Kızılay'da sayısı artan büfeler
yaya yollarını daraltıyor
Başkent Ankara'nın kent merkezi Kızılay'da son zamanlarda sayıları
artan satış büfelerinin, Büyükşehir ve Çankaya Belediyesi'nin aldıkları
kararlarla şehircilik ilkeleri, kentsel standartlar ve yaya alanlarının
kullanımında toplum ve kamu yararı ile bağdaşmayan yerlere yerleştirildiği
görülmektedir. Kızılay bölgesindeki hemen hemen tüm sokak ve caddelerdeki
yaya yollarının üzerine ve üst geçitlerin altlarına ve içlerine yapılan
satış büfeleri, bu yanlış uygulamanın en son ve çarpıcı örneklerini
oluşturmaktadır. Şehir Plancıları Odası'nın yaptığı açıklama şöyle:
"Özellikle yaya yoğunluğunun en yüksek olduğu Kızılay kent
merkezindeki mevcut ve yeni yerleştirilen satış büfeleriyle;
Tüm toplumun malı olan kamusal açık alanlar ticari(özel) kullanımlara
tahsis edilmekte,
Yaya yolları ve kaldırımlar işgal edilerek yolda yürümek güçleşmekte,
bazı noktalarda olanaksız hale gelmekte,
Zaten yetersiz olan açık alanlar azalmakta,
Büfeler estetik kaygılar gözetilmeden yapıldığından kenti çirkinleştirmekte,
Gerekli hijyen ve mekan koşullarına sahip olmadıkları halde, Gayri Sıhhi
Müesseseler Yönetmeliği'ne aykırı olarak bu büfelerin içinde, pişirilerek
satılan gıda maddelerine (döner, tost, sandviç, vb) izin verilmekte (özellikle
Olgunlar Sokağı'ndaki büfe-lokantalar),
Büyüklüklerinde standart olmadığından ve denetlenmediğinden çok farklı
büyüklükte yapılmakta, hatta zamanla yanlarına eklenen müştemilat ve satış
ürünleriyle giderek genişlemekte ve market büyüklüğüne ulaşmaktadır
Yerleştirilen bu büfelerle, kamuya, yani yayalara ait olan yaya yolları işgal
edilmiştir. Kamusal alanlar, belediye eliyle özel kişilere verilerek ticari
kullanımlara ayrılmaktadır. Yaya kaldırımları yalnızca yayalarındır. Hiç
bir biçimde ve hiçbir gerekçeyle ticari bir kullanıma ayrılamaz, işgal
edilemez. Bunun tersini yapanlar kent suçu işlemektedir.
Büfelerin kent mekanlarındaki yer seçiminde temel koşul, kamusal alanların
işgal edilmemesi ve yaya hareketlerinin engellenmemesidir. Kentsel estetik,
kentin o bölgede yerleştirilmek istenen işleve ihtiyacı olup olmadığı,
yaya güvenliği, insan ve çevre sağlığı gibi bir çok koşul da bunun üzerine
eklenebilir. Yerleştirilen büfelerde ve satış birimlerinde bu koşulların
birçoğunun dikkate alınmadığı ve bu birimlerin "talep edilen her bölgeye"
yapılmasına izin verildiği anlaşılmaktadır.
Şehir Plancıları Odası olarak, Büyükşehir ve Çankaya Belediyelerinden
taleplerimiz şunlardır:
Yaya yollarını işgal eden ve kenti çirkinleştiren büfeler kaldırılmalı
ya da taşınmalıdır.
Büfelerin yeri, büyüklüğü, tasarımı, işlevi ve sayıları konusunda
kent ve toplum yararını gözeten ölçütler belirlenmelidir. Bu ölçütlerde,
yaya dolaşımı, çevreye uyum, estetik, işlevsel gereklilik ve kamunun
ihtiyacı ön plana çıkmalıdır.
Büfelerin yer seçimi kararında ilgili meslek odalarının da temsilcileri
bulunmalıdır.
Büfelerin satış ve işletim süreci etkin biçimde denetlenmeli, büyütülen
ve yayılan büfelerin işletme ruhsatları iptal edilmelidir.
Valiliği de, kamusal alanları işgal eden ve kenti çirkinleştiren büfeler
konusunda vesayet ve yaptırım yetkisini kullanmaya çağırıyoruz.
Kentlerin kamu ve toplum yararı doğrultusunda şekillendirilmesi yönünde
çaba harcayan Şehir Plancıları Odası olarak, büfeler konusundaki ölçütlerin
belirlenmesinde ilgili belediyelere her türlü teknik katkıyı sağlayabileceğimizi
belirtir, 'içinde yaşamaktan dolayı keyif alınan bir Başkent' dileğiyle
kamuoyuna saygılarımızla duyururuz."
Arkitera
|