Köşe Yazısı

Yap-İşlet-Devret Modeli ile Kültür

Yazan: Murat Artu Tarih: 25 Nisan 2005

Konu; Atatürk' ün 100. DoÄŸum yıldönümü nedeni ile 1980'de çıkarılan kanun ile Sıhhiye'deki Adliye Sarayı'nda baÅŸlayan, Hipodrum alanına kadar uzanan 2 km uzunluÄŸundaki bölgede, içinde kültür ve sanat yapılarını barındıran "ATATÜRK KÜLTÜR MERKEZÄ° ALANI" kurulması yasallaÅŸtırılmıştır.

Bu alan ile ilgili 2 kanun, 3 ulusal mimari proje yarışması vardır. Yarışmaların her üçünün de uygulama ve detay projeleri elde edilmiÅŸ ve ilk olarak, bugün halk arasında "Atatürk Kültür Merkezi" diye bilinen AKM MÜZE SERGÄ° FOLKLOR KÜTÜPHANE bloÄŸu inÅŸaa edilmiÅŸtir. Ä°kinci olarak CSO KONSER SALONU'nun inÅŸaat ihalesi yapılmış, ancak inÅŸaat yarım kalmıştır. Üçüncü yarışma ile elde edilen ANKARA KONGRE VE KÜLTÜR MERKEZÄ° (Opera, Bale, Tiyatro Kongre Merkezi) projelendirilmesi tamamlanmış, inÅŸaat ihalesine hazır olarak beklemektedir.

Yarışma ile elde edilen kültür yapılarını da içeren AKM alanının NAZIM ve UYGULAMA Ä°MAR planları da hazırlanarak onaylanmıştır.

Yazılı basında yayınlanan beyanat ve haberlere göre mevcut AKM SERGÄ° MÜZE yapısı yıkılacak, CSO Konser Salonu'nun inÅŸaasından vazgeçilecek ANKARA KONGRE VE KÜLTÜR MERKEZÄ° projesi iptal edilecektir. Bunların yerine yap-iÅŸlet devret modeli ile yeni KÜLTÜR MERKEZÄ° (???), 7.500 kiÅŸilik KAPALI SPOR SALONU, ADLÄ°YE SARAYI EK BÄ°NASI yapılacaktır. Bu deÄŸiÅŸiklikleri içeren yeni planlamanın maketi ile birlikte 4 ay içinde hazırlanması için Kültür ve Turizm Bakanlığı ile BüyükÅŸehir Belediyesi 09.12.04 tarihinde MÄ°LLÄ° KOMÄ°TE tarafından görevlendirilmiÅŸlerdir.

Ortada böyle fiili bir durum ve yatırım var iken, ne olmuÅŸtur da, kültür ve sanat yapıları yıkılarak, yerine ticaret ve spor yapıları yapılmak istenmektedir? Bu noktada kendimize bir, iki soru sormamız lazım;

1. Dünyanın herhangi bir ülkesinde böyle bir yaklaşım sergilenebilir mi?
2. Kamu kurumları böyle bir yıkımı niye öngörmektedir?
3. Derdimiz, amacımız nedir? Ne yapılmaya calışıyor ve neden?

Bunlar cevabı açık olan sorulardır.

Avrupa baÅŸkentlerini gözümüzün önüne getirecek olursak, kentlerin meydan ve merkezlerini oluÅŸturan yapıların opera, konser, müze salonları olduÄŸunu gözleriz. Avrupa kentleri, kendilerini temsil için kültür ve sanatı ön plana çıkartmıştır. Ülkemizde ise Hükümet Konağı ve Adliye yapıları ön planda olup, Devletin temsiliyeti öne çıkarılmaktadır.

Atatürk Kültür Merkezi alanı tam bu boÅŸluÄŸu doldurmak üzereyken, mevcut projeleri ve yapıları bile yıkmaya yönelen bir öneri ortaya atılmıştır.

