|
8. Ulusal Mimarlık Sergisi ve Ödülleri
Jürisinin, Jüri Sonrası Kısa Değerlendirmeleri - 2
Ayhan Usta
8. Ulusal Mimarlık Sergisi için öncelikle
vurgulanması gereken olgu, serginin artık mimarlık ortamında (mimar, yapımcı,
işveren açısından) kanıksanması ve önemsenmesidir. Nitekim katılım düzeyi,
katılan çalışmaların nitelikleri, sunu kalitesi, serginin yarattığı
etkiler ve yankılar bu olguyu kanıtlamaktadır. Öte yandan 8. Ulusal Mimarlık
Sergisi süresince yaşananlar bugüne değin yaşanan deneyimlerin somut kazanımları
olarak (sergi organizasyonu, pano boyutları, ödül plaketleri vb.) dikkate değer
niteliktedir.
Genel olarak Ulusal Mimarlık Sergisi, Türkiye mimarlığının
kimlik sorunu, Cumhuriyet dönemi mimarlığı, Türkiye'de kentsel dokuda
tarihsel ve kültürel açıdan yaşanan değişimler ve bu değişimlere
mimarların katkıları ya da mimarların aldıkları roller, mimarlık mesleği
aracılığıyla yaşam kalitesinin çoğaltılmasına dönük çalışmaların
neler olduğu, Türkiye'de yapı-üretim etkinliğinin kültürel, ekonomik,
politik ve teknolojik açıdan ulaştığı düzeyi görmek, bir anlamda Türkiye'deki
mimarlık eğitiminin eleştirel ortamını yaratması, farklı kuşaklardaki
usta mimarların buluştuğu bir iletişim ortamı yaratması gibi nedenlerden
dolayı son derece önemli bir etkinliktir. Kaldı ki, sergiye katılan çalışmaların
sonuçta bir kataloğa dönüştürülmesi araştırmacılar açısından çok
değerli bir kaynak oluşturmaktadır. Bu bağlamda 8. Ulusal Mimarlık Sergisi
ve Ödülleri için yapılan Seçici Kurul çalışmaları sırasında yaşananları
genel olarak iki başlıkta toplamak olasıdır:
1. Değerlendirme kayıtlarına geçmeyen, ancak
sergiye katılan her çalışmanın açtığı "mimarlık" tartışmaları:
Gerçektende sergiye katılan çalışmalar ve onların çağrıştırdığı çeşitli
deneyimler, mimarlık mesleğinin niteliği, mekansal araştırmalar-kültürel
bakış açıları, teknolojik kullanımlar vb. konulardan hareketle Türkiye
mimarlığının bugünü üzerine yapılan saptamalar, adeta Türkiye mimarlığı
sempozyumu gibiydi. Kanımca bundan sonraki çalışmalarda değerlendirme süresince
yaşanan bu deneyimlerin irdelenmesi gerekmektedir.
2. Jürinin ilk toplantısında belirlediği, özgünlük,
devamlılık-tutarlılık, mimarlığımıza verdiği mesajlar, geleceğe katkı,
sürdürülebilirlik, herkes için bir yapı, ilişkili olduğu alanları
zorlama, uslüpçuluk yerine sürekli yeniyi arama gibi ölçütler ile yapılan
değerlendirme çalışmalarının gerçekleştirildiği teknik bölüm.
Bu değerlendirmeler sonucunda "Başarı Ödülleri"
belirlenmiştir.
Değerlendirme çalışmaları sırasında Ulusal
Mimarlık Sergisi üst başlığı altında gelişen diğer ödül başlıkları
ve sayısının azlığı, önemli sorunlardan biri olarak görülmüştür. Örneğin,
"koruma-yaşatma" dalında bir çok alt başlığın türeyebileceği
gözlemlenmiş, ödül paylaşımı bu olası durumları yansıtacak biçimde
gerçekleştirilmiştir. Öte yandan, konut başlığının tek konut / toplu
konut / ikinci konut gibi başlıklara ayrıştırılabileceği düşünülmüştür.
İşte bu gibi nedenlerden ötürü farklı başlıklarda sergiye katılan bazı
çalışmaların "düşler-düşünceler", "yaşam çevresi"
gibi başlıklarda yer alabileceği düşünülerek, ödül adayı ve ödül
gruplarına dahil edilmişlerdir.
Şunu hemen belirtmek gerekir ki, Türkiye mimarlığının
en önemli sorunlarından biri, yaratıcı düşünceye sahip, yetenekli,
entelektüel birikimi olan başarılı genç mimarların, mimarlık üretim
pratiği içinde yerini alabilmeleri durumu ile ilgilidir. Bu açıdan 8. Ulusal
Mimarlık Sergisi'ne katılan ve ödül / ödül adayı grubu içinde yer alan
kimi çalışmalar önümüzdeki zamanlar için umut vericidir. Bu bağlamda
"düşler-düşünceler" başlığı içinde en azından daha zengin
katılımların olması, kendini var etmek isteyen genç mimarlar için önemli
bir alan olmaya adaydır.
Ulusal Mimarlık Sergisi ulusal düzeyde olmasına karşın
katılımın çoğunlukla İstanbul, Ankara, İzmir' den olmak üzere Trabzon ve
Kayseri'den de az sayıda çalışma ile gerçekleşmesi, Ulusal Sergi'nin
organizasyonu açısından çözüm bekleyen önemli bir konudur. 9. Ulusal
Mimarlık Sergisi ve Ödülleri'nde buluşmak umuduyla....
|
