Müteahhitlere teminat müjdesi
Devlet Bakanı Şükrü Sina Gürel, müteahhitlerin önündeki en büyük
engellerden biri olan teminat sorununun kamu bankaları yoluyla çözüleceği müjdesini
verdi.
DÜNYA İnşaat Dergisi ve Uluslararası Müteahhitler Birliği tarafından düzenlenen
"Türk dış müteahhitlik hizmetlerinin dünya pazarındaki pazar payının
artırılması" konulu toplantı Ankara Sheraton Otel'de gerçekleştirildi.
Toplantının açılış konuşmasını yapan Devlet Bakanı Şükrü Sina Gürel,
müteahhitlerin önündeki en büyük engellerden biri olan teminat sorununun,
kamu bankaları yoluyla çözüleceği müjdesini verdi. Gürel, konuyla ilgili
yapılan teknik çalışmaların sonuçlanmak üzere olduğunu, en kısa zamanda
sorunun giderileceğini bildirdi.
Devlet Bakanı Şükrü Sina Gürel, "Yeni pazarların açılabileceği
umutları var. Belki Rusya'da yeniden canlanma olacak. Doğu Avrupa ve Kuzey
Afrika pazarlarında da gelişmeler olabilir. Bunlardan da önemlisi, bütün dünyanın
gözünün önündeki Afganistan'da gelişmeler olacak. Buralarda bizim girişimcilerimizin
yapabilecekleri çok şey var. Genişleyen dünya pazarında bizim girişimcilerimiz
hakettiği yeri alacak. Biz devlet olarak her zaman girişimcimizin yanındayız"
dedi.
Özdemir: Yıllık 5 milyar dolar iş
Uluslararası Müteahhitler Birliği (UMB) Başkanlığı görevini bir süre
önce Kadir Sever'den devralan Nihat Özdemir de, yurtdışı müteahhitlik sektöründe
hedefin yıllık 5 milyar dolarlık iş almak olduğunu belirterek, yurtdışında
iş yapmak isteyen müteahhitlerin bireysel katılım yerine joint venture ya da
konsorsiyum olarak yurtdışına açılması gerektiğini söyledi. Özdemir,
"Hatta Türk müteahhitleri 3. ülkede yabancı ortakla gitmeli.
Uluslararası Müteahhitler Birliği, ülke seçimi ve işlerin cinsinin
tespitlerine göre çalışmalarına başladı" dedi.
Nihat Özdemir, yurtdışı müteahhitlik sektöründe, dünyada yapılan yatırımların
yüzde 5'inin alınmasının ana hedef olduğunu belirterek, "1998 yılında
bu rakam 2 milyar dolardı. Ancak son dönemlerde bu 500 milyon dolara kadar düştü"
dedi.
UMB üyelerinin yurtdışındaki işlerin yüzde 80'i üstlendiğini, kalan yüzde
20'lik işin ise başka kişiler tarafından yapıldığına dikkat çeken Özdemir,
bu kişilerin Türkiye'nin itibarını zedeleyen, Türk müteahhitlerinin iş
yapmasını engelleyen tutumlar sergilediklerini söyledi.
Özdemir, bankalardan kredi isteyen firmalarla ilgili olarak Türkiye Müteahhitler
Birliği ve Uluslararası Müteahhitler Birliği'nden Banka yönetim kurulları
tarafından görüş istenmesi gerekliliğine işaret ederek, böylece
akreditasyon ve disiplin sağlanacağını söyledi.
Arolat: Bayrak yeniden dalgalanacak
DÜNYA Gazetesi Genel Yönetmeni Osman Saffet Arolat, Türk dış müteahhitlik
sektörünün bugüne kadar yaptıklarıyla kendini ispatladığını
kaydederek, "Eski parlak döneme dönülmesi için gerekenlerin yapılması,
yeniden Türk dış müteahhitlik sektörü bayrağının dalgalandırılması
gerekir" dedi.
