|
Türkiye yatırım çöplüğü oldu
Siyasilerin ''seçim yatırımları'' , Türkiye'yi ''kaynaksız yatırımlar
çöplüğüne'' dönüştürdü. Seçim dönemlerinde temeli atılan onlarca
proje tamamlanamadığı için çok sayıda bina, işyeri, okul hiç kullanılamadan
''çürümeye'' terk edildi. Kamu İhale Kurumu 2. Başkanı Bilal Karaca , 35 yıldır
bitirilemeyen projeler olduğuna dikkat çekerek kamunun elindeki yarım kalan
projelerin yaşama geçirilmesi için 100 katrilyon liralık kaynağa gereksinim
olduğunu belirtti.
Karaca, bütçe ödenekleriyle bu projelerin bitirilmesinin zor olduğunu
vurguladı.
Kaynaksız seçim yatırımları arasında en çarpıcı örneği Nemrut Dağı
turistik yolları oluşturuyor. Yapımına 1967'de başlanan yol, ''kaynaksız
yatırımlar'' liginin ''en uzun soluklu projesi'' olarak liderliğini koruyor.
Bu projeyi, 27 yıldır tamamlanamadığı için çürümeye terk edilen
Manisa-Akhisar'daki sigara fabrikası izliyor.
Gümüşhane'de yapımı 4 yıl önce biten, ancak ''yatakhane'' unutulduğu
için hizmete giremeyen yatılı bölge okulu, başka bir kara mizah örneğini
oluşturuyor. 18 yıldır bitirilemeyen İzmit-Haramidere Petrol Boru Hattı Türkiye'yle
İslam Bankası'nı karşı karşıya getirdi. Banka, proje için verdiği 8.5
milyon dolarlık krediyi faiziyle geri istiyor.
20 yılda bitecek
Bütçedeki 6 katrilyon liralık ödenekle yeni hiçbir ihale yapılmasa bile,
mevcut yatırımlar 15-20 yılda bitirilebilecek.
Ticaret-sanayi odalarının raporları ve yatırım programlarına göre de
100 katrilyon liralık kamu yatırım stokunda yer alan projelerin son durumu şöyle:
Bursa: Emekli Sandığı yatırımları arasında yer alan Çelik Palas Yeni
Oteli inşaatı, Emekli Sandığı'na bağlı otellerin özelleştirilmesinin gündeme
gelmesiyle çürümeye terk edildi. Bugüne kadar toplam 44 trilyon 33 milyar
lira harcanan projenin yapımı, 1987'den bu yana sürüyor.
İstanbul-Ankara: İstanbul-Ankara arasındaki ulaşımı 2.5 saate indirecek
hızlı tren projesi, 1975'ten bu yana bitirilmeyi bekliyor. Bugüne kadar 615
trilyon 392 milyar lira harcanan projenin yapım süresinde 18 hükümet değişti.
Ağrı: Yapımına 1977'de başlanan Doğubeyazıt İlçe Kültür
Merkezi'nin 2003'te bitirilmesi öngörülüyor. 1 trilyon liralık yatırım için
bugüne kadar 301 trilyon lira harcandı.
Niğde: Aksaray'daki çevre düzeni ve ören yeri onarım çalışmaları,
1982 yılından bu yana sürüyor. Toplam maliyeti 1 trilyon 200 milyar lira
olarak öngörülen proje için bugüne kadar yapılan harcama tutarı 270
trilyon lira.
Giresun: Yapımı 5 yıldır süren kapalı yüzme havuzunun çatısı, geçen
yıl çöktü. Çatı yeniden yapıldı. İlde bir diğer kamu yatırımı ise
limanın geliştirilmesi. Yapımı 9 yıldır süren proje için 10 trilyon 98
milyar lira harcandı.
Samsun: 9 yıldır yapımı süren 12 kilometrelik Samsun çevre yolunun, yıl
sonuna kadar yarısının tamamlanması planlanıyor. Bugüne kadar 22 trilyon
lira harcanan projenin tamamlanması için gereken 28 trilyon liranın
bulunabilmesi için dış kaynak arayışına girildi.
Şanlıurfa: Toplam 5.5 trilyon liralık harcamanın yapıldığı Şanlıurfa
Stadı, ödenek yetersizliği nedeniyle çürümeye terk edildi. Yüzde 73'lük
kısmı biten projenin tamamlanması için spordan sorumlu Devlet Bakanı Erdoğan
Toprak talimat verdi.
GAP: Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ni suya kavuşturan GAP da ödenek sıkıntısıyla
karşı karşıya. 2010'da bitirilmesi öngörülen projenin, mevcut ödeneklerle
2080'de bitirilebileceği açıklandı.
Cumhuriyet
|
