|
İTO'nun Araştırmasına göre
iskansız bölgelerde bina inşa edenlerin oranı yüzde 52
Araştırmada kişileri kaçak yapı yapmaya iten başlıca nedenler arasında
kişilerin yüzde 76.9'u ekonomik imkânsızlıkları, yüzde 13.3'ü ruhsat
maliyetlerinin yüksekliğini, yüzde 7.7'si ruhsat alımında bürokratik
zorlukları, yüzde 1.5'i imar planının olmamasını, yüzde 0.7'si imar affı
yasasının çıkması ihtimalini gerekçe gösteriyor.
Bir zamanlar sadece barınak ihtiyacı amacıyla ortaya çıkan gecekondular,
günümüzde bu amaçtan uzaklaşarak rant aracı haline geldi.
İstanbul Ticaret Odası'nın (İTO) hazırladığı ''İstanbul'da Kaçak
Yapılaşmanın Nedenleri'' araştırmasına göre gecekondu bölgesinde yaşayanlar
arasında yapılan ankete katılanların dörtte biri oturdukları yerin
kendilerine ait olmadığını belirtiyor. İTO Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet
Yıldırım , gecekonduların ilk yapılışından itibaren rant aracı olduğunu
savundu. Belirli insanların mücavir alan dışındaki Hazine arazilerinde hâkimiyet
kurarak buraları gecekondu yerlerine çevirdiklerini ve parselleyerek göç
eden insanlara sattıklarını belirten Yıldırım, şu görüşleri dile
getirdi: ''Bu insanlar kendi başlarına barınak yaptılar. Zamanla göçün
artmasıyla çoğunluğu elde eden gecekondu sahipleri, muhtarlık istediler ve
sonra büyüyerek ilçe oldular. İstanbul'da 19 olan ilçe sayısı 32'ye çıktı.
Gecekondular kâğıt üzerinde alınıp satılır hale geldi.'' Yıldırım,
bugün İstanbul'daki gecekonduların yüzde 50'sinin kirada olduğunu belirtti.
Gecekondu fiyatlarının yerine göre değiştiğini vurgulayan Yıldırım, şehir
merkezinde kalan ya da boğaz görür gecekondularda fiyatların 50 milyar lirayı
aştığını söyledi.
Araştırmaya göre gecekondu sakinlerinin yüzde 42'si evin bulunduğu arsayı
başkasından aldığını, yüzde 18'i de arsayı bina ile birlikte satın aldığını
bildirdi. Yüzde 68.4'ü oturduğu evin mülkiyetinin kendisine ait olduğunu öne
sürdü.
Oturulan evin arsasının mülkiyeti sorulduğunda ise yüzde 50.9 gibi bir
çoğunluk tapusuz kamu arazisi olduğunu söyledi. Araştırma sonuçlarına göre
evin planı çoğunlukla mülkiyet sahibinin kendisi tarafından yapılıyor. Yüzde
58.8'i evi oturan kişinin yaptığını, yüzde 21.7'si önceki mal sahibinin
yaptığını, yüzde 17'si bir kalfa tarafından yapıldığını ortaya koydu.
Yüzde 1.1'i mühendis mimar, yüzde 0.9'u kat karşılığı müteahhit tarafından
yapılmış. Binaların iskân izni olup olmadığına bakıldığında ise yüzde
87.2'sinin iskân izni olmadığı ortaya çıkıyor. Yüzde 10.3'ünün iskân
izni olduğu ileri sürülürken görüşülen kişilerin yüzde 2.5'i iskân
izninin olup olmadığını bilmedi klerini belirtiyorlar.
İskânsız binalarda binayı kendileri yapanların oranı yüzde 52.1'le
yine birinci sırada. Kişileri kaçak yapı yapmaya iten başlıca nedenlere
bakıldığında da görüşülen kişilerin yüzde 76.9'u ekonomik imkânsızlıkları
belirtiyor.
Yüzde 13.3'ü ruhsat maliyetlerinin yüksekliğini, yüzde 7.7'si ruhsat alımında
bürokratik zorlukları, yüzde 1.5'i imar planının olmamasını, yüzde
0.7'si imar affı yasasının çıkması ihtimalini gerekçe gösteriyor.
Cumhuriyet
|