Arolat, özellikle komşu ülkeler, Yunanistan ve Rusya'da yapılacak çok iş
olduğunu vurgulayarak, "Biz DÜNYA Gazetesi ve DÜNYA İnşaat Dergisi
olarak Türk müteahhitlik sektörünün daha iyi olması için yardımcı
olmaya devam edeceğiz" dedi.
"Herkes yanımızda ama sonuç yok"
Açılış konuşmalarının ardından "Müteahhitlikte Uluslararası
İş-Yatırım-Rekabet Sistemi"nin tartışıldığı oturuma geçildi.
Oturum Başkanlığı'nı yapan Uluslararası Müteahhitler Birliği Yüksek Danışma
Kurulu Başkan Vekili Tuğrul Erkin, pazarları yakından takip etmek ve yeni
pazar yapısına katılımın önemine dikkat çekti. Erkin, tükenen pazarların
yerine yenilerinin bulunması gerektiğini vurguladı.
Oturumda konuşan İNTES Başkanı Şükrü Koçoğlu, yurtdışı müteahhitlik
sektörünün en büyük sıkıntısının, dışarda bir devlet politikası
olmaması olduğunu vurgulayarak, "İçerde ve dışarda alınması gereken
tedbirler alınmadığı için payımız azaldı. İçerde teknik ve siyasal, dışarda
politik sorunları çözecek bir şefimiz yok. Hem koordinasyonu sağlayacak,
bana göre devlet içinden bir şefimizin olması lazım. Çalışma Bakanı dışında
herkes yanımızda olduğunu söylüyor ama maalesef sonuç yok. Devlette bir eşgüdüm
yok" dedi.
Hem içerde hem de dışarda Türk müteahhitleri arasında acımasız bir
rekabet yaşandığını söyleyen Koçoğlu, yüzde 78'lere varan tenzilatların
sektörü olumsuz etkilediğine dikkat çekti. Koçoğlu, halen Bayındırlık
Bakanlığı kayıtlarına göre 91 bin 145 müteahhit çalıştığını hatırlatarak,
"Müteahhitlik enflasyonu yaşanan bir ortamda özellikle yurtdışına açılmalarda
ciddi bir disiplin gerekiyor" dedi.
TMMMB Başkanı Raşit Ünüvar da, müteahhitlik sektöründe müşavirlerin
rolüne dikkat çekerek, ABD'nin 804 milyar dolarlık inşaat payının içinde
yüzde 8 müşavirlik payının olduğunu, bunun da 114 milyar dolara denk geldiğini
söyledi. Türkiye'nin GSMH'nın 200 milyar dolar olduğunu hatırlatan Ünüvar,
Türk teknik müşavirlik sektörünün dünyaya açılımında desteklenmesi
gereğini vurguladı.
Uluslararası Müteahhitler Birliği Başkan Vekili Ali Kantur da, yurtdışı
müteahhitlik sektörünün sorunlarına dikkat çekerek, Türk girişimcisinin,
girişimcilik ruhuyla çalışmasının en büyük avantaj olduğunu vurguladı.
Kantur, Rusya parçalanmadan önce Türkiye'nin bunu göremediğini, birçok
pazarın da bu nedenle kaçırıldığını belirterek, "Rusya pazarını görmek
için Gorbaçov'un bu ülkeyi parçalaması gerekiyormuş. Orda da hızlı değildik"
dedi.
AB, yeni olanaklar getirecek
Oturumda son konuşmayı yapan AB Genel Sekreter Yardımcısı Tunay İnce,
AB'nin aday ülkelere yaptığı mali yardımlar çerçevesinde, bugüne kadar
İspanya'ya 43 milyar Euro, Portekiz'e 32 milyar Euro ve Yunanistan'a 22 milyar
Euro yardımda bulunulduğunu hatırlatarak, "Türkiye'ye Gümrük Birliği'ne
girilen 1996 yılına kadar 3 milyar 650 milyon Euro yardım yapıldı. Ama
bunların hepsi kullanılmadı, hala alamadığımız paralar var. Bu hem AB'nin
hem de Türkiye'nin birbirini iyi izleyememesinden kaynaklanıyor" dedi.
