|
Tütün fabrikasından bilgi
fabrikasına...
Cibali’deki 118 yıllık tütün fabrikası 16 aylık restorasyon sonunda
üniversite kampusu oldu.
Kadir Has Üniversitesi’nin Cibali’deki merkez kampusu eski bir tütün
fabrikası. 1995 yılında üniversiteye tahsis edildikten sonra restore edilen
binanın tarihi 1884’e kadar uzanıyor. Tütün fabrikası olarak inşa edilen
bina şu anda yaklaşık bin öğrencinin eğitim gördüğü bir üniversite
binası. Kadir Has Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Yücel Yılmaz’a göre
ise bu bina "İstanbul’un kültür geleneğinin önemli bir parçası".
Yılmaz 16 ay süren bir restorasyondan sonra İstanbul’a yeniden kazandırılan
eski fabrika, yeni üniversiteyi anlattı.
"Restorasyona harcanan parayla birkaç yerde üniversite kurulurdu"
Kadir Has Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Yücel Yılmaz Neden okul yapmak için
bu tarihi binayı seçtiniz?
İstanbul dünyanın en güzel eski kentlerinden biri. Bu nedenle İstanbul’un
tarihine ve kültürüne uygun bir okul da böyle bir binada olmalı. Bir üniversitenin
özellikleri vardır. Ama birincisi geleneğidir. Bu geleneği de bilime yapmış
olduğu katkılarla ortaya çıkıyor. Bir de kurulduğu günden bu yana içinde
var olduğu binasıdır. Bu iki özellik Batı’da bir üniversiteye gittiğiniz
zaman kendini gösterir.
Buradaki öğrenciler içinde bulundukları binayı tanıyorlar mı?
Evet. Tanıtım broşürlerimizde, seminerlerde binamızın özelliklerinden öğrencilerimize
bahsediyoruz. Onlara bu ortamı tanıtmak için elimizden geleni yapıyoruz.
Ne kadara mal oldu bu proje?
Mutlak değer söylemeyeyim ama buraya harcanan parayla, sıradan bir üniversiteyi
3-5 yerde kurmak mümkün.
"Fabrika Kızı" şarkısı buradaki anıları anlatır
Cibali Tütün ve Sigara Fabrikası tütün mamülleri üretmek amacıyla 1884 yılında
Reji Şirketi’nin binası olarak inşa edildi. Cumhuriyet’in ilk yıllarında
"Cibali
Tütün ve Sigara Fabrikası" adını aldı.
Yaklaşık 120 yıllık bina sanat eserlerinde de kendine yer buldu. Mahmut
Yesari’nin "Çulluk" romanındaki kadın kahramanı Cibali Fabrikası’nda
çalışan genç bir kızdı. Sanatçı Alpay’ın "Fabrika Kızı"
adlı şarkısı da buradaki anılardan hareketle yazıldı.
1995 yılında boşaltılan yapı, eğitim kurumu olarak değerlendirilmek üzere
T. C. Kadir Has Üniversitesi’ne verildi.
"Kimi zaman 400 kişi çalıştı"
Dr. Mehmet Alper / Mimar
Binanın restorasyonunu yaparken nelere dikkat ettiniz?
Yapının bütün mimari özellikleri korundu ve yeni işleve uyarlandı. Daha
önceki düzenlemelerde eklenen katları, kapatılan avluları resimlerine
bakarak eski haline getirdik. Bina nasıl inşa edildiyse, şu anda o halinde.
Ne kadar zamanda yaptınız bu işi?
Projelendirme ve imar süreci iki buçuk yıl sürdü. Restorasyon ise 16 ayda
tamamlandı. Bütün açık ve kapalı alanlarla beraber toplam 40 bin metrekare
kullanıma hazır hale getirildi. Zaman zaman 350-400 kişi çalıştı bu yapıda.
Bina eğitime uygun bir yer miydi, yoksa daha sonradan mı uyarlandı?
Bu bina 1995 yılında işlevini yitirdi.
İki buçuk sene boş kaldı. Bu süre içinde çok eskidi. Bir ara otele dönüştürülmesi
gündeme geldi. Fatih Belediyesi belediye binası yapmak istedi. Ama bizim yaklaşımımız
yerinde bulundu ve bize tahsis edildi.
Proje daha genişleyecek mi?
Eski tütün fabrikası şimdi tamamen üniversitenin birimlerine uyarlandı.
Ancak daha başlamamış birimler var. Yakında onları da tamamlayacağız.
Milliyet
|