NEDEN?

Cevabı oluÅŸturan sihirli sözcük “yap-iÅŸlet-devret” modelidir. Anlıyoruz ki; kamu kurumları için ne yapılacağı deÄŸil, nasıl yapilacaÄŸi ön plandadır. Bir baÅŸka deyiÅŸle, “araç” “amaç”tan daha önemlidir. Çünkü "yap-iÅŸlet-devret" modeli kolay ve finansmansız bir modeldir. Kamunun arsasını sermaye sayıp ihaleye çıkarsınız; yaparlar, iÅŸletirler, siz de Belediye olarak iÅŸ yapmış olur ve rant elde edersiniz.

Bu modelde ne yapıldığı ile ilgili tek kriter rant olacaktır. Çünkü yatırımı yapan, haklı olarak, karlı sektörlere yönelecek, kültür ve sanat ortamı yıkılmaya mahkum olacaktır. Kamu kurumları ise pek zekice bir iÅŸ yapmış olacak ve kar edecektir. Hesap budur.

Biz vatandaÅŸlar vergimizi, vergi ödediÄŸimiz kurumlar kar etsin diye ödüyorsak, böylesi yaklaşımlarda bir sorun yoktur.

Ancak bize; vergilerimizi bize hizmet olarak geri dönsün diye verdiÄŸimizi öÄŸretmiÅŸ bulundular. Bu hizmetler, eÄŸitım, saÄŸlık, kültür, güvenlik, adalet gibi kavramlardır. O zaman bu kavramların hepsini, önümüzdeki kültür örneÄŸinde olduÄŸu gibi yapıp-iÅŸletelim ve de devredelim. Daha da karlı ve pek zekice olmaz mı?..

Hatta, belediye baÅŸkanları ve meclisleri de halk tarafından seçilmesin, “yap-iÅŸlet-devret” modeli ile ihale yapalım, en fazla parayı veren belediye baÅŸkanı olsun. Belediyeler daha çok kazansın.

Böyle bir öneri olabilir mi?
Olamaz; çünkü bir demokrasi kültürümüz var. EÄŸer bu kültüru yaratan araçları insanlara vermez, tam aksine yıkarsanız, inanın yarın bunlar konuÅŸulacaktır. BaÅŸarının tek ölçütünün para olduÄŸu bu kısa vadeli anlayış, uzun vadede kendisini yok eden bir rejime dönüÅŸecektir.

Bu nedenlerden ötürü Atatürk Kültür Merkezi alanının, kanunda da olduÄŸu üzere baÅŸkentimize kültür hizmeti veren, alıcı deÄŸil verici bir kültür ve sanat kompleksi olarak gerçekleÅŸtirilmesi ve bu kararın maddi ve manevi olarak desteklenmesi gerektiÄŸine inanmaktayız.

Takip
YorumlarYorum Sayısı: Henüz hiç yorum yapılmamışBütün yorumları forumda okuyun!
Bütün yorumları forumda okuyun!
Yazara Görüşlerinizi Bildirmek İçin
Buraya yazacağınız görüşleriniz, Arkitera Forum bölümüne yansımayacak, sadece yazara ulaşacaktır. * İşaretli alanlar mutlaka doldurmanız gereken alanları belirtmektedir.
Sizin:
Adınız, Soyadınız *
E-Posta Adresiniz *
MesleÄŸiniz *
Telefon Numaranız Adres seçimi:
Adresiniz
Mesajınız:

ÝPUCU: sayý iki, büyük harf "E", sayý üç, büyük harf "N", sayý üç, sayý 9

Lütfen sol imajdaki resimde görülen dizgiyi yandaki kutucuğa giriniz.
Köşe Yazısı Arşivi
Dönem içindeki köşe yazarlarının listesi aşağıdadır. Yazısını okumak istediğiniz yazarı listeden seçiniz. Bütün yazarların listesini görmek için buraya tıklayınız