|
Kamu İhaleleri
Uygulama Yönetmelikleri yayımlandı
 Kamu ihalelerine gireceklerde, yılbaşından itibaren ekonomik ve mali
yeterliliğe sahip olma şartı da aranacak. Resmi Gazete'de Mal Alım İhaleleri
Uygulama Yönetmeliği, Hizmet Alım İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ve Yapım
İşleri İhale Yönetmeliği yayımlandı.
1 Ocak 2003 tarihinde yürürlüğe girecek olan "Yapım İşleri İhaleleri
Uygulama Yönetmeliği'ne göre idareler, yapacakları ihalelerde saydamlığı,
rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların
uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanımını
sağlamak zorunda olacak.
Aralarında kabul edilebilir doğal bir bağlantı olmadığı sürece, mal
ve hizmet alımları ile yapım işleri bir arada ihale edilemeyecek.
Eşik değerlerin altında kalmak amacıyla yapım işleri kısımlara bölünemeyecek.
Aynı şekilde ödeneği bulunmayan hiçbir iş için ihaleye çıkılamayacak.
Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) raporu gerekli olan işlerde ihaleye çıkılabilmesi
için, ÇED olumlu belgesi alınacak. Ancak olağanüstü haller ve deprem
durumlarında ÇED raporu aranmayacak.
İlk 9 ayda sonuçlandırılacak
Yapım işleri ihalelerinde idarelerce uyulması zorunlu hususları da düzenleyen
Yönetmelik çerçevesinde, birden fazla yılı kapsayan işlerde, işin süresine
uygun yıllar itibarıyle ödenek programı yapılacak. İlk yıl için öngörülen
ödenek de proje maliyetinin yüzde 10'undan az olamayacak. Başlangıçta daha
sonraki yıllar için programa alınan ödenek dilimlerinde de azaltmaya
gidilemeyecek.
Doğal afetler nedeniyle yapılması gerekenler hariç, birden fazla yılı
kapsayan yatırım ihaleleri, yılın ilk 9 ayında sonuçlandırılacak.
Arsası olmayan, mülkiyet, kamulaştırma ve gerektiğinde imar işlemleri
tamamlanmayan, uygulama projeleri yapılmayan işler için ihaleye çıkılamayacak.
Uygulama projesi olan yapım işlerinde de anahtar teslimi götürü bedel
teklif alınmak suretiyle ihale yapılacak.
İhalelerde Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı gerçek kişiler ile bunların
oluşturduğu tüzel kişilikler "Yerli İstekli" olarak değerlendirilecek.
Yaklaşık maliyet hesaplanacak
İdareler, ihale öncesi yapım işinin yaklaşık maliyetini ayrıntılı
miktar ve fiyat araştırması yapmak suretiyle tespit edecek. Sözkonusu
maliyet, dayanakları ile birlikte bir hesap cetvelinde gösterilecek.
KDV hariç hesaplanacak yaklaşık maliyet, işin niteliği dikkate alınarak
yüzde 25 oranında kar ve genel gider karşılığı eklenmek suretiyle
bulunacak.
İdareler, ihale öncesi belirlenen yaklaşık maliyeti ilan edemeyecek, hiçbir
belgede gösteremeyecek ve ihale sonuçlanıncaya kadar gizli tutacak.
Ödeneği bulunmayan işler için ihaleye çıkılamayacağından bütçeler
hazırlanırken ihale konusu yapılacak her işin yaklaşık maliyeti
saptanacak. Ödenek miktarının belirlenmesinde buna KDV dahil edilecek.
Gerekirse, sözkonusu tutar, toptan eşya fiyatları çerçevesinde güncelleştirilecek.
Açık ihale usulüne öncelik
İdareler, Kamu İhale Kanunu hükümleri doğrultusunda uygulanacak ihale usulünü
belirleyecek. Ancak, burada öncelik açık ihale usulüne verilecek.
İşin türü, niteliği, uzmanlık ve yüksek teknoloji gerektirmesi, yaklaşık
maliyeti ve ivediliği gibi kriterler esas alınarak belirtilen hallerde belli
istekliler arasında ihale usulü, pazarlık usulü ya da doğrudan temin yolu
ile de ihale gerçekleştirilebilecek.