AB'nin mali yardımlarının koordinasyonunun da değiştiğini hatırlatan İnce,
daha önce tümü Brüksel'den kontrol edilen yardımların artık aday ülkelerin
kendilerine bırakıldığını söyledi. Tunay İnce, Türkiye'nin yeni mali
yapılanmasını kurduğunu, 1 Ekim'e kadar bu sistemin faaliyete geçeceğini
ve 2006 yılına kadar 177 milyon EURO'luk kaynak öngörüldüğünü bildirdi.
İnce, bu paranın 2004 yılında 3-4 aday ülkenin tam üyeliğe geçmesiyle
birlikte artacağını da kaydetti.
Türkiye Müteahhitler Birliği Yüksek Danışma Kurulu Başkanvekili Mithat
Yenigün de, Türk firmalarının özellikle Doğu'daki ülkelerde yatırımları
bulunduğuna dikkat çekerken bunun nedeninin batıdaki ülkelerin daha az
riskli ve daha disiplinli çalışmalarına bağladı. Şu anda UMB olarak İrlanlanda'ya
çıkartma yaptıklarını hatırlatarak, "Umarım oradaki direncimiz kırılmaz
ve kar organizasyonu konusunda da başarılı olduğumuzu kanıtlarız"
dedi.
Yenigün, Türk firmalarının yurtdışında birbirlerini rakip olarak görmemelerini
istedi.
Akcan: Eximbank'tan kontur garanti alınmalı
Sempozyomun öğleden sonraki bölümünün açılış konuşmasını yapan
Bayındırlık ve İskan Bakanı Abdülkadir Akcan, ucuz maliyet ve kalitenin
rekabetin esasını oluşturduğunu belirtirken, AR-GE faaliyetlerini arttırmadan
yalnızca ucuz işgücüne dayanarak uluslararası pazarda rekabet gücünü
kazanmanın mümkün olmadığını söyledi.
Ekonominin bütünsel sorunlarının çözülmesinde yurtdışı müteahhitlik
sektörünün önündeki engellerin kaldırılmasının kaçınılmaz bir
zorunluluk arzettiğini ifade ettiğini vurgulayan Bakan Akcan, sektörün yaşadığı
teminat mektubu sorununa da işaret etti. Bankacılık sektörünün teminat
mektubu vermede direnç göstermesi üzerine müteahhitlik firmalarının yurtdışı
bankalara yöneldiğini dile getiren Abdülkadir Akcan, bu bankalarda da
komisyon oranlarının yüksek olduğunu, bunun da uluslararası alanda rekabet
gücünü düşürdüğünü ileri sürdü.
1983 yılında Türk bankalarının teminat mektuplarının uluslararası
alanda kabul görmemesi üzerine Eximbank'tan kontur garanti alınmasını içeren
bir düzenlemeye gidildiğini hatırlatan Akcan, sektörün bugün de aynı düzenlemeye
ihtiyacı olduğunu anlattı.
Eximbank önerisi
Uluslararası Müteahhitler Birliği Başkanı Nihat Özdemir ise sektöre
teminat mektubu sağlayan 12-13 bankanın TSMF'ye devredilmesi ile birlikte
teminat mektubunda sorunlar doğduğunu söyledi. Türk bankalarının verdiği
teminat mektubunun uluslararası alanda kabul görmemesi halinda Eximbank'ın
devreye girmesini isteyen Nihat Özdemir, ayrıca Eximbank'ın bazı bölgeler için
de direkt teminat mektubu verme imkanına kavuşturulmasını talep etti.
Dünya
|