgi sahibi olmak için aynı yolu izleyecekti), ama sitede konuya iliÅŸkin tek bir haber yoktu, oysa sadece bir haberin deÄŸil özel bir bölümün ve bilgilendirici bir “Basın Odası”nın çoktan hazırlanmış olması gerekirdi. Bunun üzerine Oda’ya telefon ederek konuyla ilgilenen kiÅŸiyle konuÅŸtum, böyle bir toplantı düzenleme ÅŸansının ancak bir kez olabileceÄŸini, bu yüzden bu fırsatın iyi kullanılması gerektiÄŸini, ancak çok iyi bir ön çalışmanın ardından, tasarlanmış iletiÅŸim öÄŸelerinin eÅŸliÄŸinde, yaygın ve etkin bir duyurumla binlerce Ankaralının katılacağı bir toplantı düzenlendiÄŸinde medyanın da konuyla ilgileneceÄŸini belirtmeye çalıştım. Aldığım yanıt daha da ürkütücüydü, üstelik tam bir iletiÅŸim hatasını iÅŸaret ediyordu: Oda etkinliÄŸi sürekli hale getirmek, bunun için de Ulus’a bir çadır kurmak istiyormuÅŸ... Aklıma ister istemez 1970’li yılların “çadırlı” etkinlikleri geldi.

BaÅŸta da belirttiÄŸim gibi, bu konu doÄŸrudan Docomomo’nun ilgi alanına giriyor. Docomomo öncelikle bir iletiÅŸim planı hazırlamalı, konuyu ulusal ve uluslararası platformlara etkin bir biçimde taşımalı, söz konusu yapıların tescil edilmesi için süratle giriÅŸimde bulunmalı, Mimarlar Odası’nın hukuksal danışmanlığını da devreye katarak mücadelenin odak noktası olmalıdır. Böylece hem kendi iÅŸlevini yerine getirecek, hem de ÅŸimdiden sonraki giriÅŸimler için kendi kurumsal varlığını tanıtacak, yani kendi iletiÅŸimini gerçekleÅŸtirme fırsatını yakalayacaktır.