İhale sürecindeki bütün değerlendirmeler, ihale komisyonu tarafından
yapılacak.
Yaklaşık maliyeti eşik değerlere eşit ya da bunu aşan işlerden açık
ihale usulü ile ihale edilecekler, ihale tarihinden en az 40 gün önce, pazarlık
usulü ile ihale edilecekler en az 25 gün önce, belli istekliler arasında
ihale usulü ile yapılacak olanların ön yeterlik ilanları son başvuru
tarihinden en az 25 gün önce Resmi Gazetede en az 1 defa yayımlanmak
suretiyle ilan edilecek.
Yaklaşık maliyeti, eşik değerlerin altında kalan ihalelerde tutara göre
Resmi Gazete ya da ihalenin yapılacağı yerde çıkan gazetelerde duyurulacak.
İş deneyim belgesi istenecek
Uygulama Yönetmeliği uyarınca, yapım ihalelerinde isteklinin teklif edeceği
bedelin yüzde 10'undan az, 20'sinden fazla olmamak üzere, işin niteliğine göre
idarece belirlenecek bir oran aralığında, bankalar nezdindeki kullanılmamış
nakit karedisi ve kullanılmamış teminat mektubu kredisini gösterir belgeler
istenecek.
Bu belgeler, ilgili bankanın genel müdürlüğünden de teyit ettirilecek.
Yaklaşık maliyeti eşik değere eşit ve üzerindeki ihalelerde, istekliden
ihalenin yapıldığı yıldan önceki son 3 yıla ait yıl sonu bilançoları
da talep edilecek.
Bu durumda, gerekli likidite ve kısa dönem içinde borç ödeme gücüne
salip olup olunmadığını gösteren cari oranın 3 yıllık ortalamasının en
az 0.50 olması, öz kaynak oranının 3 yıllık ortalamasının en az 0.10
olması, kısa vadeli banka borçlarının öz sermayeye oranının 3 yıllık
ortalamasının da 0.75'den küçük olması şartı aranacak.
İstekliden son 5 yıl içinde yurt içinde ve dışında kamu veya özel
sektörde sözleşme bedelinin en az yüzde 70'i oranında gerçekleştirdiği,
denetlediği ya da yönettiği idarece kusursuz kabul edilen ihale konusu iş ya
da benzeri bir işle ilgili deneyimini gösteren iş deneyim belgesi de
istenecek.
Vergi ve SSK/Bağ-Kur borcu olanlara yasak
Yeni Düzenlemeye göre, Türkiye'de ya da kendi ülkesinde kesinleşmiş vergi
ve sosyal güvenlik prim borcu bulunanlar ihalelere katılamayacak.
Türkiye'de kesinleşmiş vergi vee prim borcu değerlendirmesinde belli
kriterler esas alınacak.
İhale tarihinden önceki 5 yıl içinde mesleki faaliyetlerinden dolayı
yargı kararıyla hüküm giyen, aynı sürede ihaleyi yapan idareye yaptığı
işler arasında iş ve meslek ahlakına aykırı faaliyeti belirlenenler, kayıtlı
olduğu oda tarafından mesleki faaliyetten ben edilenler ile iflası ilan
edilen, zorunlu tasfiye kararı verilenler de ihale dışı bırakılacak.
Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlar ile organize suçlardan hükümlü
olanlar, hileli iflas ettiğine karar verilenler hiçbir şekilde ihaleye katılamayacaklar.
Eşit fiyat tekliflerinde deneyim dikkate alınacak
Yapılan değerlendirmeler sonucunda, ekonomik açıdan en avantajlı teklif
belirlenerek ihale bitirilecek. Yapım işleri ihalelerinde ekonomik açıdan en
avantajlı teklif, en düşük teklif olarak kabul edilecek.
Birden fazla isteklinin aynı fiyatı teklif etmesi halinde ise, ihale
komisyonu, iş deneyimi belgelerini dikkate alacak.
