Korumanın şampiyonu
Şafakla yola çıkıp İstanbul 'dan 5 saatte
Kastamonu 'ya vardığımız otomobili Av. Oktay Önal kullanıyor... Meslektaşı
Hüseyin Özbek 'le neden Ilgaz Dağı yerine Araç yolunu yeğledikleri,
heyecanlarından anlaşılıyor...
Çünkü her ikisi de ''oralı'' ... Dünya güzeli orman köyleriyle selamlaşarak
Kastamonu'ya kavuşmak, ''Dünya Günü'' için de en iyi başlangıç...
Prof. Metin Sözen ve Ardahanlı genç kameraman Ozan Turgut 'la birlikte bu
köyleri de öğreniyoruz. Oktay'ın köyü Kavacık , Hüseyin'in baba ve ana köyleri
Yukarıyazı ile Aşağıyazı ... Derken Avlağıçayırı, Gemi ve Giremez köyleri...
Bir de Nalcıkuyucağı var, at nalı yaparlarmış...
Vedat Tek'in anısına
Bu gözlemlerle kente vardığımızda, Metin Hoca'nın o sabahki ''Sana sürpriz
var'' sözünün ne anlama geldiğini ''çarpılarak'' gördüğümü söylesem
abartma saymayın... ''Dünya Günü'' kutlamaları, Kastamonu'daki ünlü Hükümet
Konağı binasının (1930) mimarı Vedat Tek 'in adına ve anısına düzenlenmiş
bir ''kültür ve üretim alanında'' yapılmıyor mu?
Kamusal ve sivil tüm olanakları seferber ederek Kastamonu'da 5 yıl içinde
''30'u aşkın'' tarihi konağı değişik işlevlerle restore edip yeniden yaşama
kavuşturan, kültür mirası sevdalısı Vali Enis Yeter 'in son büyük
projelerinden biri de işte burası...
Yıllardır ''kömür deposu'' olarak kullanılan eski ambarlar ve büyük
sundurmalar elden geçip yeni ve özgün yapılarla da bezenerek ''Vedat Tek Anı,
Sanat ve Restorasyon Merkezi'' ne dönüştürülmüş...
ÇEKÜL temsilcisi Mimar Nuray Yüksel ve arkadaşları Dünya Günü'nü
burada yaşamaktan öylesine mutlular ki koca alanı bir ''düğün bahçesi''
gibi süslemişler, belli ki sabahtan beri koşturuyorlar...
'Kentli' tüccarlar...
Bu çarpıcı gösterinin ardından Kastamonu Ticaret ve Sanayi Odası'nın
(KATSO) 1887 doğumlu tarihi binasındayız.
KATSO Başkanı Halil Öztosun , söze başlarken; ''Bugüne kadar arsa gözüyle
bakılan bu mimarlık hazinelerimizi yıkmak yerine korumak bizi daha güçlü kılacaktır...''
deyince, ''Darısı diğer tüccarlarımıza'' demeden edemiyorum...
Nitekim oradan geçtiğimiz Münire Medresesi 'ndeki restorasyonun ''amacı''
bile aynı şekilde etkileyici... Valilik bu anıtsal külliyeyi de ''el
sanatları sergileme ve satış merkezi'' olarak kente yeniden kazandırıyor...
Yine o gün restorasyonu başlatılan ''Ellezler Konağı'' nın ise onarımı
bittiği zaman ''El Dokumacılığı Müzesi'' olacağını öğrendiğimizde,
şu birkaç saat içinde tanık olduğumuz böylesi bir ''koruma kampanyası'' için
ne diyeceğimi de not ediyorum: ''Korumanın şampiyonu Kastamonu'' ... Ve altına
bir not daha; ''Hem de antikçağı bile kucaklayarak...''
Çünkü otobüsümüz ''Kaya Mezarları Peyzaj Projesi'' alanına ulaşıyor...
İÖ 7. yüzyılın tanıkları önlerini kapatan binalar yüzünden ''gözden
ırak'' kalmışlarken valilik bunları kamulaştırıp ''yıkıyor'' ve
Kastamonu'yu antik geçmişiyle de buluşturuyor...
Peyzaj düzenlemesinin ilk harcını koyan İçişleri Bakanlığı Müsteşarı
Muzaffer Ecemiş , vaktiyle Safranbolu 'daki ilk koruma kampanyalarının
unutulmaz kaymakamı olduğu yıllarını da anımsayarak diyor ki: ''Tarihe
saygı sözle değil, işte böyle ve onu korumakla olur.'' Müsteşarının bıraktığı
küreğin sapına adeta bir ''yapı ustası'' gibi sarılan Mahalli İdareler
Genel Müdürü Kayhan Kavas ise karşıdaki kaya mezarlarına bakarak diyor ki:
''Burası artık her an 2700 yılıyla yüzleşen bir kent... Yanlış yapması
olanaksız...''
Kamu-sivil birliktelik
Kaya mezarlarının ardından yine aynı kültür projeleri zincirinden ''el
dokumaları atölyelerini'' gezdik; sonra da ''Uğurlu Konağı'' nın rölövelerini
çıkartan Gazi Üniversitesi grubuna ''kolay gelsin'' ziyaretinde bulunduk...
Valilik bu konağın da ''turizm amaçlı'' kullanımını öngörüyor...
Hocalar ve öğrenciler metrelere ve su terazilerine sarılmışlar, dur durak
bilmeden ölçüleri tamamlıyorlar...
Restorasyonu tamamlanan Eflanili Konağı 'nda ise tam bir ''kamu-sivil kültür
ortaklığı'' ile karşı karşıyayız... Mimarlar Odası , ÇEKÜL ve diğer
sivil kurumlar odaları üleşmişler... Vali Enis Yeter bu jestiyle tarihi
binanın bir ''toplumsal duyarlılık merkezi'' olmasını sağlamış...
Cumhuriyet - Oktay Ekinci
|