|
“Kabe’yi de mi yıkacaklar?’
 Suudi Arabistan’da Mekke
kentindeki Ecyad Kalesi’nin yıkılması tartışması sürüyor. Tarihçi
Necdet Sakaoğlu Kabe’nin de 1631 yılında Osmanlılar tarafından yeniden inşa
edildiğini belirterek ” Kral, Kabe’yi de yeniden yaptırmayı düşünüyor
mu?”diye konuştu.
Tarihçi Necdet Sakaoğlu Ecyad Kalesi Mekke’yi ve Kabe’yi korumak için
inşa edildiğini ama sanatsal değeri olmadığını belirtti . Sakaoğlu “Şimdi,
bu tarihi değer veya tarihsel değer dediğimiz şeye Suudilerin ve bizim bakış
açımız çok farklı oluyor gayet tabi. Şimdi, Ecyad kalesi, öncelikle ne
zaman, niçin yapılmış, kime karşı yapılmış, onu bilmek gerekiyor. Ecyad
kalesi, Vahabilerin yani bugünkü Suudi krallığının başlangıcını teşkil
eden büyük ayaklanma olaylarına karşı, oradaki Mekke’yi, dolayısıyla
Kabe’yi korumak için Kavalalı Tosun Paşa tarafından tahkim edilen, pek de
büyük olmayan küçük bir kaledir. Sanatsal bir değeri de yoktur.
Acaba Suudi Kralı, kaleye bizim baktığımız gibi bakıyor mu? Yani, oranın
bir sanat eseri veya tarihi eser olduğunu düşünüyor mu? Hayır, düşünmemesi
lazım. Bir kere onların gözünde Ecyad kalesi, bir Osmanlı-Türk eseri
olarak kuşkusuz kendilerine karşı yapılmış bir kaledir. Yani bir işgal gücünün
yaptığı bir kale olarak görüyorlar. Halbuki, Kabe’nin etrafındaki her
santimetrekare yer onlar için onlar için çok büyük değer ifade ediyor. Her
yıl binlerce, milyonlarca müslüman gidiyor, hacı gidiyor oraya. Onların bütün
emelleri de Kabe’yi gören bir konaklama yerinde kalmak. O açıdan oraya yıkıp,
yeniden değerlendireceklermiş. Yıktılar, nitekim.” dedi.
BUGÜNKÜ KABE DE OSMANLI ESERİ
Sakaoğlu yıkılmış haldeki Kabe’nin de Osmanlılar tarafından yeniden yapıldığını
belirterek ” Diğer taraftan işe şöyle bakmak lazım. Eğer, Arap yarımadasındaki
devletler, başta Suudi Arabistan olmak üzere şayet o yarımadadaki bütün Türk
eserlerle, Türklerin yaptığı eserleri kaldırmaya kalkışırlarsa,
zannediyorum sıra bir gün Kabe’ye de gelecektir. Çünkü bugünkü
Kabe’yi de 1631 yılında yeni baştan 4. Murat yaptırmıştır. Tamamen yıkılmış
haldeki Kabe, 1631’de İstanbul’dan gönderilen ustalar tarafından eski ölçülerle
biçimine göre, yeniden inşa edilmiştir. Acaba düşünmek ve sormak lazım.
Kral, Kabe’yi de yeniden yaptırmayı düşünüyor mu? Oradaki bir Türk
eseri olarak”
TÜRKİYE’DE DE YIKILAN ÇOK KALE VAR
Necdet Sakaoğlu Türkiye’de de tarihi eserlere karşı ilgisizlik yaşandığını
anlattı.” Kendi ülkemizdeki kalelere, tarihi örenlere, yerlere bakışımız
acaba nedir? Bunu da değerlendirmemiz lazım. Dünyanın en büyük kent kalesi
konumundaki Diyarbakır surları, bugün çok perişan bir haldedir. Bir yandan
yıkanları var sürekli, bir yandan Kültür Bakanımızın hizmetlileri onarıma
çalışılıyor aslında.
Anadolu’nun tam göbeğinde Mengücek Şahlarının yaptığı büyük bir Türk
kalesi var. O kadar harap halde ki, ne bakanı var, ne uğraşanı var. O da
kendiliğinden yıkılıyor. Yani, biri Kral’ın emriyle yıkılmış,
Arabistan yarımadasındaki bir kale. Öbür taraftan kendi kalelerimizin acıklı
durumu. Bizim, öyle tarihte kaybettiğimiz pek çok kaleler var. Konya surlarından
bugün zerre kadar iz kalmamıştır. Biz yıktık. Sıvas kalesini biz yıktık.
Daha böyle kaldırdığımız pek çok kale var. Yıka yıka pek çok şeyi
kaybetmişiz.”
NTVMSNBC
|