İhalenin karara bağlanması aşamasında, ihale komisyonunca düzenlenen
gerekçeli karar ihale yetkilisinin onayına sunulacak. İhale yetkilisi, karar
tarihini izleyen en geç 20 gün içinde kararı onaylayacak ya da gerekçesini
açıkça belirterek iptal edecek.
Ödeneksiz alım ihalesi açılmaycak
Resmi Gazete'de yayımlanan Mal Alım İhaleleri Uygulama Yönetmeliği de 1
Ocak 2003 tarihinde yürürlüğe girecek.
Yönetmeliğe göre, İdareler yapacakları ihalelerde, saydamlığı,
rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların
uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını
sağlamakla sorumlu tutuldu.
İhalelerde açık ihale usulü ve belli istekliler arasında ihale usulü
temel usuller olarak belirlenirken, diğer ihale usulleri ancak kanunda
belirtilen özel hallerde kullanılabilecek. Ödeneği olmayan hiç bir iş için
ihaleye çıkılamayacak.
Yaklaşık maliyet hesaplaması
İhale yapılmadan önce idare tarafından, bu Yönetmelikle belirlenen esas ve
usullere göre ihtiyaç konusu malın yaklaşık maliyeti tespit edilecek.
İdareler, ihale konusu alımın yaklaşık maliyetini dikkate alarak,
ihalenin eşik değerlerin altında kalıp kalmadığını belirleyecekler.
Yaklaşık maliyet, bu Yönetmelikle belirlenen esas ve usuller uyarınca ayrıntılı
miktar ve fiyat araştırması yapılmak suretiyle, gerçekçi biçimde tespit
edilecek ve dayanaklarıyla birlikte bir hesap cetvelinde gösterilecek.
İdarelerce, ihale öncesi tespit edilen yaklaşık maliyet ilan edilmeyecek
ve bu bilgiye onay belgesi ve hesap cetveli dışında hiçbir belgede yer
verilmeyecek. Belirlenen yaklaşık maliyetin ihale sonuçlanıncaya kadar
gizliliğinin korunması da zorunlu tutuldu.
İdareler, yaklaşık maliyeti tespit ederken geniş kapsamlı araştırma
yapacaklar. Tedarik edilecek malın özelliğine göre belediye, ticaret odası,
sanayi odası, meslek odaları, üretim ve satış yapan kamu kurum ve kuruluşları
ile borsa ve özel sektör kuruluşlarından fiyat isteyebilecekleri gibi,
piyasada ihale konusu malı üreten veya pazarlayan gerçek veya tüzel kişilerden
de proforma fatura isteyebilecekler. Gerekli araştırmaların sonucunda
idarelerce elde edilen fiyat bilgileri topluca değerlendirilerek, en doğru
maliyet tespiti yapılacak.
Bu arada, ödeneği bulunmayan işler için ihaleye çıkılamayacağından,
idareler bütçelerini hazırlarken, ihale konusu yapılacak her alım için
yaklaşık maliyeti tespit edecekler.
Ödenek miktarının belirlenmesinde ise bu yaklaşık maliyete katma değer
vergisi de dahil edilecek. Tespit edilen yaklaşık maliyetin belirlendiği
tarihten, ihalenin ilk ilan tarihine kadar geçerliliğini koruyamayabileceği
dikkate alınarak, idarelerce gerek duyulduğunda bu maliyetler DİE tarafından
yayımlanan aylık TEFE (Toptan Eşya Fiyatları Endeksi) oranları üzerinden güncellenecek.
Yaklaşık maliyetin tespiti çalışmalarına katılan veya bu bilgiye sahip
olan kişiler ihale sonuçlanıncaya kadar yaklaşık maliyetin gizliliğini
korumak zorundalar.
En az beş kişilik ihale komisyonu
İdare, ihaleyi gerçekleştirmek üzere Kamu İhale Kanunu'nun ilgili maddesi
gereğince bir "ihale komisyonu" oluşturacak.
