|
Washington Ulusal Müze Binası'nda
Zaha Hadid Laboratuvarı: Uzaysal Deneyimler
 Projenin konsept aşamasından tamamlanmasına kadar geçen süreç, popüler
geleneğe meydan okumasıyla tanınan bir mimarın onuruna açılan bir sergide
keşfediliyor.
Washington D.C'deki Ulusal Müze Binası'nda, çoğu yapım aşamasında olan
Zaha Hadid'in son 11 projesinin içerildiği "Zaha Hadid Laboratuvarı"
adlı sergi açıldı. Kasımın 17'sine kadar devam edecek sergi dahilinde Zaha
Hadid, 6 Kasım tarihinde bir de konferans verecek.
Londra kökenli olmasına rağmen İngiltere hariç dünyanın hemen hemen
her köşesinde bir projeye sahip olması sebebiyle ironi denince akla ilk gelen
isimlerden olan Zaha Hadid, Haziran ayında mimarlığa yaptığı katkılardan
dolayı CBE (İngiltere İmparatorluğu Kumandanı) ünvanıyla ödüllendirildi.
UK's Independet Gazetesi Mimarlık Eleştirmeni Jay Marrich, "Zaha Hadid:
Burası Hariç Heryer" isimli biyografisinde, Hadid'i son derece ilgi çeken
mimari yeteneklerden biri olarak tanımlıyor. NY Times Gazetesi mimarlık eleştirmeni
Herbert Muschemp ise "Bütünüyle bir tasarım virtiözü olan Hadid'in yaşayan
hiçbir rakibi yok" şeklinde bir yorumda bulunarak Hadid'i nitelendiriyor.
Varolan ve varsayılan parametrelerin ötesine geçmesiyle tanınan Hadid'in
çağdaş tasarımları hem olumlu hem de olumsuz manada tepkilerle karşılanmakta.
1997 yılında "Cardiff Bay Opera Evi" yarışmasını kazanmış
olmasına rağmen, komisyon tarafından iki kere reddedilen Zaha Hadid son yıllarda
pekçok sayıda ödül kazandı ve pekçok sergiye de esin kaynağı oldu. Ayrıca
yapım aşamasında olan projelerin sayısını hızlıca yükseltmekle beraber
Zaha Hadid Mimarlık'ın yeni web sitesini de kısa bir süre önce yayına
soktu.
Genelde tartışmaya yol açan tasarım konseptleri, yapmış olduğu çizimlerle,
renklendirilmiş resimler, maketler, 3 boyutlu imajlar ve animasyonlar sayesinde
daha iyi anlaşılabiliyor. Yine bu şekilde tasarlanmış Amerika'daki ilk
projesi olan ve gelecek sene açılması planlanan Cincinnati Rosenthal Modern
Sanatlar Merkezi, ziyaretçilerin ilgisini çekebilecek değişik mekanları içeriyor.
Hadid kendi binasını "şehrin sokak düzenini alıp Modern Sanatlar
Merkezine doğru çeken kentsel bir halı (kaplama)" şeklinde tanımlıyor.
Roma'daki Modern Sanatlar Merkezi de diğer bütün projelerinde olduğu gibi,
Hadid'in "Gözenekli Organizma" olarak tanımladığı akıcı bir
mekanizmayı işaret etmek amacıyla kullandığı dinamik çizgi ve formlar üzerine
tasarlanmış.
Sergide ayrıca Fransa Strasbourg'daki Car Park ve Terminus Hoenheim-Nord,
Avusturya Innsbruck'daki Bergisel Kayakla Atlama Merkezi ve Avrupa, Kuzey
Amerika, Asya'daki diğer çalışmaları sunuluyor. Üç kıtaya yayılmış
projelerine ek olarak Hadid, iki sene önce de katılmış olduğu Yale Mimarlık
Okulu'nda kısa bir süre öncesine kadar ziyaretçi profesörlük görevinde
bulunmuş.
Zaha Hadid, günümüzün en seçkin mimarları arasında tek bayan mimar
olarak popüler geleneğe meydan okuyor. 1950 yılında Irak'da doğan Hadid,
Beyrut Amerikan Üniversitesi'nde Matematik eğitimi ve 1977'de Diploma Ödülü'nü
kazandığı Londra'daki Mimarlık Kurumu'nda (Architectural Association) öğrenim
görmüş. Mezuniyetinin ardından Hadid, Metropolitan Mimarlık Ofisi'nin
partneri olarak her ikisi de başarılı mimar olan Rem Koolhaas ve Elia
Zenghelis'le beraber çalıştı. 1979'da kendi ofisini kurduktan kısa bir süre
sonra katıldığı Hong Kong Peak Tasarım Yarışması'ndaki iddialı tasarımıyla
uluslararası arenada tüm dikkatleri üzerine çekti.
Proje yalnızca kağıt üzerinde varolmasına rağmen, katların farklı yönlere
yükselmesi üzerine yapılan deneysel yaklaşımlar, form kapasitesinin ve pek
çok açıdan özenle analiz edilmiş tasarımın etkileyiciliğini yansıtarak
Hadid'in ününü daha da sağlamlaştırdı. 1980'li yıllar boyunca pekçok yağlıboya
tabloya ve ödül kazanmış tasarıma imza atan Hadid, 1988'de Modern Sanatlar
Müzesi'nde gerçekleştirilen Dekonstüktif Mimarlık Sergisi'ne katılan tek
bayan mimar. 1993 yılında Almanya'da Ren Nehri kıyısında bulunan Weil'daki
Vitra Yangın İstasyonu Projesi, uygulanmış ilk projesi olma özelliğiyle
Hadid'in ününü daha da pekiştirmekte. "Donmuş Hareket" olarak tanımlanan
bu küçük yapı, Hadid'in bir yapıyı tasarlarken sık sık kullandığı alışılagelmemiş
kütlelerin çevreyle olan bütünleşmesini yansıtıyor.
"Zaha Hadid Labaratuvarı" fikri, Yale Üniversitesi Mimarlık
Okulu'ndaki bir sergi programı esnasında Zaha Hadid Mimarlık ile beraber
ortaya atıldı. Yale Mimarlık Okulu Sergi Müdürü Dean Sakamato tarafından
organize edilen bu etkinkinlik Autodesk tarafından Carolyn Brody,Alexander C.
Gorlin, Thomas A Kligerman, Gilbert P. Schafer III ve Elisha-Bolton Vakfı ve
Zaha Hadid Mimarlık işbirliği kurularak gerçekleştirildi. Serginin Ulusal Müze
Binası'ndaki prenzentasyonu ise Stuart Fitzpatrick Memorial Sergi Vakfı tarafından
gerçekleştirildi.
1980'de Birleşik Devletler Millet Meclis'nce çıkarılan bir kanunla
kurulan Ulusal Müze Binası, çeşitli eğitim programları ya da sergi ve yayın
yoluyla Amerika'nın inşa konusundaki başarılarını inceleyen, yorumlayan ve
kar amacı güdmeyen özel bir kurum. Müze ayrıca "Building America"
adı verilen, yapay çevre üzerine Amerikan'ın başlıca tutumunu ortaya
koymayı hedefleyen kalıcı bir sergi üzerinde de çeşitli çalışmalar geliştiriyor.
Archnews.com - Çeviren: Gülfidan Cansızoğlu
|
