Boğaz manzaralı gecekondunun fiyatı
50 milyar lira
Başlangıçta sadece barınak ihtiyacı amacıyla ortaya çıkan
gecekondular, günümüzde bu amaçtan uzaklaşarak rant aracı haline geldi.
İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) hazırladığı “İstanbul’da Kaçak
Yapılaşmanın Nedenleri” araştırmasından derlenen bilgilere göre,
gecekondu bölgesinde yaşayanlar arasında yapılan ankete katılanların dörtte
biri oturdukları yerin kendilerine ait olmadığını belirtiyor. Gecekondu
sakinlerinin yüzde 42’si evin bulunduğu arsayı başkasından aldığını,
yüzde 18’i de arsayı bina ile birlikte satın aldığını bildirdi. Yüzde
68,4’ü oturduğu evin mülkiyetinin kendisine ait olduğunu öne sürdü.
Oturulan evin arsasının mülkiyeti sorulduğunda ise yüzde 50,9 gibi bir çoğunluk
tapusuz kamu arazisi olduğunu söyledi.
Araştırma sonuçlarına göre, evin planı çoğunlukla mülkiyet sahibinin
kendisi tarafından yapılıyor. Yüzde 58,8’i evi oturan kişinin yaptığını,
yüzde 21,7’si önceki mal sahibinin yaptığını, yüzde 17’si bir kalfa
tarafından yapıldığını ortaya koydu. Binaların iskan izni olup olmadığına
bakıldığında ise yüzde 87,2’sinin iskan izni olmadığı ortaya çıkıyor.
İskansız binalarda binayı kendileri yapanların oranı yüzde 52,1’le yine
birinci sırada. Kişileri kaçak yapı yapmaya iten başlıca sebeplere bakıldığında
da görüşülen kişilerin yüzde 76,9’u ekonomik imkansızlıkları
belirtiyor. Yüzde 13,3’ü ruhsat maliyetlerinin yüksekliğini, yüzde
7,7’si ruhsat alımında bürokratik zorlukları gerekçe gösteriyor.
İTO Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, gecekonduların ilk yapılışından
itibaren rant aracı olduğunu savundu. Belirli insanların mücavir alan dışındaki
Hazine arazilerinde hakimiyet kurarak buraları gecekondu yerlerine çevirdiklerini
ve parselleyerek göç eden insanlara sattıklarını belirten Yıldırım,
“Bu insanlar kendi başlarına barınak yaptılar. Zamanla göçün artmasıyla
çoğunluğu elde eden gecekondu sahipleri, muhtarlık istediler ve sonra büyüyerek
ilçe oldular. İstanbul’da 19 olan ilçe sayısı 32’ye çıktı.
Gecekondular kağıt üzerinde alınıp satılır hale geldi.” dedi. Yıldırım,
bugün İstanbul’daki gecekonduların yüzde 50’sinin kirada olduğunu
belirtti. Gecekondu fiyatlarının yerine göre değiştiğini vurgulayan Yıldırım,
şehir merkezinde kalan ya da Boğaz görür gecekondularda fiyatların 50
milyar lirayı aştığını söyledi.
Zaman
|