Yeni deprem gemisi
L'Atalante araştırmaya başladı
Fransız deprem araştırma gemisi ''L'Atalante'',
Marmara Denizi'nde tarihsel depremlerin yeri ve neden oldukları kırıkları
araştırmak üzere Türkiye'ye geldi. Gemi özellikle tarihsel depremlerin
yerini ve onların neden olduğu kırıkları ve bu kırıkların özellikleri
saptayacak.
Karaköy Rıhtımı'nda demirleyen gemide, araştırma hakkında bilgi vermek
amacıyla düzenlenen basın toplantısında konuşan Türkiye Bilimsel ve
Teknik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Marmara Araştırma Merkezi (MAM) Başkanı
Prof. Dr. Naci Görür, 1999'da meydana gelen depremlerden sonra başta Fransızlar
olmak üzere İtalyanlar, Amerikalılar ve Japonlar ile yakın işbirliği
yaparak Marmara Bölgesi'nin deprem tehlikesinin boyutlarını göz önüne
sermeye çalıştıklarını söyledi.
Prof. Dr. Görür, L'Atalante ile birlikte 4 Fransız ve 2 İtalyan gemisinin
Marmara Denizi'nde yaptığı araştırmaların bedelinin milyonlarca doları
bulduğunu ifade ederek, Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin bu araştırmalara
sadece 42 bin 500 dolarlık bir katkı yaptığını belirtti.
Tarihsel depremleri araştıracak
Daha önce gelen Fransız gemileriyle Marmara Denizi'nin atlasının çıkartıldığını,
ayrıca fayın 3 boyutlu görünümünün elde edildiğini anlatan Görür, şöyle
devam etti:
''Özellikle Urania ve Le Suroit'in çalışmaları sonucunda 1912'de karada
olan 7.4 büyüklüğündeki depremin, Marmara Denizi'ndeki uzantısı bulunup
yaşlandırıldı. Bu kırığın Marmara Denizi'nde ne kadar devam ettiğini
araştırmak son derece önemli. Özellikle Marmara'daki deprem tehlikesini
belirlemek açısından önemli. Bugüne kadar yapılan çalışmalarda en
tehlikeli fayın Tekirdağ çukuru ile orta Marmara kırığı arasında olan ve
uzunluğu yaklaşık 110 kilometreyi bulan fay olduğunu söyledik. Yapılan
bilimsel araştırmalar da bunu teyit etti.
1912 depremi eğer Marmara Denizi'nin içinde daha fazla doğuya gidiyorsa bu
demektir ki; bizim tehlikeli gördüğümüz 110 kilometre uzunluğundaki fay
1912'de kırılmış. Dolayısıyla bir miktar enerjisini boşaltmış. Bu da
deprem riskini küçültebilecektir. Bu hipotezi test etmek ve bazı araştırmalar
yapmak üzere bu gemiyi programladık. Bu geminin yapacağı araştırma, özellikle
tarihsel depremlerin yerini ve onların neden olduğu kırıkları ve bu kırıkların
özellikleri saptamak olacaktır.''
Sonuçlar 5-6 ay sonra açıklanacak
Prof. Dr. Naci Görür, 18. yüzyılda Marmara'da bir seri depremin meydana
geldiğini hatırlatarak, bu depremlerin Marmara Denizi içindeki fayı kırıp
kırmadığını araştıracaklarını kaydetti.
Marmara'da 1912'de meydana gelen depremde 110 kilometrelik fayın kırılmış
olması durumunda önemli bir enerjinin boşalmış olması gerektiğini dile
getiren Görür, ''O zaman çıkıp İstanbul halkına müjdeli bir haber verme
durumumuz olur. Çıkar deriz ki; şu gün itibariyle beklediğimiz depremin büyüklüğü,
yeni bulgular sonucunda şu kadar değil de daha küçük olur'' diye konuştu.
Gemi hakkında da bilgi veren Prof. Dr. Görür, L'Atalante'nin insansız
denizaltıya sahip olduğunu ve yüzeyden 6 bin metre derinliğe kadar dalabildiğini
vurgulayarak, bu sayede deniz dibinden kolaylıkla numune alınacağını, ayrıca
fayın resminin ve video görüntülerinin çekilebileceğini bildirdi.
Prof. Dr. Görür, araştırma gemisinde 12'si Türk olmak üzere toplam 24
uzmanın bulunduğunu belirterek, çalışmaların 17 Ekim'de sona ereceğini ve
sonuçlarının 5-6 ay sonra açıklanacağını bildirdi.
Büyük bir deprem bekliyoruz
Gemide bulunan Fransız ekibin başkanı ve Paris Üniversitesi Öğretim Üyesi
Prof. Dr. Rolando Armijo da, 1939 yılında Erzincan'da başlayan ve batıya doğru
göç eden bir deprem silsilesinin bulunduğunu kaydederek, şunları söyledi:
''1999 yılında buna iki yeni halka daha eklendi. Marmara Denizi'nde sismik
boşluk halinde deprem beklentisi ortaya çıktı. Bu da demektir ki, Marmara
Denizi'ndeki 110 kilometrelik fayın üzerinde büyük bir deprem bekliyoruz,
ama ne zaman olacağını bilmiyoruz. Biz artık 'Marmara Denizi'nde deprem
olacağı' lafından vazgeçtik. Yaptığımız ileri aşamadaki çalışmalar
sonucu, parmağımızla depremin hangi fay üzerinde ve nerede olacağını gösteriyoruz.
Amacımız da bunu net hale getirmek.'' Prof. Dr. Görür ve Prof. Dr. Armijo,
daha sonra basın mensuplarına gemiyi gezdirdi.
Hürriyet
|