Beşiktaş'ta kaç camii var, kim, ne zaman yaptırmış, kaç penceresi, kaç girişi bulunur, hangi tablo lale, hangisi karanfille bezeli, hangi cami yerinde hangisi yerle yeksan, Beşiktaş Müftüsü'ne sorun, hepsini anlatsın.

Hatta daha fazlası; duvarları kaplayan beyaz hareli pembe mozaikten, merdiven boşluğundaki besmele yazılı levhaya, cemaatin tahminî sayısından, imam odasının metrekaresine kadar, Allah esirgesin, Beşiktaş'taki camiler bir anda ortadan yok olsa, aynıyla inşa edilmelerini sağlayacak her tür bilgiyi Müftü Süleyman İlhami Özden'den temin edebilirsiniz.

Bir müftüden camilerle ilgili olması beklenir elbet; ama takdir edersiniz ki bölgesindeki bütün camileri tek tek dolaşıp pencere pervazına kadar kayıt altına alması, yüzlerce kaynak tarayıp bildiklerini bir kitapta toplaması beklenmez. İbadethanelerle birlikte bir semtin tarihini ortaya koyan "Beşiktaş Camileri" böyle sürprizli bir eser işte, müellifi de "Bir kitap yazmak için yola çıkmadık. Kendi camilerimizi tanıyalım dedik, bir güzellik ortaya çıktı onu da paylaşalım istedik." diyecek kadar mütevazı...

Hangi otel hangi caminin üzerinde?
Türkiye'de camilerin tarihini araştırmak, üzerini örtmeye çalıştığımız günahların da açığa çıkması demek. Yakılıp yıkılan ve daha acısı satılan camilerden bazılarıyla Müftü Özden de karşılaşmış yazık ki. Beşiktaş'ta tespit edebildiği 56 camiden 18'i toprağa karışıp gitmiş, bir kısmının yeri bile belli değil, bir kısmının üzerinde başka başka binalar yükselmiş. Bu yolculukta Özden'in içini burkan üç-beş hadiseden biri, Beşiktaş Mevlevihanesi Mescidi'nin başına gelenler. Çırağan Sarayı yapılırken yıkılan ve haziresiyle birlikte saraya dahil edilen mescidin saraydakilere de gün yüzü göstermemesi ne kadar manidar! 1910 yılında bir yangınla harabe haline gelen saray, Çırağan Palas-Kempinski olarak onarılmaya başlandığında enkazdan çıkan kemikler Galata Mevlevihanesi haziresine nakledilmiş. Bugün otel olan başka bir cami daha var. Sultan Abdülaziz'in ömrü vefa etmediği için tamamlayamadığı Aziziye Camii'nin yerine önce Taşlık Gazinosu inşa edilmiş sonra Swiss Otel dikilmiş. Bugün İnönü Parkı'nda gezinenler aslında Aziziye Camii'nin avlusunda gezindiklerini elbette bilmez. Müftü Süleyman İlhami Özden'i sarsan üçüncü bir hadise de Abbas Ağa Camii ve mezarlığıyla ilgili; ama onu okurların merakına havale edip sevinçli konulara dönelim.

Ahirete bir kala; Yahya Efendi Camii
Yüksek İslam Enstitüsü'nde talebe iken Ramazan akşamları Yıldız Hamidiye Camii'nde vaaz vermek üzere görevlendirilen Müftü Özden, o günlerden kalma hoş duyguların tesiriyle belki, Yıldız Camii'ni ayrı bir yere koyuyor. "Evet" diyor "Bizden olmayan bir mimarisi var; ancak hünkâr mahfili ve şehzadeler mahfili kafeslerinin II. Abdülhamit'in elinden çıktığı söyleniyor. Padişahın cuma namazlarını burada kıldığı da biliniyor. Gençlik yıllarımdan bu yana bu camide ayrı bir huzur duyarım." Huzur'un yazarı Tanpınar'ın "... Ölüm burada, hemen iki-üç basamak merdiven ve bir-iki setle çıkılan bu bahçede hayatla o kadar kardeştir ki bir nevi erme yolu yahut aşk bahçesi sanılabilir." diye tanımladığı Yahya Efendi Camii, Türbe ve Dergahı da Müftü Özden'in ilk anda aklına geliveren sevgililer arasında. Bir de küçük camiler var tabii, Tuzbaba gibi, Ekmekçibaşı Ali Ağa Camii gibi, onların neden sevildiğini de kitaptan okuyuverin, bizden bu kadar...

Ortaköy Camii denize kayıyor
Süleyman İlhami Özden'in 'hasta' diye nitelediği camiler de var. Beşiktaş'ta göreve başladıktan sonra kurtarılması için çırpındığı camilerden Defterdar İbrahim Paşa Camii için henüz adım atılmış değil; ama Ertuğrul Tekke Camii'nin restorasyonu başlamış. Müftü Özden, İstanbul'un sembollerinden Ortaköy Camii'nin de (Büyük Mecidiye Camii) denize kaydığını hatırlatıyor.