25 Mayıs'taki açılışta konuşan Topbaş, ödüle teşekkür ettikten sonra demiş ki; "Arzu ediyoruz ki şehirlerin kendine göre temaları ve özellikleri olsun.. kimliklerini yansıtsınlar ve birtakım izleri ortaya çıkarabilsinler. Bu gelişme sırasında, planlı, çevreye, tarihe saygılı bir süreci dikkate almak gerekiyor." (ibb.gov.tr)
TÜRKSOY'un koordinatörlüğünde, Türkiye Mühendisler ve Mimarlar Birliği, Astana Valiliği, Türk Dünyası Belediyeler Birliği, Kazakistan Mimarlar Birliği ve Kazakistan Şehir Plancıları Birliği'nce düzenlendiği bildirilen kurultayda Cumhurbaşkanı Gül de şunları söylemiş: "Diğer bilim ve sanat alanları gibi, mimarlık da içinde bulunduğu toplumun eğilim, ihtiyaç ve sorunlarından kendisini ayrı tutamaz. (...) Türk mimarisinin en güzel örneklerine hayat vermiştir. Kendisini toplumundan ayırmayan Türk mimarlık camiası da her ürününü bir toplumsal hizmet olarak görmektedir." (Cumhurbaşkanlığı internet sitesi)
Yanıt bekleyen sorular
Kurultay haberlerinde Topbaş'ın ödülünü, konuşmasını; Gül'ün sözlerini ve "katılımcılar"ı okuyunca düşünmeden edemedim;
1- Türk Dünyası Şehircilik Ödülü, şu son yağmur baskınında bile sular altında kalan İstanbul'un neresine bakılarak ve hemen tüm şehircilerimizle kavgalı olan Topbaş'ın, hangi "şehircilik başarısı"na verildi; -varsa- "seçici kurul" mesleğin hangi saygın isimleriydi?
2- Sözde kentsel dönüşümün rant projeleri için "ipek kumaşı teslim edemem" diyerek Türk mimarlarını dışlayıp kenti yabancı mimarlara teslim etmek, hangi "Türk Dünyası" adına ödüllendirilebildi?
3- Kentinin ormanlarını bitirecek köprüye "siyaseten susan"; kıyılarını betonlaştıracak "özelleştirme projeleri"ne siyaseten "boyun eğen"; 500 yıllık Kapalıçarşı'mızla alay edercesine "size alışveriş kültürünü öğreteceğiz" diyen "50 yıllık Dubai"nin "yap-sat kuleleri"ne en yüksek yapı iznini verebilen bir başkanı "sorgulamak" yerine ödüllendiren etkinliğe, nasıl "şehircilik kurultayı" denebildi?
4- İstanbul'da kent kimliğinin baş düşmanı şımarık gökdelenlere ve yerli yersiz AVM'lere dünyanın en cömert imar hakları verilirken; Tarihî Yarımada'daki bakımsızlık ve tahribat UNESCO'yu bile isyan ettirirken; Astana'da "şehirlerin kimlikleri"nden ve "tarihe saygılı planlama"dan söz etmek nasıl tanımlanabilir?
5- Mimarların, "toplumun sorunları"na bağlılıklarını Kazakistan'da öven Cumhurbaşkanı, ülkesindeki mimarların meslek odasını aynı bağlılıktan ötürü "siyaset yapmakla suçlayan" Cumhurbaşkanlığı Devlet Denetleme Kurulu'nu da acaba uyarmış mıdır?
4-...ve "katılımcılar" arasında, Türk Dünyası Belediyeler Birliği varken "Tarihi Kentler Birliği" neden yoktu; Kazakistan Mimarlar Birliği varken Türkiye Mimarlar Odası neden temsil edilmiyordu; Kazakistan Şehir Plancıları Birliği varken Türkiye Şehir Plancıları Odası'na neden haber bile verilmiyordu; iktidarla yakınlığı bilinen Türkiye Mühendisler ve Mimarlar Birliği başrollerdeyken bu mesleklerin asıl yasal ve "milli" kuruluşu olan Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) neden Gül'le birlikte kurultaya gidemiyordu?
Yazıklar olsun
Neresinden bakılırsa bakılsın, ulusal gururumuz olan "Türk" adının bile açıkça "siyasi istismar"a alet edildiği böylesine "taraflı" ve "kayırmacı" bir kurultayın, gerek mimarlık ve şehircilik adına, gerekse Türkiye'nin de aynı "içtensiz"liğe ortak edilmesiyle düzenlenmesi hazindir... Çünkü hem mimarlık sanatı, hem de şehircilik bilimi "uygarlık tarihinin müellifleri"dir. Bunun en köklü tanığı da bin yılların kültür coğrafyası Anadolu'dur.