İhale komisyonu, biri başkan olmak üzere, ikisinin ihale konusu işin
uzmanı olması şartıyla, idare personelinden en az dört kişinin, genel ve
katma bütçeli kuruluşlarda maliye memurunun, diğerlerinde ise muhasebe veya
mali işlerden sorumlu bir personelin katılımıyla, tek sayı olmak üzere, en
az beş kişiden oluşacak.
İhale komisyonu dışında başka adlar altında komisyonlar oluşturulmaksızın,
ihale sürecindeki bütün değerlendirmeler ihale komisyonu tarafından yapılacak.
İhale komisyonu eksiksiz olarak toplanacak ve kararlar çoğunlukla alınacak.
İdare, ihalesi yapılacak her iş için bir işlem dosyası düzenleyecek ve
bu dosyada, onay belgesi ve yaklaşık maliyet hesap cetveli, ihale dokümanı,
yapılmışsa ilan metinleri, adaylar veya istekliler tarafından sunulan başvurular
veya teklifler ve diğer belgeler, ihale komisyonu tutanak ve kararları, yüklenici
tarafından sözleşme bedeli üzerinden hesaplanan (on binde beş) oranındaki
Kurum payının Kamu İhale Kurumunun banka hesabına yatırıldığına ilişkin
makbuzun aslı gibi ihale süreci ile ilgili bütün belgeler bulunacak.
İhalelerin süre ve esasları
Mal alımlarına ait ihale ilanları ise şu süre ve esaslara göre yapılacak:
-Yaklaşık maliyeti, Kanunun ilgili maddesinde yer alan eşik değerlere eşit
veya bu değerleri aşan ihalelerden, açık ihale usulü ile ihale edilecekler
ihale tarihinden en az 40 gün önce, pazarlık usulü ile ihale edilecekler
ihale tarihinden en az 25 gün önce, belli istekliler arasında ihale usulü
ile yapılacak olanların ön yeterlik ilanları son başvuru tarihinden en az
25 gün önce Resmi Gazete'de en az bir defa yayımlanmak suretiyle ilan
edilecek.
-Belli istekliler arasında yapılacak ihalelerde ön yeterlik değerlendirmesi
sonucunda yeterliği belirlenen isteklilere ihale gününden en az 40 gün önce
davet mektubu gönderilecek.
Öte yandan, ihalenin yapılmasına engel olan ve düzeltilmesi mümkün
bulunmayan hususların bulunduğunun tespit edildiği hallerde ihale gününden
önce ihale iptal edilebilecek. Bu durumda, iptal nedeni belirtilmek suretiyle
ihalenin iptal edildiği isteklilere hemen ilan edilerek duyurulacak.
Yeterlilik ilkeleri
İsteklilerin ekonomik ve mali yeterlikleri ile mesleki ve teknik
yeterliklerinin değerlendirilmesi amacıyla idarelerce istenilecek her türlü
bilgi, belge, doküman ve değerlendirme kriterleri rekabeti engelleyici sonuç
doğuracak şekilde belirlenmeyecek.
İsteklinin ekonomik ve mali yeterliği ile mesleki ve teknik yeterliğinin
belirlenmesinde esas alınmak üzere şu belgeler istenecek;
-Yaklaşık maliyeti eşik değerin altında kalan mal alım ihalelerinde;
isteklinin mesleki faaliyetini sürdürdüğü ve teklif vermeye yetkili olduğunu
gösteren belge,
-Yaklaşık maliyeti eşik değere eşit, bu değerin üzerinde vealtında
kalan isteklinin, mesleki faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye
yetkili olduğunu gösteren belgeler, bankalardan temin edilecek isteklinin mali
durumu ile ilgili belgeler veya isteklinin bilançosu veya bilançosunun gerekli
görülen bölümlerinden en az biri,
-Yaklaşık maliyeti eşik değerin on katına eşit ve bu değeri aşan mal
alım ihalelerinde isteklinin, mesleki faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif
vermeye yetkili olduğunu gösteren belge, bankalardan temin edilecek isteklinin
mali durumu ile ilgili belge, isteklinin bilançosu veya bilançosunun gerekli görülen
bölümleri, iş hacmini gösteren belge, iş deneyim belgeleri.
Dünya
|
