Deprem anıtları komedisi
Felaketin
unutulmaması için düşünülen müze ve anıtların yapım hikâyesi,
komediye döndü. Bolu'dakini su bastı, Düzce'deki yıkıldı, Adapazarı'ndaki
sit alanına yapıldığı için açılamadı
17 Ağustos ve 12 Kasım depremlerinin ardından dayanıklı, çağdaş yapılaşma
sözlerine karşın, felaketlerin unutulmaması için yapılan deprem müzelerinin
inşası bir türlü becerilemedi. Depremlerde yaşanan acıların unutulmaması
için yapımına başlanan müze ve anıtlar, yasa ve yönetmeliklere uygun inşa
edilmeyince bir türlü hizmete giremedi.
'Deprem anıtları komedisi', 20 Aralık 2001 günü Bolu'daki 'Deprem Anıtı
ve Müzesi Kompleksi' nin tavanı çatlayıp su alarak çürüğe çıkmasıyla
başladı. Bundan bir hafta sonra da Düzce'de kalıcı konutların ne kadar sağlam
olduğunu anlatmak için yapılan 'deprem kalesi'nin duvarları çöktü.
Hâlâ ders alan yok
Son olarak Adapazarı'nda yaptırılan Deprem Müzesi, Bursa Tabiat ve Kültür
Varlıkları Koruma Kurulu'ndan izin alınmadan sit alanına inşa edildiği için
bir yıldır açılamıyor. Bayındırlık Bakanlığı'nın 400 milyar lira
harcayarak yaptırdığı anıt, prefabrik konutlarda sağlıksız koşullarda
yaşayan depremzedelerin tepkisine neden oluyor. Deprem müze ve anıtlarının,
inşasında yaşananlar depremden ders alınmadığını ortaya koyuyor.
Bayındırlık Bakanlığı, deprem felaketinin doğurduğu sonuçların
unutulmaması için Adapazarı'nda bir deprem müzesi yapmaya karar verdi. Anıtın
yapılması için depremde yıkılan orduevinin bulunduğu alan seçildi. Bayındırlık,
anıtı yapmak için arazinin sahibi Milli Savunma Bakanlığı ile anlaştı.
Yasalara uyulmadı
17 Ağustos deprem felaketinin birinci yıldönümünde Adapazarı'nda Deprem Müzesi'nin
temeli atıldı. Deprem Müzesi açılışı, 17 Ağustos felaketinin ikinci yılında
yapılacaktı. Bakanlık, Bursa Tabiat ve Kültür Varlıklarını Koruma
Kurulu'na başvurmaya gerek duymadı. Oysa binanın projelerinin önce Bursa
Tabiat ve Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu'na gönderilmesi ve onay alınması
gerekiyordu.
Mahkeme durdurdu
Deprem Müzesi'nin inşaatının başlamasının ardından Bursa Tabiat ve Kültür
Varlıklarını Koruma Kurulu, Sakarya Bölge İdare Mahkemesi'ne deprem müzesinin
sit alanına yapıldığı gerekçesiyle iptal davası açtı ve yürütmenin
durdurulmasını istedi. Anıtın yapıldığı ve tarihi defterdarlık binasının
da içinde bulunduğu alan depremden önce sit alanı ilan edilmişti.
İdare mahkemesi, anıtın inşaatının tamamlanmasının ardından yürütmeyi
durdurma kararı verdi. Dava Sakarya İdare Mahkemesi' nde sürerken yürütmeyi
durdurma kararı nedeniyle 400 milyar liraya mal olan Deprem Müzesi'nin açılışı
bir yıldır yapılamıyor. Müzenin kapıları kilitli ve etrafında sürekli
bir güvenlik şeridi var.
Depremzedeler öfkeli
Adapazarı Depremzedeler Derneği Başkanı Yıldız Önem, bu gelişmelere
tepki gösterdi. Önem, "Felaketten sonra depreme dayanıklı çağdaş yapılaşma
sözü verdiler. Ancak depremi unutturmamak için yapılan anıt, müze ve kalıcı
konutların bile inşaatları becerilemiyor. Bu, insanların kendini güvende
hissetmesini engelliyor. Ayrıca insanlar, prefabrik konutlarda sefalet içinde
yaşarken 400 milyar liranın böyle harcanması büyük tepkiye neden
oluyor" dedi.
'Herkes yapıyor'
Sakarya Bayındırlık İl Müdürlüğü yetkilileri ise, sit alanına
belediyenin de kültür sitesi inşa ettiğini belirterek, "Yıkım söz
konusu değil. Anlaşmaya varılacak. Aynı yerde çok bina yapıldı. Hepsinin
yıkılması milli servete zarardan başka bir işe yaramaz" diye konuştu.
Bursa Tabiat ve kültür Varlıklarını Koruma Kurulu yetkilileri ise binanın
sit alanına yapıldığını belirterek, Kültür ve Tabiat Varlıklarını
Koruma Kanunu'nun gerektirdiklerinin yapılacağını söyledi.
Deprem bölgesindeki beceriksizliğin tarihçesi
Bolu Valiliği ve Belediye Başkanlığı tarafından 12 Kasım depreminin 'anısına'
yaptırılan 'Deprem Anıtı ve Deprem Müzesi Kompleksi', Aralık 2001'de suyla
dolmuştu. 12 Kasım depreminin ikinci yıldönümünde siyasilerin katıldığı
törenle açılan Deprem Müzesi, tavanlardaki çatlaklardan sızan kar suları
içeri dolunca ziyarete kapatılmıştı.
Bolu'daki 'müze skandalı'ndan birkaç gün sonra ise Düzce'de, kalıcı konut
alanında inşa edilen binaların sağlamlığını simgeleyen 'deprem
kalesi'nin duvarları çöktü. Bayındırlık Bakanlığı'nın yaptırdığı
minyatür kale, heyelan alanındaydı. İnşa edilmesinden dört ay sonra yağmur
nedeniyle oluşan heyelan kalenin yarısını yıkmıştı. Ayrıca deprem bölgesindeki
kalıcı konut alanlarında çok sayıda istinat duvarı çöktü, kalıcı
konutlarda kayma ve çatlaklar meydana geldi.
Zaman
|