Fay üstünde yatırım tartışması
Marmara depreminden sonra her türlü yapılaşmaya kapatılan İzmit Körfezi'ndeki
büyük araziler üzerinde sanayi tesislerinin inşa edilip edilmeyeceği konusu
yeniden tartışılmaya başlandı. Bazı sanayiciler, Ford'un tesisleri için
verilen iznin tüm firmalar için geçerli olması gerektiğini savunuyorlar.
İmar izni için taleplerin yoğunlaşması üzerine bölgede geçtiğimiz hafta
inceleme yapan Afet İşleri Genel Müdürü Yardımcısı Ekrem Demirbaş başkanlığındaki
ekip, yapılaşma isteyen konut sahipleri ve sanayicileri elindeki sigara paketi
ile ikna etmeye çalıştı. Pakete iğneler saplayan bürokrat, "Çökme,
iğnelerin eğilmesi ya da kırılması gibi olmayacak. Arazileri temsil eden
sigara paketinin tamamı, suyun altında kalacak" dedi. Ancak sanayicilerin
itirazları bitmedi.
"Atlantis korkusu"
İzmit Körfezi'nde, Gölcük yakınlarındaki büyük araziler için, Tarih
öncesi zamanlarda çökerek denizin altında kaldığına inanılan kayıp kıta
Atlantis benzetmesi yapılıyor.
Çünkü Ford fabrikasının da yer aldığı binlerce dönümlük arazinin
altında büyük bir boşluk olduğu iddia ediliyor. İddiaya göre; yer altındaki
bu büyük boşluk, yüzeyden 400 metre derinlikten itibaren başlıyor. Bu boşluğun
yüksekliği ise yaklaşık 250 metre. Ford için ABD'den gelen uzmanların gerçekleştirdiği
araştırma sonuçlarının da aynı verilere ulaştığı belirtiliyor. Ancak
bu oluşumun depremden sonra mı, yoksa eski jeolojik dönemlerden mi kaldığı
belli değil.
Bayındırlık Bakanlığı bu tespit üzerine, bölgedeki toprağın sıvılaşması
ve 2.5 metreyi aşan çökme nedeniyle 17 Ağustos'tan sonra yapılaşmayı
durdurmuştu.
Buna karşın Ford, boşluktaki yarımadada bir depremin, 100 yıllık bir dönemde
gerçekleşmeyeceği sonucuna ulaştı. Bu bulgu sonrasında yatırıma devam
kararı alındı. Ana yatırımı tamamlayan Ford, bu kez Bakanlar Kurulu'ndan
tevsii yatırımı için de izin aldı. Ayrıca Belçika'daki bir fabrikasını
kapatıp, Gölcük'e taşıyacağı öğrenilen Ford, yatırımın 30 yıl içinde
geri dönüşünün tamamlanacağını varsaydı.
Ford'un jeolojik araştırmasına geçtiğimiz haftalarda kaybettiğimiz
yerbilimci Aykut Barka'nın da katıldığı, bu araştırma sonrasında fabrika
alanındaki fore kazıklarla zeminin sağlamlaştırıldığı, Bakanlar
Kurulu'nun verdieği izinde bu çabanın da dikkate alındığı da
belirtiliyor.
"Biz de isteriz"
Ford'un aldığı iznin diğer sanayiciler için de geçerli olmasını
isteyen sanayiciler hükümeti eleştiriyor. Sanayiciler, "Tehlike varsa
kimseye izin verilmesin, tehlike yoksa tüm konut ve sanayicilere izin verilsin.
Gerçekten bu kadar büyük tehlike varsa, sadece Ford çalışanları değil, bölgede
oturan binlerce kişi ile diğer sanayi kuruluşlarında çalışan binlerce kişi
de tehlike altında. Bu nedenle bilim adamları, üniversiteler devreye girerek,
İzmit Körfezi'nde araştırma yapsınlar. Sonucu biz de öğrenelim"
diyorlar.
Bölge sanayicilerinin bir grup bilim adamı ile birlikte Ankara'ya gelerek
Bayındırlık Bakanlığı ile görüşeceği belirtiliyor.
Öte yandan Ford, Ford Avrupa ile yaptığı ön anlaşma doğrultusunda,
Kocaeli Fabrikası'nın üretim kapasitesini 2004 yılı itibariyle artırmayı
planlıyor. Ford Avrupa, Belçika Genk'teki araç üretim fabrikasını Mondeo
ve Transit üreten otomobil ve ticari araç üretim tesisinden çok modelli,
esnek bir otomobil üretim tesisine dönüştürmeyi planlıyor. Bu doğrultuda,
Transit üretiminin Kocaeli Fabrikası'na aktarılması hedefleniyor. Böylece,
Kocaeli Fabrikası yılda 200 bin araç kapasitesine sahip olacak. Bu genişleme
için, 200 milyon dolarlık ek yatırım ile 2004 yılı itibariyle toplam yeni
yatırım 950 milyon dolara ulaşacak.
Bu yatırımlar sonrasında Kocaeli Fabrikası'nda 4 bin, yan sanayi parkındaki
7 firmada 600, 73 yan sanayi firmasında ise 8 bin kişi istihdam edilecek. 2004
yılında Belçika'daki üretimin Kocaeli Fabrikası'na aktarılması ile de bu
istihdam fabrikada bin 500, yan sanayide 6 bin kişi artırılacak.
Dünya
|