DSI’nin cebi delik
Ülkemizdeki suyun ve enerjinin adresi olan DSİ gerçekleştireceği dev yatırımları
bütçeden yeteri kadar pay alamadığı için birçok önemli projeyi askıya
aldı. 2002 yılında yatırımlar için 7 katrilyon 500 trilyon lira bütçe
isteyen DSİ’ye 1 katrilyon 300 trilyon lira ödenek verildi. 1991 yılında
yatırımları için talep ettiğinin yüzde 68’ini alan DSİ, son 10 yıl içerisinde
giderek azalan ödeneklerinin sonucunda 2001 yılında talebinin ancak yüzde
18’ni alabildi.
Bu parayla zor
DSİ Genel Müdürü Mümtaz Tufan, “2002 yılında 7 katrilyon 500 trilyon
talebe karşılık bize sadece 1 katrilyon 300 trilyon liralık bir tahsilat ayrılabilmiştir.
Bu arzu edilenin beşte biridir. Bu durum projelerinin ön görülenden 5 misli
fazla zamanda yapılmasını ortaya koymaktadır. Bu, bizim bütün fizibilite görüşlerimizi
aşağı yukarı sıfırlamaktadır. Bu dengeyi kesinlikle değiştirmemiz icap
etmektedir. Enerji yatırımlarını bu tempoyla götürecek olursak 26 senede,
tarım yatırımlarını 43 senede, hizmet sektörü yatırımlarını da 15
senede, tümünü ortalama olarak 30 senede bitirmemiz mümkün olabilecektir”
dedi.
26 milyar $ kazandırdık
Finansman sorunu yaşayan DSİ, devletten yatırımlar için talep ettiğinin çok
altında bir bütçe alması nedeniyle 2002 yılında proje tutarları toplamı
3.1 katrilyon olan 53 projeyi programdan çıkarmak zorunda kaldı. Türkiye’nin
433 bin GWh hidroelektrik enerji potansiyeli ile dünya toplam potansiyelinin yüzde
1’ne, Avrupa’nın da yüzde 16’lık payına sahip olduğunu söyleyen
Tufan, “1963-2001 yılları arasında enerji sektörüne 14 milyar dolarlık
yatırım yapan DSİ sadece 10 yıl içerisinde 515 bin GWh ürettiği hidrolik
enerji ile 26 milyar dolar gelir sağlamıştır” diye konuştu.
HES’lerin istihdamda da büyük rollerinin olduğunu savunan Tufan, Türkiye’nin
tüm mevcut HES’lerini kullanmak istemesi durumunda yaklaşık 500 bin insana
istihdam meydana getireceğini ifade etti.
Türkiye
|